- "Geçmiş 35 senede görmekten en mutluluk duyduğum şeylerden biri Star Wars'un bir nesilden diğer nesile aktarıldığını görmek oldu. Her zaman Star Wars'un benden çok yaşayacağına inandım ve bu geçişi yaşamım boyunca hazırlamanın önemli olduğunu düşündüm. İnanıyorum ki Lucasfilm'in Kathleen Kennedy liderliği ve Disney organizasyonu altında olmasıyla Star Wars yaşayacak ve gelecek nesillere aktarılacak. Disney'in deneyimiyle Lucasfilm; filmlerde, dizilerde, interaktif medyada, tema parklarında, canlı etkinliklerde ve tüketim mallarında yeni soluklar tatma fırsatı kazanıyor."
- ―Star Wars'un yaratıcısı George Lucas, Disney'in Lucasfilm'i satın alması üzerine
Disney Enterprises, Inc. ya da kısaca Disney olarak da bilinen The Walt Disney Company, dünyadaki en büyük medya ve eğlence şirketi ve Ekim 2012'den beri Star Wars serisinin güncel sahibidir.
Tarih[]
Arka plan[]
16 Ekim 1923 tarihinde Walt Disney ve Roy Disney kardeşler tarafından Disney Brothers Cartoon Studio olarak kurulan şirket, 1929 tarihinde Walt Disney Productions olarak yeniden şirketleşmiştir.[1] Walt Disney Productions, canlı aksiyon film yapımı, televizyon ve seyahat alanlarına yönelmeden önce Amerikan animasyon endüstrisinde lider konuma gelmiştir. The Walt Disney Company, 1986 yılında bugünkü adını alarak mevcut operasyonlarını genişletti ve ayrıca tiyatro, radyo, yayıncılık ve çevrimiçi medyaya odaklanan bölümler kurdu. Buna ek olarak, genellikle aile odaklı markalarıyla ilişkilendirdiğinden daha olgun içerikleri pazarlamak için şirketin yeni bölümlerini oluşturdu.
Şirket en çok, bugün Hollywood'un en büyük ve en tanınmış stüdyolarından biri olan film stüdyosu Walt Disney Motion Pictures Group'un ürünleriyle tanınmaktadır. Disney ayrıca ABC yayın televizyon ağının; Disney Channel, ESPN ve Freeform gibi kablolu televizyon ağlarının; yayıncılık, ticaret ve tiyatro bölümlerinin sahibi ve işletmecisidir; ve dünya çapında on bir tema parkının sahibi ve lisans sahibidir. Şirket 6 Mayıs 1991 tarihinden bu yana Dow Jones Industrial Average bir bileşenidir. Şirketin erken dönem ve tanınmış çizgi film yaratıcısı Mickey Mouse, The Walt Disney Company'nin resmi maskotudur.
Lucasfilm satın alımı[]
30 Ekim 2012 tarihinde Disney, Lucasfilm'i George Lucas'tan 4,05 milyar dolara satın almayı kabul ettiğini ve Star Wars: Bölüm VII Güç Uyanıyor filmini 2015 yılında vizyona sokmayı planladığını açıkladı. Ardından ise Star Wars: Bölüm VIII Son Jedi ve Star Wars: Bölüm IX Skywalker'ın Yükselişi geldi. Lucas bunu, evlat edindiği üç çocuğunun Lucasfilm'i devralmak istememesi ve 2013 yılında yürürlüğe giren vergi cezalarından kaçmak için yeterli zamana sahip olmak için yaptı.[3]
Walt Disney Company, 21 Aralık 2012 tarihinde Lucasfilm'in satın alma işlemini resmen tamamladı.[4]
20th Century Fox satın alımı[]
