Warsaw Voivodeship (1944–1975)

Warsaw Voivodeship
Warsaw Voivodeship
Voivodeship of Poland
1944–1975
	; The Warsaw Voivodeship within Poland, between 1950 and 1975.
Capital	Warsaw
Area
• 1947	28,999 km2 (11,197 sq mi)
• 1970	29,410 km2 (11,360 sq mi)
Population
• 1946	2 114 415
• 1974	2 558 000
History
• Established	22 August 1944
• Disestablished	31 May 1975
Contained within
• Country	Provisional Government of the Republic of Poland (1944–1945); Provisional Government of National Unity (1945–1947); Polish People's Republic (1947–1975)
Preceded by	Succeeded by
	General Government
Biała Podlaska Voivodeship
Białystok Voivodeship
Ciechanów Voivodeship
Lublin Voivodeship
Łomża Voivodeship
Ostrołęka Voivodeship
Płock Voivodeship
Radom Voivodeship
Siedlce Voivodeship
Skierniewice Voivodeship
Warsaw Capital Voivodeship

The Warsaw Voivodeship^[a] was a voivodeship (province) of the Polish People's Republic, with capital in Warsaw, that was located in Masovia. It was established on 22 August 1944,^[1] and until 28 June 1945, it remained under the administration of the Provisional Government of the Republic of Poland,^[2] which then was replaced by the Provisional Government of National Unity.^[3] On, 19 February 1947, the provisional government was replaced by the Polish People's Republic.^[4] It existed until 31 May 1975, when it was partitioned into the voivodeships of Biała Podlaska, Białystok, Ciechanów, Lublin, Łomża, Ostrołęka, Płock, Radom, Siedlce, Skierniewice, and Warsaw Capital.^[5]

History

The Warsaw Voivodeship was established on 22 August 1944, by the Provisional Government of the Republic of Poland, within the borders of the Warsaw Voivodeship of the Second Polish Republic, that existed from 1919 to 1939. It replaced the subdivisions of the General Government. Its capital was located in the city of Warsaw, which itself, functioned as the separate city voivodeship.^[1] On 28 June 1945 the Provisional Government of the Republic of Poland had been replaced by the Provisional Government of National Unity,^[3] and on the 19 February 1947, the provisional government was replaced by the Polish People's Republic.^[4]

On 18 August 1945, the Łomża County, was ceded to the Białystok Voivodeship.^[6] In 1946 it had a population of 2 114 415 people,^[7] and in 1947, it had an area of 28 999 km².^[8] On 12 March 1948, the Błonie County was replaced by the Grodzisk Mazowiecki County.^[9] On 1 January 1949, the city of Siedlce, and the Siedlce County, were incorporated into the voivodeship, from the Lublin Voivodeship.^[10] On 1 July 1952, the Warsaw County, was partitioned into the counties of Piaseczno, Pruszków, Nowy Dwór, and the Otwock Urban-Spa County. The Radzymin County was replaced by the Wołomin County.^[11] On 1 January 1956 were created the counties of Łosice, Ryki, Wyszków, and Żuromin.^[12] In 1956, it had an area of 29 421 km².^[13] On 1 January 1958, the Otwock Urban-Spa County had been partitioned into the city county of Otwock and the Otwock County.^[14] In 1970, it had an area of 29 410 km²,^[15] and in 1974, it had a population of 2 558 000 people.^[16]

The voivodeship existed until 31 May 1975, when it was partitioned into the voivodeships of Biała Podlaska, Białystok, Ciechanów, Lublin, Łomża, Ostrołęka, Płock, Radom, Siedlce, Skierniewice, and Warsaw Capital.^[5]

Subdivisions

The voivodeship was divided into counties.^[17] Over the years, those were:

