Judeako basamortua
Judaeko basamortua (hebreeraz: מִדְבַּר יְהוּדָה Midbar Yehuda; arabieraz: صحراء يهودا Sahara Yahudan) Ekialde Hurbileko basamortua da, Israel eta Zisjordania artean dagoena. Jerusalemdik ekialderantz kokatuta, Itsaso Hilaraino jaisten da. Bere ezaugarri geologiko nagusia dituen terraza malkartsuak dira. Ipar-ekialdetik hego-ekialderantz hainbat uadik zeharkatzen dute eta arroila asko ditu, horietako asko oso sakon.[1]
| Judeako basamortua | |
|---|---|
 | |
| Mota | basamortu |
| Geografia | |
 | |
| Koordenatuak | 31°42′N 35°18′E / 31.7°N 35.3°E |
| Estatu burujabe |  Israel |
| Leku geografikoa | Judeako mendiak |
Klimatologia
aldatuJudeako basamortua Jerusalem ekialdean dago eta Itsaso Hileraino jaisten da. Judea eskualdeko prezipitazioak 400 mm-tik 500 mm-ra bitartekoak dira mendebaldeko muinoetan, eta 600 milimetrora iristen dira Jerusalemgo mendebalde osoan (Judeako erdialdean); Jerusalemgo ekialdean 400 milimetrora erortzen dira, eta 100 mm ingurura erortzen dira ekialdeko zatian, itzal orografikoaren ondorioz. Klima mediterraneo (mendebaldea) eta basamortukoaren (ekialdea) artekoa da, eta erdialdean estepa-klima dago. Eskualdeko hirigune nagusiak Jerusalem, Betleem, Gush Etzion kokalekua, Jeriko eta Hebron dira. Tenperatura maximoa % 60koa da basamortuan.
Geologia
aldatuJudeako basamortuak egitura morfologiko berezia du Judeako mendien ekialdean. Negeveko ipar-ekialdetik hedatzen da, Beteldik ekialdera, eta malkarrak dituzten terrazak ditu bereizgarri. Malda malkartsu batean amaitzen da, Itsaso Hileraino eta Jordan ibaiaren haraneraino. Judeako basamortua ipar-mendebaldetik hego-ekialdera dauden uadi ugarik zeharkatzen dute, eta arroila sakon asko ditu. Mendebaldean 1.200 oinekoa da eta ekialdean 600 metrokoa.