Walt Disney Company'nin 2012'de Lucasfilm ve gelecekteki tüm Star Wars filmlerinin yayın haklarını satın almasına rağmen, 20th Century Fox ortak yapımcılığını ve ortak finansmanını üstlendiği Star Wars: Bölüm IV Yeni Bir Umut'un orijinal dağıtım haklarını dünya çapında tüm mecralarda sonsuza dek elinde tuttu. Fox ayrıca Lucasfilm'in bağımsız olarak yapımcılığını ve finansmanını üstlendiği serinin sonraki beş filminin dünya çapındaki sinema, sinema dışı ve ev videosu haklarını Mayıs 2020 tarihine kadar elinde tuttu ve bu tarihte mülkiyet Disney'e geçecekti. Fox ve Disney arasındaki bu karmaşık ilişki, özellikle de Fox'un Bölüm IV üzerindeki daimi haklarıyla ilgili olarak, gelecekte dokuz filmin tamamını içeren herhangi bir kutulu set için bir engel oluşturacaktı.[5] 14 Aralık 2017 tarihinde Walt Disney Company, Fox'un ana şirketi 21st Century Fox'un büyük bir kısmını, film stüdyosu ve Yeni Bir Umut'un tüm dağıtım hakları da dâhil olmak üzere satın aldığını duyurdu.[6]
7 Mayıs 2018 tarihinde, Comcast'in Disney-Fox anlaşmasını tehdit eden ve 60 milyar dolar değerinde olduğu bildirilen tamamı nakit bir teklif için köprü finansman sağlamak amacıyla yatırım bankaları ve firmalarla görüştüğüne dair bir rapor yayınlandığında Fox hisseleri %5,1 yükseldi.[7] Bunun üzerine Disney, 20th Century Fox için teklifini 70.1 milyar dolara yükseltti ve bu da Fox'un sahipleri tarafından kabul edilebilir bulundu.[8][9] 16 Temmuz tarihinde Comcast, Sky'ı satın almaya odaklanmak için Fox'a verdikleri teklifi geri çekeceklerini açıkladı.[10]
Çeşitli düzenleyici kurumlardan izinlerin alınmasının ardından Disney, 20th Century Fox'un hem orijinal hem de ön üçlemenin film dağıtım hakları da dâhil olmak üzere varlıklarını resmen satın aldı. Fox'un haber ve spor varlıkları Fox Corporation adlı ayrı bir şirkete dönüştürüldü.[8][9] Ocak 2020'de Disney, Fox Corporation ile karışıklığı önlemek için eski Fox iştirakinin adını 20th Century Studios olarak değiştirdi.[11][12]
Şirket bölümleri ve iştirakleri[]
The Walt Disney Company beş ana birim ve kısım olarak faaliyet göstermektedir: The Walt Disney Studios, şirketin film, plak şirketi ve tiyatro bölümlerini içerir; Parks and Resorts, şirketin tema parklarını, kruvaziyer hattını ve seyahatle ilgili diğer varlıklarını içerir; Disney Consumer Products, Disney'in sahip olduğu mülklere dayalı oyuncaklar, giysiler ve diğer ticari ürünler üretir; Media Networks şirketin televizyon mülklerini içerir; ve Disney Interactive ise Disney'in internet, mobil, sosyal medya, sanal dünyalar ve bilgisayar oyunları operasyonlarını içermektedir.
Başlıca eğlence özellikleri ve holdingleri arasında Walt Disney Studios, Disney Music Group, Disney Theatrical Group, Disney-ABC Television Group, Radio Disney, ESPN Inc., Disney Interactive Media Group, Disney Consumer Products, Disney India Ltd., The Muppets Studio, Pixar Animation Studios, Marvel Entertainment, UTV Software Communications ve Lucasfilm bulunmaktadır.
Tesisleri ve çeşitlendirilmiş holdingleri arasında Walt Disney Parks and Resorts, Disneyland Resort, Walt Disney World Resort, Tokyo Disney Resort, Disneyland Paris, Euro Disney S.C.A., Hong Kong Disneyland Resort, Disney Vacation Club ve Disney Cruise Line bulunmaktadır.
Disney Media Networks[]
Disney Media Networks, The Walt Disney Company'nin çeşitli televizyon ağlarını, kablo kanallarını, ilgili yapım ve dağıtım şirketlerini ve sahip olunan ve işletilen televizyon istasyonlarını içeren bir raporlama bölümü ve birincil birimidir. Media Networks ayrıca Disney'in Hearst Corporation, A+E Networks ve ESPN Inc. ile ortak girişimindeki payını da yönetir.
