Etilen üçün mənbəyə bax

Aşağıdakı səbəbə görə bu səhifəni redaktə etmək hüququnuz yoxdur:

Sizin IP-ünvanınız bütün Vikimedia Fondu vikilərində bloklanmış diapazon daxilindədir.

Blok ‪Jon Kolbert‬ tərəfindən tətbiq edilib. Göstərilən səbəb: Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected .

Blokun başlaması: 05:35, 21 fevral 2024
Blokun bitməsi: 05:35, 21 fevral 2029

Cari IP-ünvanınız: 3.236.115.251. Bloklanmış diapazon: 3.236.0.0/16. Zəhmət olmasa, yuxarıda göstərilən bütün məlumatları edəcəyiniz müraciətlərə daxil edin.

Səhvən bloklandığınızı düşünürsünüzsə, əlavə məlumat və təlimatları Açıq proksilərə yox qlobal siyasətində tapa bilərsiniz.

Əks halda bloku müzakirə etmək üçün Meta-Wiki-də sorğu göndərin. Siz həmçinin stüardlar VRT sorğu növbəsinə (stewards@wikimedia.org) yuxarıdakı bütün təfərrüatlar daxil olmaqla e-məktub göndərə bilərsiniz.

Siz bu səhifənin məzmununu görə və köçürə bilərsiniz.

{{Maddə
|şəkil=Ethene_structural.svg
|şəkil3D=Ethylene-3D-vdW.png
|kimy. formulu=C<sub>2</sub>H<sub>4</sub>
|sıxlıq= 
|molyar kütlə=28.05 
|ərimə temp.=−169.2
|qaynama temp.=−103.7
|CAS= 
|SMILES= 
}}
'''Etilen''' (C<sub>2</sub>H<sub>4</sub>) - alken sırasına daxil olan doymamış karbohidrogendir.
== Alınması ==
Etilen, üzvi maddələri quru distillə etdikdə əmələ gəlir. İşıq qazı və krekinq qazlarının tərkibində çox olur. Laboratoriyalarda etileni [[etil spirti]]ndən, qatı [[sulfat turşusu]] vasitəsilə, su ayirmaqla alırlar.

== Xassələri ==
Etilen rəngsiz, iysiz və yanıcı qazdır, suda pis, spirt və efirdə yaxşı həll olur. Etilen qazından sənayedə müxtəlif sintezlər üçün istifadə edilir. Ondan etil spirti, etilxlorid, dixloretan, etilenoksid, iprit və başqa maddələr alırlar. Yüksək təzyiqdə müxtəlif temperaturlarda və müxtəlif katalizatorlar vasitəsilə etileni polimerləşdirərək ondan maye olefin karbohidrogenləri, yüksəközlülü sürtkü yağları, kayçukabənzər elastik bərk polimer alırlar. Etilenin özü vasitəsiz olaraq az işlənir. Onu bəzən meyvələri tez yetişdirmək üçün tətbiq edilir, asetilenlə qatışığını metal emalında işlədir və ya ondan narsilen adlanan natrkotok maddə kimi təbabətdə istifadə edirlər.
==Kimyəvi xassələri==
* Halogenləşmə:
: CH<sub>2</sub>=CH<sub>2</sub> + Br<sub>2</sub> → CH<sub>2</sub>Br—CH<sub>2</sub>Br

* Hidridləşmə:
: CH<sub>2</sub>=CH<sub>2</sub> + H — H → CH<sub>3</sub> — CH<sub>3</sub> (Nikelin iştirakıilə)

* Hidrohalogenləşmə:
: CH<sub>2</sub>=CH<sub>2</sub> + HBr → CH<sub>3</sub> — CH<sub>2</sub>Br

* Hidratlaşma:
: CH<sub>2</sub>=CH<sub>2</sub> + HOH → CH<sub>3</sub>CH<sub>2</sub>OH (katalizatorun iştirakı ilə) 

* Oksidləşmə: 
: 3CH<sub>2</sub>=CH<sub>2</sub> + 2KMnO<sub>4</sub> + 4H<sub>2</sub>O → 3HOH<sub>2</sub>C — CH<sub>2</sub>OH + 2MnO<sub>2</sub> + 2KOH

* Yanma:
: C<sub>2</sub>H<sub>4</sub> + 3O<sub>2</sub> → 2CO<sub>2</sub> + 2H<sub>2</sub>O

* Polimerləşmə (polietilenin alınması):
: nCH<sub>2</sub>=CH<sub>2</sub> → (-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-)<sub>n</sub>
* Sublimasiya bərkdən qaza keçmə ani

==Ədəbiyyat==
*Claus-Jürgen Estler: Pharmakologie und Toxikologie. Schattauer, Stuttgart 1992, 2000, ISBN 3-7945-1898-5.
*Thomas Heidermann: Rußbildung in vorgemischten Ethen-Luft-Flammen bei hohem Druck. Cuvillier, Göttingen 1995, ISBN 978-3-89588-231-9.
*Christoph Richter: Transport von Ethen durch Polyelektrolytgele mit Silberionen als Carriern. Shaker, Aachen 1995, ISBN 3-8265-0401-1.
*Sven Rudolph: Synthese, Eigenschaften und Blends von Ethen/1-Hexen-Copolymeren. Tectum, Marburg 2000, ISBN 3-8288-0869-7.
* M.Mövsümzadə, P.Qurbanov "Üzvi kimya", Maarif-1983.
{{Karbohidrogenlər}}
{{Üzvi maddələr}} 
[[Kateqoriya:Karbohidrogenlər]]

Bu səhifədə istifadə edilmiş şablonlar:

Şablon:* (redaktə)
Şablon:Dəqiqləşdirilməmiş (mənbə koduna bax) (mühafizə edilib)
Şablon:Karbohidrogenlər (redaktə)
Şablon:Kartoçka (redaktə)
Şablon:Kartoçka/başlıq (redaktə)
Şablon:Maddə (redaktə)
Şablon:Məlumat qutusu (mənbə koduna bax) (mühafizə edilib)
Şablon:Məlumat qutusu/aşağı (redaktə)
Şablon:Məlumat qutusu/başlıq (redaktə)
Şablon:Navbox (redaktə)
Şablon:Naviqasiya cədvəli (redaktə)
Şablon:Wikidata (mənbə koduna bax) (mühafizə edilib)
Şablon:Üzvi maddələr (redaktə)
Şablon:• (redaktə)
Modul:Arguments (redaktə)
Modul:Color contrast (redaktə)
Modul:Color contrast/colors (redaktə)
Modul:InfoboxImage (redaktə)
Modul:Məlumat qutusu (redaktə)
Modul:Navbox (redaktə)
Modul:Sources (redaktə)
Modul:Sources/utils (redaktə)
Modul:String (mənbə koduna bax) (mühafizə edilib)
Modul:Transclude (redaktə)
Modul:Wikidata (mənbə koduna bax) (mühafizə edilib)
Modul:Wikidata/config (redaktə)
Modul:WikidataSelectors (redaktə)
Modul:Yesno (redaktə)

Etilen səhifəsinə qayıt.

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Etilen"

Etilen üçün mənbəyə bax

Naviqasiya menyusu

Axtar