Naar inhoud springen

Vlierden: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Emiel (overleg | bijdragen)
dp fixen met AWB
Geen bewerkingssamenvatting
 
(59 tussenliggende versies door 41 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{infobox plaats in Nederland|
{{ plaats in Nederland
| naam = Vlierden
|locatie=
| kaart = {{maplink|type=shape-inverse|zoom=11|frame=yes|plain=yes|stroke-width=1|frame-align=center|stroke-color=#ff0000|fill=#444444|fill-opacity=0.1}}
|kaart=
|naam= Vlierden
|= Vlierden
| wapenartikel = Wapen van Vlierden
|provincie={{NL-vlag|Noord-Brabant}}
|gemeente={{NL-vlag|Deurne}}
|={{NL-vlag|}}
| gemeente = {{NL-vlag|Deurne}}
|opp=12,59
| woonplaatscode = 1775
|inwoners= 1382
| woonplaatsartikel = Lijst van woonplaatsen in Noord-Brabant#Deurne
|datum inwoners= 2008
| WOZ-waarde = {{Statistiek woonplaats Nederland WOZ-waarde|1775}}
|dichtheid=
| datum WOZ-waarde = {{Statistiek woonplaats Nederland WOZ-waarde||TXT=Year}}
|web=
| netnummer = 0493
|bestandsnaam wapen=Wapen-Vlierden.jpg
| postcode = 5756
|lat_deg=51
|lat_deg=51
|lat_min=26
|lat_min=26
|lat_sec=44
|lat_sec=44
|lon_deg=5
|lon_deg=5
|lon_min=45
|lon_min=45
|lon_sec=29
|lon_sec=29
}}
}}
'''Vlierden''' (dialect ''Vlierde'') is een dorp in de [[gemeente (bestuur)|gemeente]] [[Deurne (gemeente)|Deurne]] in de [[Nederland]]se provincie [[Noord-Brabant]]. De voormalige gemeente Vlierden (opgeheven in [[1926]]) werd begrensd door de [[Oude Aa (Noord-Brabant)|Oude Aa]] in het noorden en [[Astense Aa]] in het zuiden.


'''Vlierden''' (dialect ''Vlierde'') is een dorp de [[gemeente (bestuur)|gemeente]] [[Deurne (gemeente)|Deurne]] in de [[Nederland]]se provincie [[Noord-Brabant]]. De gemeente Vlierden in 1926 werd begrensd door de [[Oude Aa (Noord-Brabant)|Oude Aa]] in het noorden en [[Astense Aa]] in het zuiden.
==Geschiedenis==


==Geschiedenis==
[[Afbeelding:TorenVlierden.jpg|thumb|left|300px|Kapel aan de Oude Torenweg in Vlierden, afgebroken in 1902.]]
[[:TorenVlierden.jpg|thumb|left|Kapel aan de Oude Torenweg in Vlierden, afgebroken in 1902]]
Vlierden bestaat uit een relatief recent dorp, omringd door een groot aantal gehuchten, voornamelijk gelegen op een de [[dekzand]]rug langs de Oude Aa. Al in een [[12e eeuw]]s afschrift van een oorkonde uit [[721]] vinden we Vlierden als ‘Fleodrodum’ (vermoedelijk in de betekenis van “woonplaats, begroeid met vlierstruiken”) vermeld. Het oudste Vlierden van de historische tijd moeten we wellicht zoeken in de buurt van de oude kapel van Vlierden, die tot [[1902]] aan de Oude Torenweg stond. Op deze plek staat tegenwoordig een gedachteniskapelletje uit [[1926]] van de familie [[De Maurissens]]. Nabij deze oude kapel staat nog altijd een sterk verbouwde boerderij, op de plek waar eens de ‘Kerkhofhoeve’, voormalig eigendom van de [[Abdij van Binderen]], stond. Het is mogelijk dat deze hoeve de in [[721]] genoemde hoeve is.
Vlierden bestaat uit een dorp omringd door een groot aantal gehuchten, voornamelijk gelegen op een [[dekzand]]rug langs de Oude Aa. een 12e afschrift van een oorkonde uit 721 Vlierden als , begroeid met . Het oudste Vlierden van de historische tijd in de buurt van de oude kapel van Vlierden, die tot 1902 aan de Oude Torenweg stond. Op deze een gedachteniskapelletje de familie [[De Maurissens]]. Nabij deze staat een sterk verbouwde boerderij, op de waar eens de ‘Kerkhofhoeve’, eigendom van de [[Abdij van Binderen]], stond.
[[Afbeelding:1866 Vlierden.gif|thumb|right|Vlierden in 1866]]
[[:.|thumb|Vlierden in 1866]]