Disney Press[]
Disney Press, çeşitli Disney ürünleri için çocuk kitapları yayınlama görevini üstlenen bir kitap yayıncılığı şirketidir. Ağustos 2014'te Disney-Lucasfilm Press olarak, Star Wars Asiler için erken okuyucu kitapları ve çıkartma kitapları ve Escape from Darth Vader gibi orijinal filmlere dayanan başlıklar gibi çeşitli içerikler yayınlamaya başladılar.
Walt Disney Studios Motion Pictures[]
Walt Disney Studios Motion Pictures, Disney'in sinema filmi dağıtım iştirakidir. Bölüm, Lucasfilm Ltd. de dâhil olmak üzere her Disney stüdyosundan çıkan tüm sinema filmlerinin pazarlama ve dağıtımını gerçekleştirir. Bölüm, Star Wars: Bölüm VII Güç Uyanıyor filminden bu yana tüm Star Wars filmlerini dünya çapında dağıtmıştır.
Disney Interactive[]
Disney Interactive, Walt Disney Company'nin video oyunu geliştirme kanadıdır ve on yıllık Electronic Arts video oyunu geliştirme sözleşmesi dışındaki tüm Star Wars oyunlarının üretimini ve geliştirilmesini denetlemektedir. Sözleşme, Electronic Arts'ın Star Wars oyunlarının birincil geliştiricisi olacağını ve bunları çeşitli konsol ve PC platformlarında piyasaya süreceğini belirtmektedir. Disney Interactive ise mobil, sosyal ve çevrimiçi video oyunları geliştirecek. Disney Interactive halihazırda Club Penguin Star Wars Takeover ve Star Wars: Tiny Death Star gibi çeşitli Star Wars oyunlarında yer almıştır.
Marvel Entertainment[]
Marvel Entertainment, The Walt Disney Company'nin bir çizgi roman, film ve televizyon iştirakidir. Disney tarafından 2009 yılında satın alınan Marvel, en büyük çizgi roman üreticilerinden biridir ve 2015 yılının başlarında Dark Horse Comics'ten Star Wars yayın haklarını devralmıştır. Marvel daha önce ilk Star Wars çizgi roman serisini üretmek için Lucasfilm ile birlikte çalışmıştır. Marvel ayrıca, en ünlü süper kahraman karakterlerine dayanan filmlerin, dizilerin ve çizgi romanların bir paylaşılan evren hikaye anlatımı oluşturduğu oldukça başarılı Marvel Sinematik Evreni ile tanınmaktadır.
Buena Vista Records[]
Lucasfilm Ltd. şirketini satın almadan çok önce Disney, Disney Music Group'un bir parçası olan Buena Vista Records etiketi altında bir dizi book-and-record Star Wars oyunu yayınladı.
Star Wars bağlantıları[]
Tema parkı eğlenceleri[]
Star Tours, Lucasfilm ve Disney tarafından geliştirilen bir Star Wars–temalı hareket simülatörü yolculuğu, 1987 yılında Kaliforniya'daki Disneyland'de açıldı. Daha sonra Florida'daki Disney-MGM Studios (şimdi Disney's Hollywood Studios), Japonya'daki Tokyo Disneyland ve Paris'teki Disneyland Park'ta açıldı. Yolculuğun yerini 2011 yılında yolculuğun tamamen yeni bir versiyonu olan Star Tours: The Adventures Continue aldı.
Disney's Holywood Studios, 2000 yazından 2015'e kadar yılda bir kez Star Wars Weekends'e ev sahipliği yaptı. Etkinlik, Star Wars filmlerinde ve animasyon dizilerinde yer alan oyuncuların gösterilerini ve bir dizi başka şeyi içeriyordu.
