Tiberis
Tevere
Tiberis apud Portum
Tiberis apud Portum
Nomina
Nomina LatinaTiberis (-is, m.)
Nomina VulgariaTevere
Geographia physica
Longitudo405 (392) km
Altitudo principii1.268 m
Moles decussis239 /s
Area ex qua aqua affluit17.375 km²
FonsFumaiolus mons
OstiumMare Tyrrhenicum
apud Portum
ac Ostiam
TributariiAsius,
Pallia,
Nar,
Treia,
Imella,
Farfarus,
Anio
AlteraTiberina insula,
Insula Portuensis
Geographia politicaItalia Italia
Terrae
RegionesAemilia-Romania Aemilia-Romania,
Tuscia Tuscia,
Umbria Umbria,
Latium Latium
ProvinciaeForoliviensis-
Caesenatensis,
Arretina,
Perusina,
Viterbiensis
Interamnensis,
Reatina,
U.m. Romana
Urbes principesRoma
Tabula geographica
Tiberis in tabulis

Tiberis[1] vel poetice Thybris[2] (Italiane Tevere) est longissumum flumen Italiae mediae, quod ex Appennino in Aemilia et Romania ortum, ad meridiem excurrens, Romam interluit et iuxta Ostiam in mare Tyrrhenum influit.

Alia fluminis nomina erant Tiberinus, Albula (ab aquae colore), Rumon, Serra.[3]

Historia

recensere

Veteres Tiberim (vel Thybrim Tiberinumve) pro deo habuerunt, quem in libro octavo Aeneidis Aeneas dux Troianorum, cum Latium venisset, his verbis adoravisse perhibetur (vv. 71-7):

Nymphae, Laurentes Nymphae, genus amnibus unde est,
tuque, o Thybri tuo genitor cum flumine sancto,
accipite Aenean et tandem arcete periclis.
Quo te cumque lacus miserantem incommoda nostra
fonte tenent, quocumque solo pulcherrimus exis,
semper honore meo, semper celebrabere donis
corniger Hesperidum fluvius regnator aquarum.

Apud Livium[4] legimus bello a rege Porsenna Romanis illato Horatium Coclitem pontem Sublicium solum defendentem in flumen desulturum haec exclamavisse:

Pater Tiberine, te sancte precor, haec arma et hunc militem propitio flumine accipias.

Claudianus in panegyrico, Olybrio et Probino consulibus, Tiberim hac specie apparentem fecit (vv. 214–225):

Illi glauca nitent hirsuto lumina vultu
caeruleis infecta notis, reddentia patrem
Oceanum. Crispo densantur gramine colla,
vertice luxuriat toto crinalis harundo
(quam neque fas Zephyris frangi nec sole perustam
aestivo candore mori, sed vivida frondet
aequaevum conplexa caput), taurina levantur
cornua temporibus raucos sudantia rivos.
Destillant per pectus aquae, frons hispida manat
imbribus, in liquidos fontes se barba repectit.
Palla graves umeros velat, quam neverat uxor
Ilia percurrens vitreas sub gurgite telas.

Nexus interni

Nexus externi

recensere
  Situs geographici et historici: Locus: 43°47′13″N 12°4′40″E, 41°44′26″N 12°14′0″E • OpenStreetMap • GeoNames • Pleiades • tevere Treccani • Большая российская энциклопедия
  Vicimedia Communia plura habent quae ad Tiberim spectant.
  1. Tiberis, -is, m. (acc. -im).
  2. T(h)ybris, -idis, m.
  3. Giovanni Uggeri, "Tiber", in Brill’s New Pauly, editione interretiali (2006).
  4. Livius, Ab urbe condita 2,10,11
 
Terra

Haec stipula ad flumen spectat. Amplifica, si potes!