Błonie County (seat: Grodzisk Mazowiecki; 1944–1948);
Ciechanów County (seat: Ciechanów);
Działdowo County (seat: Działdowo);
Garwolin County (seat: Garwolin);
Grodzisk Mazowiecki County (seat: Grodzisk Mazowiecki; 1948–1975);
Gostynin County (seat: Gostynin);
Grójec County (seat: Grójec);
Łosice County (seat: Łosice; 1956–1975);
Łomża County (seat: Łomża; 1944–1945);
Maków County (seat: Maków Mazowiecki);
Mińsk County (seat: Mińsk Mazowiecki);
Mława County (seat: Mława);
Nowy Dwór County (seat: Nowy Dwór Mazowiecki; 1952–1975);
Ostrołęka County (seat: Ostrołęka);
Ostrów County (seat: Ostrów Mazowiecka);
Otwock (city county; 1958–1975);
Otwock County (seat: Otwock; 1958–1975);
Otwock Urban-Spa County (seat: Otwock; 1952–1958);
Płock (city county);
Płock County (seat: Płock)
Płońsk County (seat: Płońsk)
Piaseczno County (seat: Piaseczno; 1952–1975);
Pruszków (city county);
Pruszków County (seat: Pruszków; 1952–1975);
Przasnysz County (seat: Przasnysz)
Pułtusk County (seat: Pułtusk)
Radzymin County (seat: Radzymin; 1944–1952);
Ryki County (seat: Ryki; 1956–1975);
Siedlce (city county; 1949–1975);
Siedlce County (seat: Siedlce; 1949–1975);
Sierpc County (seat: Sierpc);
Sochaczew County (seat: Sochaczew);
Sokołów County (seat: Sokołów Podlaski);
Warsaw County (seat: Warsaw; 1944–1952);
Węgrów County (seat: Węgrów);
Wołomin County (seat: Wołomin); 1956–1975);
Wyszków County (seat: Wyszków; 1952–1975);
Żuromin County (seat: Żuromin; 1956–1975);
Żyrardów (city county);

Demographics

Year	Population
Year	Total	Urban (%)	Rural (%)
1946^[7]	2 114 415	360 585 (17.05%)	1 753 830 (82.95%)
1950^[18]	2 042 425	420 334 (20.58%)	1 622 091 (79.42%)
1956^[19]	2 278 000	609 000 (26.7%)	1 669 000 (73.3%)
1960^[20]	2 314 930	728 061 (31.45%)	1 586 869 (68.55%)
1963^[21]	2 416 000	777 000 (32.2%)	1 639 000 (67.8%)
1965^[22]	2 453 000	no data	no data
1970^[23]	2 517 940	896 226 (35.59%)	1 621 714 (64.41%)
1971^[24]	2 522 800	905 000 (35.9%)	1 617 800 (64.1%)
1972^[25]	2 537 300	923 300 (36.4%)	1 614 000 (63.6%)
1973^[26]	2 542 000	947 000 (37.3%)	1 595 000 (62.7%)
1974^[16]	2 558 000	968 000 (37.8%)	1 590 000 (62.2%)

Leaders

From 1944 to 1950, the leader of the voivodeship was the voivode. In 1950, the office of the voivode, together with several others, had been disestablished. As such, from 1950, to 1973, the leader was the chairperson of the Voivodeship National Council.^[27] The office of the voivode was reestablished in 1973, however it remained vacant until the disestablishment of the voivodeship in 1975.^[28]

The people in the office of the voivode, from 1944 to 1950 were:

November 1944 – 25 February 1945: Stanisław Mazur;
25 February 1945 – 10 May 1945: Juliusz Goryński;
10 May 1945 – 10 August 1945: Michał Gwiazdowicz;
10 August 1945 – 15 December 1945: Stanisław Zrałek;
15 December 1945 – 27 March 1947: Wilhelm Garncarczyk;
27 March 1947 – 12 April 1947: Roman Rot;
12 April 1947 – 17 January 1948: Lucjusz Dura;
17 January 1948 – 5 February 1948: Roman Rot;
5 February 1947 – 27 November 1948: Henryk Kołodziejczyk;
27 November 1948 – February 1950 Lucjusz Dura.

The people in the office of the chairperson of the Voivodeship National Council, from 1950 to 1973, were:

25 May 1950 – 29 December 1952: Mieczysław Lipert;
29 December 1952 – 20 December 1954: Grzegorz Wojciechowski;
20 December 1954 – 11.11.1956 Mieczysław Moczar;
11 November 1956 – 11 February 1958: Tadeusz Krupiński;
11 February 1958 – 22 March 1965: Antoni Mierzwiński;
22 March 1965 – 3 December 1971: Józef Pińkowski;
3 December 1971 – 12 December 1973: Zbigniew Zieliński.

