حوسێن وەلیئۆغلو: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

ناوەڕۆکی سڕاو ناوەڕۆکی زیادکراو

نێوھێڵ

وەک پێداچوونەوەی ٢٢:٥٤، ٢٨ی شوباتی ٢٠٢٤

حوسێن ڤێلیۆئۆغڵو، سەرکردەی حیزبوڵڵای لوبنان بوو، کە لە سەرەتای نەوەدەکانی سەدەی ڕابردوودا ڕێکخراوێکی ئیسلامی توندڕەوی کوردی بوو. لە ئۆپەراسیۆنی بەیکۆزدا کوژرا.

ژیانی

ڤێلیئۆغڵو لە 1ی ژانویەی 1952 لە پارێزگای ئێڵیح لەدایکبووە، لە بنەماڵەیەکی کورد کە بە زمانی کرمانجی قسەیان دەکرد.^[١]^[٢] لە ساڵی ١٩٧٨ بە شێوەیەکی یاسایی ناوی بنەماڵەی لە دورمازەوە گۆڕیوە بۆ ڤێلیئۆغڵو، لە فاکەڵتی زانستە سیاسییەکانی زانکۆی ئەنقەرە خوێندوویەتی. لە ساڵی ١٩٨٠دا ڕووی لە شاری دیاربەکر کە زۆرینەی کوردە و حزبوڵای کوردی دامەزراندووە و سەرکردایەتی دەکات. ڤێلیئۆغڵو ئامانجی هەڵمەتەکانی ساڵی ٢٠٠٠ی ئەستەنبوڵ بوو، کە لە ڤێلاکەیدا لە کاتی تەقەکردن لەگەڵ پۆلیسی تورکیا کوژرا.^[٣]

ڤێلیئۆغڵو بانگەشەى بۆ ئەوە دەکرد کە کورد لە تورکیا جیاببێتەوە و دەوڵەتى خۆی پێکبهێنێت.^[٤] لە سەردەمی سەرکردایەتی حزبوڵای کوردیدا، چەندین جار هەوڵی پێکهێنانی بەرەیەکی یەکگرتوو لەگەڵ پەکەکە لە دژی تورکیا دابوو، هەرچەندە شکستی هێنابوو.^[٥] ڤێلیئۆغڵو دوای دەستگیرکردنی عەبدوڵڵا ئۆجالان داواکراوترین کەس بوو لە تورکیا.^[٦]^[٧] ڤێلیئۆغڵو زۆر لە ئۆجەلان (کە زیاتر ئینتەرناسیۆنالیست بوو) ناسیۆنالیستتر بوو.^[٨]^[٩]^[١٠] لە کۆتایی هاتنی کاروانی هەردووکیان، بە گوتەی تورکیا، پەیوەندییەکانی ڤێلیئۆغڵو و ئۆجالان دەستی بە باشتربوون کردبوو.^[١١] هەروەها ڤێلیئۆغڵو زۆرجار سەفەری ئێرانی دەکرد.^[١٢]^[١٣]

سەرچاوەکان

^ Turkey and the War on Terror. For Thirty Years We Fought Alone. Publisher: Routledge, p. 61
^ «Hüseyin Velioğlu kimdir? - Yeni Akit». m.yeniakit.com.tr. لە 2024-02-28 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
^ Aydıntaşbaş, Aslı (June 2000). «Murder on the Bosphorus». Middle East Quarterly. VII (2): 15–22. لە 26 July 2012 ھێنراوە. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
^ Elitsoy، Aslı (June 2017). The Kurdish Hizbullah and Its Shifting Attitude towards Kurdishness and the Kurdish Issue in Turkey.
^ «Hizbullah'tan PKK'ya çağrı». Ensonhaber (بە تورکی). 2011-01-16. لە 2024-02-22 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)
^ «Türk Hizbullahı'nın derin tarihi». Haber7.
^ «Hizbullah cinayetleri». YeniOzgurPolitika.com. March 31, 2023. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)
^ Elitsoy, Aslı (June 2017). The Kurdish Hizbullah and Its Shifting Attitude towards Kurdishness and the Kurdish Issue in Turkey.
^ Jonathan Frankel (1984). The Soviet Regime and Anti-Zionism: An Analysis. Hebrew University of Jerusalem, Soviet and East European Research Centre.
^ «The New-Old PKK».
^ «Implications of Turkey's Anti-Hizbullah Operation | The Washington Institute». www.washingtoninstitute.org (بە ئینگلیزی). لە 2024-02-03 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
^ The Turkish Counter-Terrorism Experience, Suleyman Ozeren, Organizational and Psychological Aspects of Terrorism, Ed. Centre of Excellence Defence against Terrorism, (IOS Press, 2008), 159
^ The Kurdish Question and Turkish Foreign Policy, Kemal Kirisci, The future of Turkish foreign policy, Ed. Lenore G. Martin, Dimitris Keridis, (MIT Press, 2004), 295.

[1] Turkey and the War on Terror. For Thirty Years We Fought Alone. Publisher: Routledge, p. 61

[2] «Hüseyin Velioğlu kimdir? - Yeni Akit». m.yeniakit.com.tr. لە 2024-02-28 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)

[aay-3] Aydıntaşbaş, Aslı (June 2000). «Murder on the Bosphorus». Middle East Quarterly. VII (2): 15–22. لە 26 July 2012 ھێنراوە. {{cite journal}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)

[:022-4] Elitsoy، Aslı (June 2017). The Kurdish Hizbullah and Its Shifting Attitude towards Kurdishness and the Kurdish Issue in Turkey.

[5] «Hizbullah'tan PKK'ya çağrı». Ensonhaber (بە تورکی). 2011-01-16. لە 2024-02-22 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |date= (یارمەتی)

[auto2-6] «Türk Hizbullahı'nın derin tarihi». Haber7.

[auto12-7] «Hizbullah cinayetleri». YeniOzgurPolitika.com. March 31, 2023. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |date= (یارمەتی)

[8] Elitsoy, Aslı (June 2017). The Kurdish Hizbullah and Its Shifting Attitude towards Kurdishness and the Kurdish Issue in Turkey.

[9] Jonathan Frankel (1984). The Soviet Regime and Anti-Zionism: An Analysis. Hebrew University of Jerusalem, Soviet and East European Research Centre.

[10] «The New-Old PKK».

[:3-11] «Implications of Turkey's Anti-Hizbullah Operation | The Washington Institute». www.washingtoninstitute.org (بە ئینگلیزی). لە 2024-02-03 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)

[12] The Turkish Counter-Terrorism Experience, Suleyman Ozeren, Organizational and Psychological Aspects of Terrorism, Ed. Centre of Excellence Defence against Terrorism, (IOS Press, 2008), 159

[13] The Kurdish Question and Turkish Foreign Policy, Kemal Kirisci, The future of Turkish foreign policy, Ed. Lenore G. Martin, Dimitris Keridis, (MIT Press, 2004), 295.

[١]