Disneyland Paris, bir oyuncunun canlı performansını büyük bir ekranda senkronize film sahneleriyle karıştıran bir atraksiyon CinéMagique açtı. Bu eğlence 16 Mart 2002'de açıldı ve 29 Mart 2017'ye kadar 46.000'den fazla gösteri gerçekleştirdi. Star Wars: Bölüm IV Yeni Bir Umut, yönetmen/yazar George Lucas ve besteci John Williams'a atfedilmiştir.
Disney's Holywood Studios ve Kaliforniya'daki Disneyland, bir Jedi eğitmeninin "gençlere" Darth Vader veya Kylo Ren'e karşı savaşta kullanacakları ışın kılıcı tekniklerini öğrettiği bir Jedi Training Academy eğlencesine sahiptir. Her iki parkta da bu gösteri Star Tours: The Adventures Continue yakınında düzenlenmektedir.
15 Ağustos 2015 tarihinde Disney'in D23 EXPO'sunda yapılan bir duyuruda Disneyland ve Disney's Hollywood Studios'a ek eğlenceler, mağazalar ve bir restoran içeren on dört dönümden oluşan Star Wars–temalı arazilerin geleceği açıklandı.[13] Arazinin adı -- Star Wars: Galaxy's Edge -- Temmuz 2017'de D23 Expo'da ortaya çıkmıştır.
27 Şubat 2018 tarihinde, Walt Disney Studio'nun Paris'teki parkında Star Wars temalı bir 'alan' olacağı ortaya çıktı.[14]
Özel ürünler[]
.
Star Tours ve Star Wars Weekends ile bağlantılı olarak, Disney tema parkları için bir dizi Star Wars oyuncağı geliştirilmiş ve özel olarak piyasaya sürülmüştür. Bu Hasbro oyuncak serisi, Star Tours eğlencesine görülen karakterlere dayanan bir aksiyon figürleri koleksiyonunun yanı sıra yeni ambalajlarda daha önce piyasaya sürülen oyuncakları da içeriyordu. Diğer oyuncaklar arasında Disney karakterlerinin Star Wars karakterleri gibi giydirilmiş figürleri de bulunmaktadır.
2005 yılında, oyuncak serisinde bir Yoda aksiyon figürünün yanı sıra Mickey Mouse'un Jedi Şövalyesi (diğer adıyla "Jedi Mickey") olarak giydirilmiş, alametifarikası olan eldivenleri ve cübbesinin altında sarı giysileri olan bir figürü de yer aldı. Paketin üzerindeki metne göre, "Mickey ışın kılıcını eline alıyor ve kötülükle savaşmak için diğer Jedi Şövalyeleriyle güçlerini birleştiriyor", bu da Mickey'nin bir Jedi Şövalyesi olduğunu göstermektedir. StarWars.com'un Star Wars Weekends yayınında Mickey'e Jedi Konseyi'nin onursal üyesi ünvanı verilmiş ve 2010 baharında Disney, Jedi Mickey'nin astromekanik droid olarak tanıtılan R2-MK figürünü piyasaya sürmüştür.
Disney'in geliştirdiği Star Wars projeleri[]
Star Wars Asiler[]
Lucasfilm, 20 Mayıs 2013 tarihinde Disney bayrağı altındaki ilk projesini duyurdu: baş yapımcılar Simon Kinberg, Greg Weisman ve eski Klon Savaşları süpervizör yönetmeni Dave Filoni tarafından hazırlanan animasyon dizisi Star Wars Asiler. Şirketin amiral gemisi televizyon mülkü Disney Channel, Asiler'in prömiyer bölümünü yayınladı ve ardından dizi normal yayın akışı için kardeş ağ Disney XD'ye taşındı. Dizi Mart 2018'de sona erdi.
Fineas ve Förb: Star Wars[]
Fineas ve Förb: Star Wars, animasyon Disney dizisinin Fineas ve Förb bir saatlik özel bölümü, Disney Channel ve Disney XD'de 2014 yazında yayınlandı. Star Wars–temalı crossover ilk olarak 19 Temmuz 2013'te yıllık San Diego Comic-Con International'da duyuruldu.
