Poder legislatiu
Lo poder legislatiu es un dels tres poders que dins un Estat modèrne democratic es separat del poder executiu e del poder judiciari. Lo poder legislatiu recai sovent sus una assemblada de representants nomenada còrs legislatiu. Lo tèrme de legislatura fa referéncia al periòde de session d'un còrs legislatiu.
Un còrs legislatiu es un tipe d'assemblada deliberativa amb lo poder de crear e aprovar de leis. Los còrses legislatius pòdon aver divèrses noms; los mai comuns son Parlament e Congrès dependent de sas foncions e de la forma de govèrn de l'Estat. Dins los sistèmas parlamentaris lo còrs legislatiu es la branca suprèma e la que nomena lo representant del poder executiu. Dins los sistèmas presidencials lo còrs legislatiu es una branca del govèrn amb poder equivalent mas independent de l'executiu. En mai d'aver la capacitat de crear e aplicar las leis, los còrses legislatius tenon autoritat per aumentar los impòstes, aprovar lo budgèt de la nacion atal coma las autras proposicions monetàrias. Los còrses legislatius apròvan una declaracion de guèrra o ratifican un tractat comercial entre estats independents.
Lo còrs legislatiu d'un Estat pòt èsser format per una o mai d'una cambras, assembladas que debaton e vòtan las leis. La majoritat dels còrses legislatius son unicamerals o bicamerals (constituits per una cambra bassa e una cambra nauta). Dins la majoritat dels sistèmas parlamentaris, la cambra bassa es pus poderosa que la cambra nauta qu'es pas solament qu'una assemblada de conselh o de revision. Çaquelà, dins los sistèmas presidencials, los poders de las doas cambras son similars. Dins las federacions, la cambra nauta representa sovent los estats, províncias, païses o republicas que la constituisson, e la cambra bassa representa los ciutadans en circonscripcions de la meteissa grandor de populacion.
Lista dels títols dels còrses legislatius
[modificar | Modificar lo còdi]- Parlament (dins la majoritat de las republicas o monarquias parlamentàrias)
- Congrès, Congrès General, Congrès Nacional o Congrès de l'Union (dins la majoritat de las republicas presidencialas)
- Dieta
- Assemblada
- Assemblada Nacionala (França e Quebèc)
- Althing (Islàndia)
- Assemblada de la Republica (Portugal)
- Bundesrat e Bundestag (Alemanha)
- Corts Generalas (Espanha)
- Eduskunta o Riksdag (Finlàndia e Suècia)
- Assemblada Federala (Russia e Soïssa)
- Folketing (Danemarc)
- Knesset (Israèl)
- Yuan Legislatiu (Taiwan)
- Majles Al-Ummah (Kowait)
- Oireachtas (Irlanda)
- Riigikogu (Estònia)
- Sajya Sabha/Lok Sabha (Índia)
- Sabor (Croàcia)
- Saeima (Letònia)
- Seimas (Lituània)
- Sejm (Polonha)
- Skupština (Serbia)
- Estates-General o Staten Generaal (Païses Basses)
- Storting (Norvègia)
- Tynwald (Illa de Man)
- Verkhovna Rada (Ucraïna)