Krom
Videz
(Preusmerjeno s strani Cr)
Krom | |||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Izgovarjava | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Videz | kovinski kot srebro | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Standardna atomska teža Ar, std(Cr) | 51,9961(6)[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Krom v periodnem sistemu | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Vrstno število (Z) | 24 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Skupina | skupina 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Perioda | perioda 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Blok | blok d | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Razporeditev elektronov | [Ar] 3d5 4s1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Razporeditev elektronov po lupini | 2, 8, 13, 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Fizikalne lastnosti | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Faza snovi pri STP | trdnina | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Tališče | 1907 °C | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Vrelišče | 2671 °C | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Gostota (blizu s.t.) | 7,19 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
v tekočem stanju (pri TT) | 6,3 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Talilna toplota | 21,0 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Izparilna toplota | 347 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Toplotna kapaciteta | 23,35 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Parni tlak
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Lastnosti atoma | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Oksidacijska stanja | −4, −2, −1, 0, +1, +2, +3, +4, +5, +6 (odvisno od oksidacijskega stanja, kisel, bazni ali amfoterni oksid) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronegativnost | Paulingova lestvica: 1,66 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Ionizacijske energije |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomski polmer | empirično: 128 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Kovalentni polmer | 139±5 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Spektralne črte kroma | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Druge lastnosti | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Pojavljanje v naravi | prvobitno | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Kristalna struktura | telesno centrirana kubična (tck) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Hitrost zvoka tanka palica | 5940 m/s (pri 20 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Temperaturni raztezek | 4,9 µm/(m⋅K) (pri 25 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Toplotna prevodnost | 93,9 W/(m⋅K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Električna upornost | 125 nΩ⋅m (pri 20 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetna ureditev | antiferomagnetik (natančneje: SDW)[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetna susceptibilnost | +280,0·10−6 cm3/mol (273 K)[3] | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Youngov modul | 279 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Strižni modul | 115 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Stisljivostni modul | 160 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Poissonovo razmerje | 0,21 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Mohsova trdota | 8,5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Trdota po Vickersu | 1060 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Trdota po Brinellu | 687–6500 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Številka CAS | 7440-47-3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Zgodovina | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Odkritje in prva izolacija | Louis Nicolas Vauquelin (1794, 1797) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Najpomembnejši izotopi kroma | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Króm (latinsko chromium iz grške besede chroma; barva) je kemični element s simbolom Cr in atomskim številom 24 v periodnem sistemu. Je jekleno-siva, sijoča in trdna kovina, ki jo je moč izjemno poleščiti in se težko spaja ter je odporna proti koroziji in potemnitvi.
Najpogostejša oksidacijska stanja kroma so +2, +3, in +6, kjer je +3 najstabilnejše. Relativno redkejša sta +4 in +5. Spojine kroma z oksidacijskim stanjem 6 so močni oksidanti.
Zunanje povezave
[uredi | uredi kodo]- krom v periodnem sistemu video posnetkov (Univerza v Nottinghamu)
Sklici
[uredi | uredi kodo]- ↑ Meija, Juris; in sod. (2016). »Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)«. Pure and Applied Chemistry. 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305.
- ↑ Fawcett, Eric (1988). »Spin-density-wave antiferromagnetism in chromium«. Reviews of Modern Physics. 60: 209. Bibcode:1988RvMP...60..209F. doi:10.1103/RevModPhys.60.209.
- ↑ Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. str. E110. ISBN 0-8493-0464-4.