Star Wars oyunları[]
LucasArts'ın 2013 yılında kapanmasının ardından, Star Wars oyun lisansı Disney Interactive ve Electronic Arts arasında dağıtıldı. Electronic Arts, ana akım video oyun platformlarında yayınlanacak olan daha büyük ölçekli oyunlardan sorumlu oldu. Disney Interactive, mobil ve PC platformları arasında gündelik Star Wars oyunları yaratma sorumluluğunu üstlendi.[15]
Disney Interactive'in en büyük bölümü olan Disney Mobile, Star Wars: Assault Team, Star Wars Journeys: The Phantom Menace, Star Wars Scene Maker ve Star Wars: Commander gibi çeşitli Star Wars mobil uygulamaları yaratmıştır. Disney Mobile ayrıca Star Wars: Tiny Death Star'ı oluşturmak ve iOS platformlarında LEGO Star Wars: The Complete Saga'yı yayınlamak için diğer oyun geliştirme stüdyolarıyla ortaklık kurmuştur.
Disney Mobile, Disney'in Star Wars oyunlarının birincil kaynağı olsa da, Disney Interactive'in diğer bölümleri de Star Wars markasına katkıda bulunmuştur. Öncelikle Disney'in Club Penguin serisinden sorumlu olan Disney Canada, Club Penguin sanal dünyasında bir Star Wars–temalı etkinlik yayınladı. Çocuklara yönelik MMORPG'ler yaratmaktan sorumlu Disney Interactive Worlds, PC için çok oyunculu bir uzay savaş oyunu olan Star Wars: Attack Squadrons'ı geliştiriyordu. Oyun Mayıs 2014'te iptal edildi ancak stüdyo başka Star Wars oyunları üzerinde çalıştıklarını doğruladı.
Star Wars çizgi romanları[]
Walt Disney Company'nin bir yan kuruluşu olan Marvel Entertainment'ın 2015 yılında Dark Horse Comics'ten çizgi roman ve grafik-roman yayın haklarını devralacağı Ocak 2014'te duyurulmuştur. Marvel tarafından yayınlanacak ve her biri Yeni Bir Umut'tan kısa bir süre sonra geçecek olan üç çizgi roman duyuruldu. İlk yayınlanacak olan Star Wars, Yeni Bir Umut'ta tanıtılan karakterlerin maceralarını bir bütün olarak anlatmaktadır. Yılın başlarında orijinal üçlemeden belirli karakterlere odaklanan iki çizgi roman daha yayınlandı. Star Wars: Darth Vader, Ölüm Yıldızı'nın yok edilmesinden kısa bir süre sonra Sith Lordu'nu takip ediyordu ve seri 2016 yılına kadar devam etti. Bir sınırlı seri olan Star Wars: Prenses Leia, Leia Organa'yı Alderaan'ın yıkımından kurtulanları ararken takip etti.
Tartışmalar[]
2017 yılında bağımsız yerli sinema salonları şikâyette bulundu ve hatta Star Wars: Bölüm VIII Son Jedi filmini göstermeyi reddetti. Bunun sebebi Disney'in en büyük film şirketi olarak konumunu kullanarak film gösterimlerine gelirlerden %65 kesinti, dört haftalık taahhüt ve ihlal durumunda %5 ceza ücreti gibi benzeri görülmemiş şartlar dayatmasıydı.[16]
2020'de Science Fiction and Fantasy Writers of America, şirketin Lucasfilm şirket tarafından satın alınmadan önce yayınlanan ve Star Wars: Bölüm IV Yeni Bir Umut romanlaştırması ve Splinter of the Mind's Eye da dâhil olmak üzere hala aktif olarak ticarileştirilen kitaplar için Alan Dean Foster'a birkaç yıl boyunca telif ödememesi üzerine Disney'i alenen kınadı.[17]
Kaynaklar[]
Notlar ve referanslar[]
Dış bağlantılar[]
- Resmi internet sitesi
- Disney.com
- Disney (@disney) - Facebook
- Disney (@disney) - Instagram
- Twitter'da Walt Disney Company (@WaltDisneyCo).
- Twitter'da Disney (@Disney).
- Disney - YouTube
- Vikipedi'de The Walt Disney Company