Citations

Notes

^ Polish: Województwo warszawskie

References

^ ^a ^b Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.
^ Paweł Wieczorkiewicz: Historia polityczna Polski 1935–1945, Warsaw: Książka i Wiedza publishing house, 2005. ISBN 83-05-13441-5, p. 459).
^ ^a ^b Aleksander Gella: Zagłada Drugiej Rzeczypospolitej 1945–1947, Warsaw, 1998.
^ ^a ^b Andrzej Ajnenkiel: Polskie konstytucje. Warsaw: Wiedza Powszechna. 1983. ISBN 83-214-0256-9.
^ ^a ^b Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.
^ Dekret z dnia 7 lipca 1945 r. o zmianie granic województw: śląskiego, krakowskiego, kieleckiego, białostockiego i warszawskiego.
^ ^a ^b Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14 II 1946 r., Warsaw: Central Statistical Office, 1947, p. 13 (p. 29 of the PDF document).
^ Rocznik Statystyczny 1947. Warsaw: Central Statistical Office, 1947.
^ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 lutego 1948 r. o zniesieniu powiatów: szczuczyńskiego i utworzeniu powiatu grajewskiego w województwie białostockim, stopnickiego i utworzeniu powiatu buskiego w województwie kieleckim, błońskiego i utworzeniu powiatu grodzisko-mazowieckiego w województwie warszawskim oraz nieszawskiego i lubawskiego i utworzenia powiatów aleksandrowskiego i nowomiejskiego w województwie pomorskim.
^ Dekret z dnia 6 października 1948 r. o zmianie granic województwa lubelskiego i województwa warszawskiego.
^ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 maja 1952 r. w sprawie zniesienia powiatu warszawskiego, utworzenia powiatów piaseczyńskiego, pruszkowskiego, nowodworskiego i miejsko-uzdrowiskowego Otwock oraz zmiany granic, siedziby i nazwy powiatu radzymińskiego w województwie warszawskim.
^ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 listopada 1955 r. w sprawie utworzenia powiatów: łosickiego, ryckiego, wyszkowskiego, żuromińskiego i zmiany granic niektórych powiatów w województwie warszawskim oraz w sprawie zmiany granic województw: bydgoskiego, olsztyńskiego, warszawskiego i lubelskiego.
^ Rocznik Statystyczny 1957, Warsaw: Central Statistical Office, 1957, p. 4-12 (p. 43-51 of the PDF document).
^ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 1957 r. w sprawie zniesienia powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock, utworzenia powiatu miejskiego Otwock, powiatu otwockiego i niektórych osiedli oraz w sprawie zmiany granic niektórych powiatów w województwie warszawskim.
^ Narodowy Spis Powszechny 8 XII 1970. Struktura demograficzna i zawodowa ludności, gospodarstwa domowe. Polska. Wyniki ostateczne. Warsaw: Central Statistical Office, December 1972, p. 3-4 (p. 59-60 of the PDF document).
^ ^a ^b Encyklopedia powszechna PWN, vol. 3, Warsaw: Polish Scientific Publishers PWN, 1975, p. 577.
^ Polska. Zarys encyklopedyczny, Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, p. 772.
^ Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950 r. Struktura zawodowa i demograficzna ludności. Indywidualne gospodarstwa rolne. Polska, Warsaw: Central Statistical Office, 1954, p. 3 (p. 8 of the PDF document).
^ Rocznik statystyczny 1957, Warsaw: Central Statistical Office, 1957, p. 9 (p. 48 of the PDF document).
^ Spis Powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. Wyniki ostateczne. Ludność, gospodarstwa domowe. Polska, Warsaw: Central Statistical Office, 1965, p. 6-7 (p. 5-7 of the PDF document).
^ Rocznik polityczny i gospodarczy 1964, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, p. 32.
^ Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, vol. 9, Warsaw: Polish Scientific Publishers PWN, 1967, p. 5.
^ Narodowy Spis Powszechny 8 XII 1970. Struktura demograficzna i zawodowa ludności, gospodarstwa domowe. Polska. Wyniki ostateczne, Warsaw: Central Statistical Office, 1965, p. 4-6 (p. 60-62 of the PDF document).
^ Rocznik statystyczny 1972, Warsaw: Central Statistical Office, p. 76.
^ Rocznik polityczny i gospodarczy 1973, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, p. 37.
^ Rocznik polityczny i gospodarczy 1974, Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1975, p. 85.
^ Ustawa z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej.
^ Ustawa z dnia 22 listopada 1973 r. o zmianie ustawy o radach narodowych.

[1] Polish: Województwo warszawskie

[start-2] Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.

[pgrp-3] Paweł Wieczorkiewicz: Historia polityczna Polski 1935–1945, Warsaw: Książka i Wiedza publishing house, 2005. ISBN 83-05-13441-5, p. 459).

[gella-4] Aleksander Gella: Zagłada Drugiej Rzeczypospolitej 1945–1947, Warsaw, 1998.

[sm-5] Andrzej Ajnenkiel: Polskie konstytucje. Warsaw: Wiedza Powszechna. 1983. ISBN 83-214-0256-9.

[end-6] Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych.

[7] Dekret z dnia 7 lipca 1945 r. o zmianie granic województw: śląskiego, krakowskiego, kieleckiego, białostockiego i warszawskiego.