In 1505 werd Vlierden als [[Leen (feodalisme)|leen]] van de lage [[jurisdictie]] door de [[Lijst van graven van Brussel en hertogen van Brabant|hertog van Brabant]] uitgegeven. In 1681 werd het een zelfstandige [[parochie (kerk)|parochie]]. In de 17e eeuw verplaatste de kern van het dorp zich naar het westen, waar aan het einde van de 18e eeuw een [[gemeentehuis]] werd gebouwd. Dit werd in 1902 vervangen door een nieuw pand. De bouw van een [[schuurkerk]] voor de parochie was noodzakelijk geworden nadat bij de [[Vrede van Münster]] in 1648 alle [[rooms-katholiek]]e kerken en kapellen eigendom werden van de overheid en vervolgens in gebruik werden gegeven aan de [[protestant]]en. In 1845 werd op de plek waar eerder de schuurkerk stond de [[Sint-Willibrorduskerk (Vlierden)|Sint-Willibrorduskerk]] gebouwd. De kom van het dorp ontwikkelde zich verder rond deze kerk. Al snel werden er een school, een klooster en meer boerderijen gebouwd, waardoor daadwerkelijk sprake was van het ''dorp'' Vlierden. Na de [[Tweede Wereldoorlog]] kreeg de kern vervolgens nog meer gestalte door enkele kleine nieuwbouwwijken.
In [[1681]] werd Vlierden een zelfstandige [[parochie (kerk)|parochie]], terwijl het in [[1505]] al een [[heerlijkheid (bestuursvorm)|heerlijkheid]] was geworden door de uitgifte in leen van de lage [[jurisdictie]] door de [[Lijst van graven van Brussel en hertogen van Brabant|hertog van Brabant]].


In 1926 de gemeente Vlierden met de gemeente Deurne en Liessel tot de gemeente Deurne. In 1968 verloor deze gemeente het oude Vlierdense deel van [[Brouwhuis]] aan groeikern [[Helmond]].
Omstreeks de [[17e eeuw]] verplaatste de kern van het dorp zich naar het westen, waar aan het einde van de [[18e eeuw]] een eerste gemeentehuisje werd gebouwd. Dit werd in 1902 vervangen door het pand dat er nog altijd staat. In [[1845]] werd de huidige kerk aan de Pastoriestraat gebouwd, op de plek waar eerder de [[schuurkerk]] stond. Deze schuurkerk was aan het einde van de [[17e eeuw]] noodzakelijk geworden, omdat bij de [[Vrede van Münster]] in [[1648]] alle kerken en kapellen eigendom waren geworden van de overheid en in gebruik bij de protestantse ingezetenen. De nieuwe kerk van [[1845]] betekende definitief dat de kom van het dorp hier kwam te liggen. Al snel werden school, klooster en meer boerderijen gebouwd, waardoor daadwerkelijk sprake was van het ''dorp'' Vlierden. Vanaf de [[Tweede Wereldoorlog]] kreeg de kern vervolgens nog meer gestalte met enkele kleine nieuwbouwwijken.


In Vlierden ligt de familiebegraafplaats 't Ven, in 1942 aangelegd door de Deurnse huisarts-kunstschilder [[Hendrik Wiegersma]] die zelf de grafstenen ontwierp. Naast Wiegersma zijn er zijn moeder, vrouw, een zoon en een kleinzoon begraven. De plek wordt beheerd door [[Brabants Landschap]] en is enkele malen per jaar geopend voor bezoekers.
In [[1926]] is de gemeente Vlierden gefuseerd met de gemeente Deurne en Liessel tot de nieuwe gemeente Deurne. In [[1968]] verloor deze gemeente het oude Vlierdense deel van [[Brouwhuis]] aan de groeikern [[Helmond]].


==Heren==
In Vlierden, op een terrein dat ''het Ven'' heet, ligt de familiebegraafplaats van medicus-pictor [[Hendrik Wiegersma]].
Tussen 1505 en 1923 een ononderbroken reeks heren en vrouwen van Vlierden onderscheiden.


{{hoofdartikel|Lijst van heren van Vlierden}}
==Heren==


Met de afschaffing van het laatste heerlijke recht, het jachtrecht, hield de heerlijkheid Vlierden in 1923 op te bestaan. Er was geen onroerend goed of maatschappelijke positie op basis waarvan de laatste heer zich nog [[titulair heer]] kon noemen.
Tussen [[1505]] en [[1923]] kunnen we een ononderbroken reeks van heren en vrouwen van Vlierden onderscheiden.


