Logor smrti Belzec
Logor Belzec (nem. Konzentrationslager Belzec, Sonderkommando Belzec der Waffen-SS) bio je nacistički nemački logor smrti u Belzecu kod Lublina u Poljskoj, u kome je između marta 1942. i decembra 1942. ubijeno 434.508 ljudi[1]
| Logor Belzec | |
|---|---|
 | |
| Pod kontrolom |  Nacistička Nemačka
|
 
| |
Skoro svi ubijeni u Belzecu bili su Jevreji, a sa njima i manji broj Poljaka i Roma[2] Samo dva Jevrejina su preživela boravak u logoru: Rudolf Reder i Haim Hirzman. Zanemarljiv broj preživelih je razlog što se za ovaj logor malo zna i pored ogromnog broja žrtava.
Istorija logora
uredi
Dana 13. oktobra 1941. Hajnrih Himler je naredio šefu lublinske policije i brigade SS Odilu Globočniku da germanizuje regiju oko grada Zamošć i da osnuje prvi logor smrti u Generalnom gubernatorstvu kod Belzeca. Ovo mesto je izabrano iz 3 razloga:
- Nalazi se između Lublina i Galicije gde je logor mogao da služi eliminaciji Jevreja iz obe ove oblasti.
- Nalazi se na glavnoj železničkoj pruzi između Lublina i Lavova.
- Severnu ivicu logora činio je antitenkovski jarak koga su iskopali jevrejski prinudni radnici. Iako je iskopan da ima vojnu namenu, korišćen je kao ogromna masovna grobnica.
Logor je izgrađen do marta 1942.
Kristijan Virt i Gotlib Hering postavljeni za direktore logora. Obojica su imali iskustva u eutanaziji hendikepiranih u nacističkoj Nemačkoj. Oni su razvili sistem kojim su zatvorenici gušeni izduvnim gasovima motora koji su cevima sprovođeni u gasne komore. Tri drvene gasne komore su bile maskirane kao barake i tuševi radnog logora. Počele su da rade 17. marta 1942. kada je započela realizacija Operacije Rajnhard. U početku su masovne egzekucije išle sporo zbog tehničkih problema, a gomile leševa sahranjenih ispod tankog sloja zemlje su trulile i nadimale se, i tako izbijale na površinu. Ovaj problem se u drugim logorima eliminisao uvođenjem masovnih kremacija. Kasnije je izgrađeno 6 betonskih gasnih komora koje su mogle istovremeno da prime više od 1000 žrtava. U decembru 1942. u logoru je pogubljena poslednja grupa logoraša. Time je od Jevreja očišćena regija oko Belzeca. Kasnije su zamni ostaci žrtava ekshumirani i izdrobljeni. Logor je rastavljen i njegovo područje je pošumljeno.
Arheološko istraživanje logora Belzec obavljeno je 1997-1998. Komemorativni spomenik na ovom mestu izgrađen je 2004.
Reference
uredi- ↑ Peter Witte and Stephen Tyas: A New Document on the Deportation and Murder of Jews during 'Einsatz Reinhardt' 1942. In: Holocaust and Genocide Studies, Vol. 15, No. 3, Winter 2001. ISBN 978-0-19-922506-4. pp. (Höfle-Telegramm)
- ↑ "Belzec", Pristupljeno 9. 4. 2013.