[ps46-8] Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14 II 1946 r., Warsaw: Central Statistical Office, 1947, p. 13 (p. 29 of the PDF document).

[9] Rocznik Statystyczny 1947. Warsaw: Central Statistical Office, 1947.

[10] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 lutego 1948 r. o zniesieniu powiatów: szczuczyńskiego i utworzeniu powiatu grajewskiego w województwie białostockim, stopnickiego i utworzeniu powiatu buskiego w województwie kieleckim, błońskiego i utworzeniu powiatu grodzisko-mazowieckiego w województwie warszawskim oraz nieszawskiego i lubawskiego i utworzenia powiatów aleksandrowskiego i nowomiejskiego w województwie pomorskim.

[11] Dekret z dnia 6 października 1948 r. o zmianie granic województwa lubelskiego i województwa warszawskiego.

[12] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 maja 1952 r. w sprawie zniesienia powiatu warszawskiego, utworzenia powiatów piaseczyńskiego, pruszkowskiego, nowodworskiego i miejsko-uzdrowiskowego Otwock oraz zmiany granic, siedziby i nazwy powiatu radzymińskiego w województwie warszawskim.

[13] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 listopada 1955 r. w sprawie utworzenia powiatów: łosickiego, ryckiego, wyszkowskiego, żuromińskiego i zmiany granic niektórych powiatów w województwie warszawskim oraz w sprawie zmiany granic województw: bydgoskiego, olsztyńskiego, warszawskiego i lubelskiego.

[14] Rocznik Statystyczny 1957, Warsaw: Central Statistical Office, 1957, p. 4-12 (p. 43-51 of the PDF document).

[15] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 1957 r. w sprawie zniesienia powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock, utworzenia powiatu miejskiego Otwock, powiatu otwockiego i niektórych osiedli oraz w sprawie zmiany granic niektórych powiatów w województwie warszawskim.

[16] Narodowy Spis Powszechny 8 XII 1970. Struktura demograficzna i zawodowa ludności, gospodarstwa domowe. Polska. Wyniki ostateczne. Warsaw: Central Statistical Office, December 1972, p. 3-4 (p. 59-60 of the PDF document).

[p74-17] Encyklopedia powszechna PWN, vol. 3, Warsaw: Polish Scientific Publishers PWN, 1975, p. 577.

[18] Polska. Zarys encyklopedyczny, Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, p. 772.

[ns50-19] Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950 r. Struktura zawodowa i demograficzna ludności. Indywidualne gospodarstwa rolne. Polska, Warsaw: Central Statistical Office, 1954, p. 3 (p. 8 of the PDF document).

[20] Rocznik statystyczny 1957, Warsaw: Central Statistical Office, 1957, p. 9 (p. 48 of the PDF document).

[21] Spis Powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. Wyniki ostateczne. Ludność, gospodarstwa domowe. Polska, Warsaw: Central Statistical Office, 1965, p. 6-7 (p. 5-7 of the PDF document).

[22] Rocznik polityczny i gospodarczy 1964, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, p. 32.

[23] Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, vol. 9, Warsaw: Polish Scientific Publishers PWN, 1967, p. 5.

[24] Narodowy Spis Powszechny 8 XII 1970. Struktura demograficzna i zawodowa ludności, gospodarstwa domowe. Polska. Wyniki ostateczne, Warsaw: Central Statistical Office, 1965, p. 4-6 (p. 60-62 of the PDF document).

[25] Rocznik statystyczny 1972, Warsaw: Central Statistical Office, p. 76.

[26] Rocznik polityczny i gospodarczy 1973, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, p. 37.

[27] Rocznik polityczny i gospodarczy 1974, Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1975, p. 85.

[nc-28] Ustawa z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej.

[29] Ustawa z dnia 22 listopada 1973 r. o zmianie ustawy o radach narodowych.

[a]

v t e Subdivisions of Poland (1944–1975)
Polish Committee of National Liberation (1944) · Provisional Government of the Republic of Poland (1944–1945) · Provisional Government of National Unity (1945–1947) · Polish People's Republic (1947–1975)
Independent cities	Kraków (1957–1975) Łódź Poznań (1957–1975) Warsaw Wrocław (1957–1975)
Voivodeships	Białystok Bydgoszcz (1950–1975) Gdańsk Katowice (1950–1975) Kielce Koszalin (1950–1975) Kraków Łódź Lublin Lwów (1944–1945) Olsztyn Opole (1950–1975) Pomeranian Poznań Rzeszów Silesian (1945–1950) Szczecin Warsaw Wrocław Zielona Góra (1950–1975)
Districts (1945–1946)	Lower Silesian Opolian Silesia West Pomeranian Masurian