== Bezienswaardigheden ==
{{hoofdartikel|Lijst van heren van Vlierden}}
*De [[Sint-Willibrorduskerk (Vlierden)|Sint-Willibrorduskerk]]
*Het voormalig [[Sint-Lambertusklooster]]
*De windmolen [[Johanna-Elisabeth]]


== Natuur en landschap ==
Met de afschaffing van het laatste heerlijke recht, het jachtrecht, hield de heerlijkheid Vlierden in 1923 op te bestaan. Er was geen onroerend goed of maatschappelijke positie op basis waarvan de laatste heer zich nog [[titulair heer]] kon noemen.
Het dorpsgebied van Vlierden wordt aan de zuidzijde begrensd door de [[Astense Aa]]. Aan de noordwestelijke zijde ligt de [[Brouwhuissche Heide]], nu een bosgebied, en aan de zuidoostelijke zijde de Liesselse bossen ofwel de [[Galgenberg (Vlierden)|Galgenberg]]. Aan de overzijde van de Astense Aa ligt achter het gehucht [[Oostappen]] de [[Oostappense Heide]]. In de Brouwhuisse heide ligt het drukbezochte natuurgebied [[De Bikkels]], dat bestaat uit een heideveld met stuifzandheuvels en jeneverbesstruwelen.


==Nabijgelegen kernen==
==Burgemeesters==
*[[Deurne (Nederlandse plaats)|Deurne]], [[Ommel]], [[Liessel]], [[Brouwhuis]].


== Motto ==
{{hoofdartikel|Lijst van burgemeesters van Vlierden}}
Het officieuze motto van Vlierden is 'Dorp vol actie', zoals bij binnenkomst van het dorp te lezen is op het bordje onder het plaatsnaambord.
Vlierden heeft in totaal negen burgemeesters geteld.


==Natuur en landschap==
== ==
* [[Lijst van rijksmonumenten in Vlierden]]
Het dorpsgebied van Vlierden wordt aan de zuidzijde begrensd door de [[Astense Aa]]. Aan de noordwestelijke zijde ligt de [[Brouwhuissche Heide]], nu een bosgebied, en aan de zuidoostelijke zijde de Liesselse bossen ofwel de [[Galgenberg (Vlierden)|Galgenberg]]. Aan de overzijde van de Astense Aa ligt achter het gehucht [[Oostappen]] de [[Oostappense Heide]]. In de Brouwhuisse heide ligt het drukbezochte natuurgebied [[De Bikkels]], dat bestaat uit een heideveld met stuifzandheuvels en jeneverbesstruwelen.
* [[Lijst van gemeentelijke monumenten in Vlierden]]

Lijst van burgemeesters van Vlierden
==Nabijgelegen kernen==
*[[Deurne (Nederlandse plaats)|Deurne]], [[Ommel]], [[Liessel]], [[Brouwhuis]].

==Trivia==
* Het officieuze motto van Vlierden is 'Dorp vol actie', zoals bij binnenkomst van het dorp te lezen is op het bordje onder het plaatsnaambord.


{{Appendix|2=
{{References}}
}}
{{Navigatie gemeente Deurne}}
{{Navigatie gemeente Deurne}}
{{Coor title dms|51|26|44|N|5|45|29|E|type:city_scale:25000_region:NL}}
{{coördinaten|51_26_44_N_5_45_29_E_type:city_zoom:14_region:NL|51° 27' NB, 5° 45' OL}}


[[Categorie:Geografie van Deurne]]
[[Categorie:Geografie van Deurne]]
[[Categorie:Plaats in Noord-Brabant]]
[[Categorie:Plaats in Noord-Brabant]]
[[Categorie:Voormalige gemeente in Noord-Brabant]]
[[Categorie:Voormalige gemeente in Noord-Brabant]]

[[en:Vlierden]]
[[fr:Vlierden]]

Huidige versie van 19 mei 2024 om 10:44

Vlierden
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Vlierden (Noord-Brabant)
Vlierden
Kaart
Situering
Provincie Vlag Noord-Brabant Noord-Brabant
Gemeente Vlag Deurne Deurne
Coördinaten 51° 27′ NB, 5° 45′ OL
Algemeen
Oppervlakte 12,62[1] km²
- land 12,6[1] km²
- water 0,02[1] km²
Inwoners
(2023-01-01)
1.460[1]
(116 inw./km²)
Woning­voorraad 547 woningen[1]
Economie
Gem. WOZ-waarde € 469.000 (2023)
Overig
Postcode 5756
Netnummer 0493
Woonplaats­code 1775
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Vlierden (dialect Vlierde) is een dorp en een voormalige gemeente binnen de gemeente Deurne in de Nederlandse provincie Noord-Brabant. De gemeente Vlierden, die in 1926 werd opgeheven, werd begrensd door de Oude Aa in het noorden en Astense Aa in het zuiden.

