Kurt Georg Kiesinger
Kurt Georg Kiesinger | |
Bondskanselier van Duitsland
| |
Ampstermyn 1 Desember 1966 – 21 Oktober 1969 | |
Voorafgegaan deur | Ludwig Erhard |
---|---|
Opgevolg deur | Willy Brandt |
Eerste minister van Baden-Württemberg
| |
Ampstermyn 17 Desember 1958 – 1 Desember 1966 | |
Voorafgegaan deur | Gerhard Müller |
Opgevolg deur | Hans Filbinger |
Persoonlike besonderhede
| |
Gebore | 6 April 1904 Ebingen, Württemberg, Duitse Keiserryk |
Sterf | 9 Maart 1988 Tübingen, Wes-Duitsland |
Politieke party | Christelik-Demokratiese Unie (CDU) |
Eggenoot/-note | Marie-Luise Schneider |
Alma mater | Friedrich-Wilhelms-Universität Berlin |
Religie | Rooms-Katoliek |
Kurt Georg Kiesinger (* 6 April 1904 in Ebingen, Württemberg; † 9 Maart 1988 in Tübingen) was 'n Duitse regsgeleerde en politikus. As leier van 'n koalisieregering het hy tussen 1966 en 1969 die amp van Wes-Duitse bondskanselier beklee.
Kiesinger het in 1933 by die Nasionaal-Sosialistiese Duitse Werkersparty (NSdAP) aangesluit. Nadat hy aanvanklik 'n loopbaan as advokaat bo 'n pos in die staatsdiens van Nazi-Duitsland verkies het, het hy in 1940 besluit om 'n aanstelling in die Departement van Buitelandse Sake te aanvaar om diensplig te vermy. As adjunk-leier van die politieke afdeling vir uitsaaidienste het hy die programme van buitelandse radiostasies dopgehou en beïnvloed. Kiesinger was tot en met 1945 'n lid van die NSdAP. In dieselfde jaar is hy in hegtenis geneem nadat hy met 'n lid van die SS verwar is. Eers in 1946 is hy weer vrygelaat. 'n Duitse hof het in 1948 bevind dat hy tydens sy loopbaan in die Derde Ryk nie skuldig aan enige misdaad was nie.
Kiesinger het vervolgens sy loopbaan as advokaat hervat en in 1949 as lid van die Christelik-Demokratiese Unie (CDU) tot die aktiewe politiek van die nuutgestigte Federale Republiek van Duitsland (Wes-Duitsland) toegetree. Tussen 1949 en 1959 en nog eens tussen 1969 en 1980 was hy afgevaardigde in die federale Duitse parlement, die Bundestag. In sy kiesafdeling het hy aanvanklik 'n stempersentasie van meer as 70 persent behaal. Tussen 1954 en 1959 het hy as voorsitter van die parlementêre komitee vir buitelandse sake gedien.
Vanweë sy welsprekendheid het Kiesinger die bynaam Häupting Silberzunge ("Hoof Silwertong") gekry. Hy was 'n aanhanger van die eerste bondskanselier Konrad Adenauer en het aan baie politieke debatte oor Adenauer se buitelandse beleid deelgeneem. Nogtans het Adenauer hom nooit as federale minister benoem nie sodat hy uiteindelik besluit het om sy politieke loopbaan op deelstaatvlak voort te sit. In 1958 is hy as eerste minister van Baden-Württemberg verkies. Hy het dié amp tot en met 1966 beklee en word met die stigting van nuwe universiteite en - as leier van 'n koalisieregering waarin alle groot partye verteenwoordig was - 'n stabiele politieke klimaat in die deelstaat verbind. Hy het daarnaas as afgevaardigde in die Europese Parlement (EP) en as voorsitter van die Europese Volksparty (EVP) in die EP gedien.
In 1966 het vier liberale ministers in die federale CDU/FDP-koalisieregering onder bondskanselier Ludwig Erhard weens politieke meningsverskille besluit om te bedank. Die afgevaardigdes het ooreengekom om 'n nuwe kandidaat vir die amp van bondskanselier te benoem, en in die derde verkiesingsrondte is Kiesinger verkies. Saam met die vorige grootste opposisieparty, die Sosiaal-Demokratiese Party van Duitsland (SPD), het Kiesinger 'n koalisieregering gevorm en is op 1 Desember 1966 as nuwe kanselier benoem.
Weens sy politieke verlede as lid van die NSdAP en sy loopbaan in die NS-staatsdiens het intellektueles soos die skrywer Günter Grass, wat 'n ope brief in 'n leidende Duitse dagblad, die Frankfurter Allgemeine Zeitung, aan Kiesinger geskryf het, hom afgeraai om die amp van regeringshoof te aanvaar. Ander kritici het meer drastiese stappe geneem. So het die filosoof Karl Jaspers saam met sy vrou uit protes na Switserland geëmigreer. Beate Klarsfeld, 'n Duits-Franse joernalis wat haar lewe aan die vervolging van Nazi-misdade gewy het, het Kiesinger in 1968 in die gesig geklap.
Ondanks alle omstredenheid het Kiesinger daarin geslaag om die politieke program van sy regeringstermyn - die goedkeuring van 'n noodtoestands-wetsontwerp in krisistye en staatsbeurse vir studente - te verwesenlik, ondanks politieke proteste en die vorming van 'n breë buiteparlementêre opposisie (APO). In die algemene verkiesing van 1969 het Sosiaal-Demokrate en Liberale 'n algehele meerderheid van setels in die Bundestag behaal, en ondanks Kiesinger se ferm opposisie het die twee partye besluit om 'n koalisieregering sonder die CDU te vorm. Die Christelik-Demokratiese Party het vir die eerste keer in die geskiedenis van Wes-Duitsland in die opposisiebanke. KIesinger se dreiging dat die CDU die Liberale Party (FDP) in die volgende verkiesings uit die deelstaatparlemente sou verdring, het hom ongewild gemaak. Latere pogings, om die regering omver te werp en 'n CDU-kandidaat, Rainer Barzel, as nuwe kanselier te verkies, het in 1972 misluk.
Tot en met 1971 het Kiesinger as federale partyleier van die CDU gedien. Ná die agste parlementstermyn het hy van sy politieke ampte bedank. Hy was van voorneme om sy herinneringe neer te skryf, maar het slegs die eerste deel daarvan, wat die tyd tot en met 1958 behandel, voltooi. Op 9 Maart 1988 is hy in Tübingen oorlede en ook daar begrawe.
As politikus is Kiesinger steeds omstrede. Kritici verwyt hom oor sy toestemming vir die NS-magsoorname in 1933 en sy steun vir die Hitler-bewind. Kiesinger het na die ekonomiese krisis van dié tyd verwys en beweer dat hy die Nazi-party se doelwit van ekonomiese herstel in Duitsland goedgekeur het. 'n Protokol van die Ryksveiligheidshoofkantoor van die SS (Reichssicherheitshauptamt der SS), wat in 1966 ontdek is, bevestig dat Kiesinger tydens sy loopbaan in die Ryksdepartement van Buitelandse Sake aksies teen Joodse burgers vertraag en verhinder het.