Autonome regionar i Spania
Ein autonom region (Comunidad Autónoma på spansk) er den første politiske inndelinga av Spania, oppretta i den spanske grunnlova i 1978. Lova gjev regionane rett til sjølvstyre, men dei er uoppløyseleg knytt til den spanske nasjonen.[1][2]
Den politiske makta i Spania er kanalisert av den sentrale regjeringa og 17 autonome regionar. Styra i dei autonome regionane er ansvarlege for skular, universitet, hesle og sosialvesen, kultur, urban og landleg utvikling og somme stader politivesen[3]. Det finst òg to autonome byar. I alt har autonomías-systemet i Spania vorte kalla «merkverdig på grunn av omfanget makta fredfult har utvikla seg på dei siste 30 åra»[4] og «eit sjeldant desentralisert land», der den sentrale regjeringa berre står for 18 % av det offentlege forbruket, dei regionale styra for 38 %, dei lokale kommunestyra for 13 % og trygdesystemet for resten[3].
Underinndeling
[endre | endre wikiteksten]Dei autonome regionane er vidare delt inn i provinsar (provincias), som tener som territoriale byggeklossar for regionen. Vidare er provinsane inndelt i kommunar (municipios).[5]
Dei noverande femti provinsane er i stor grad baset på inndelinga skapt i 1833 av Javier de Burgos. Regionane Asturias, Cantabria, La Rioja, Balearane, Madrid, Murcia og Navarra, har fått sjølvstyre som enkeltprovinsar av historiske årsaker, og vert òg rekna som provinsar.
Liste over regionar og provinsar
[endre | endre wikiteksten]
Sjå òg
Autonome byar og «plazas de soberanía»
[endre | endre wikiteksten]Det finst fem plazas de soberanía («stader med suverenitet») nær Marokko. Desse er:
- Ceuta og Melilla. Desse vert kalla «Ciudades Autónomas» (autonome byar). Statusen deira er mellom vanlege byar og autonome regionar. Dei kan ikkje opprette sine eignel «autonome» lover, som regionane kan, men dei kan lage regularingar for å utøve grunnlova, som er meir enn dei vanlege byråda kan.
- Islas Chafarinas,
- Peñón de Alhucemas,
- Peñón de Vélez de la Gomera
Dei tre sistnemnde er utan innbyggjarar bortsett frå militært personell.
Sjå òg
[endre | endre wikiteksten]Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Informasjon om dei autonome regionane i Spania på rulers.org
- Kart over dei autonome regionane i Spania Arkivert 2008-05-09 ved Wayback Machine.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Autonomous communities of Spain» frå Wikipedia på engelsk, den 27. september 2009.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- ↑ "Regional Government". Spain. Encyclopedia Britannica Online
- ↑ Preliminary Title. Second Article Arkivert 2007-10-26 ved Wayback Machine.. Spanish Constitution of 1978.
- ↑ 3,0 3,1 [1]
- ↑ [2]
- ↑ Articles 140 and 141 Arkivert 2007-10-26 ved Wayback Machine.. Den spanske grunnlova frå 1978
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Ikkje eit offisielt språk, men verna og regulert. Vert tala av ein lokal minoritet.