Kapel aan de Oude Torenweg in Vlierden, afgebroken in 1902

Vlierden bestaat uit een dorp omringd door een groot aantal gehuchten, voornamelijk gelegen op een dekzandrug langs de Oude Aa. In een 12e-eeuws afschrift van een oorkonde uit 721 wordt Vlierden als Fleodrodum vermeld. Deze aanduiding betekent vermoedelijk 'woonplaats, begroeid met vlierstruiken'. Het oudste Vlierden van de historische tijd was mogelijk in de buurt van de oude kapel van Vlierden, die tot 1902 aan de Oude Torenweg stond. Op deze plaats is in 1926 een gedachteniskapelletje geplaatst door de familie De Maurissens. Nabij deze plek staat een sterk verbouwde boerderij, op de plaats waar eens de ‘Kerkhofhoeve’, eigendom van de Abdij van Binderen, stond.

Vlierden in 1866

In 1505 werd Vlierden als leen van de lage jurisdictie door de hertog van Brabant uitgegeven. In 1681 werd het een zelfstandige parochie. In de 17e eeuw verplaatste de kern van het dorp zich naar het westen, waar aan het einde van de 18e eeuw een gemeentehuis werd gebouwd. Dit werd in 1902 vervangen door een nieuw pand. De bouw van een schuurkerk voor de parochie was noodzakelijk geworden nadat bij de Vrede van Münster in 1648 alle rooms-katholieke kerken en kapellen eigendom werden van de overheid en vervolgens in gebruik werden gegeven aan de protestanten. In 1845 werd op de plek waar eerder de schuurkerk stond de Sint-Willibrorduskerk gebouwd. De kom van het dorp ontwikkelde zich verder rond deze kerk. Al snel werden er een school, een klooster en meer boerderijen gebouwd, waardoor daadwerkelijk sprake was van het dorp Vlierden. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg de kern vervolgens nog meer gestalte door enkele kleine nieuwbouwwijken.

In 1926 fuseerde de gemeente Vlierden met de gemeente Deurne en Liessel tot de gemeente Deurne. In 1968 verloor deze gemeente het oude Vlierdense deel van Brouwhuis aan groeikern Helmond.

In Vlierden ligt de familiebegraafplaats 't Ven, in 1942 aangelegd door de Deurnse huisarts-kunstschilder Hendrik Wiegersma die zelf de grafstenen ontwierp. Naast Wiegersma zijn er zijn moeder, vrouw, een zoon en een kleinzoon begraven. De plek wordt beheerd door Brabants Landschap en is enkele malen per jaar geopend voor bezoekers.

Tussen 1505 en 1923 is een ononderbroken reeks heren en vrouwen van Vlierden te onderscheiden.

Zie Lijst van heren van Vlierden voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Met de afschaffing van het laatste heerlijke recht, het jachtrecht, hield de heerlijkheid Vlierden in 1923 op te bestaan. Er was geen onroerend goed of maatschappelijke positie meer op basis waarvan de laatste heer zich nog titulair heer kon noemen.

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]

Natuur en landschap

[bewerken | brontekst bewerken]

Het dorpsgebied van Vlierden wordt aan de zuidzijde begrensd door de Astense Aa. Ten noorden van Vlierdem ligt het dal van de Oude Aa, waar de Vreekwijkse Loop op uitkomt. Aan de noordwestelijke zijde ligt de Brouwhuissche Heide, nu een bosgebied, en aan de zuidoostelijke zijde de Liesselse bossen ofwel de Galgenberg. Aan de overzijde van de Astense Aa ligt achter het gehucht Oostappen de Oostappense Heide. In de Brouwhuisse heide ligt het drukbezochte natuurgebied De Bikkels, dat bestaat uit een heideveld met stuifzandheuvels en jeneverbesstruwelen.

Nabijgelegen kernen

[bewerken | brontekst bewerken]

Het officieuze motto van Vlierden is 'Dorp vol actie', zoals bij binnenkomst van het dorp te lezen is op het bordje onder het plaatsnaambord.