Bavera

Estau libre de Bavera Freistaat Bayern
Estau d'Alemanya
Bandera Escudo
Mapa de situación en Alemanya
Entidat  • Estau	Estau Alemanya
Capital	Múnich
Idioma oficial  • Atros idiomas	Alemán Bavaro, suabio y franco oriental
Superficie  • Total	70 551 km²
Gubierno  • Ministro president	Horst Seehofer
Población  • Total (2008)  • Densidat	12 519 728 hab. 186 hab/km²
‎Chentilicio	Bavaro/a[1]
ISO 3166-2	DE-BY
Pachina web oficial

Bavera (en alemán Bayern u Freistaat Bayern ▶ ⁽ⁱ⁾, literalment Estau libre de Bavera, en alamanico Freistaat Bayre, en bavaro Freistoot Boarn, en francio d'o Main Freischdood Bayan) ye l'estau mas meridional d'os deciséis Länder d'Alemanya.^[2] Con un aria de 70.548 km², ye o estau mas gran por aria, estando un 20% de l'aria total d'Alemanya. Bavera ye o segundo estau mas poblau (dezaga de Renania d'o Norte-Westfalia), con 12,5 millons d'habitants. A capital y ciudat mas gran de Bavera ye a ciudat de Múnich, que ye a mas a tercera ciudat mas gran d'Alemanya. Dito estau muga con Austria, Republica Checa y os estaus alemans de Baden-Wurtemberg, Hesse, Turinchia y Saxonia.

Bavera ye un d'os estaus mas antigos que existen en Europa; s'establió como un ducau radiz, o ducau de Bavera en l'anyo 907. En o sieglo XVII, o duque de Bavera se convirtió en prencipe elector d'o Sacro Imperio Romano Chermanico. O Reino de Bavera existió dende 1806 dica 1918, y dende alavez Bavera ha estau un estau libre (republica). A Bavera moderna incluye tamién partis d'as rechions historicas de Franconia, Alto Palatinato y Suabia.

En a Cronica de los Conquiridors, compilación historica de Chuan Ferrández d'Heredia en aragonés s'escribe Bauera:

Tamién apareixe en a "Grant Cronica de Espanya":

O puesto mas baixo de Bavera se troba a uns 100 m sobre lo libel d'o mar en Kahl am Main y lo mas altero en os Alpes en a tuca Zugspitze (2962 m sobre lo libel d'o mar), a montanya mas alta d'Alemanya. As 30 tucas montanyosas mas altas d'Alemanya se troban en os Alpes bavaros, concentraus en as montanyas de Wetterstein, os Alpes de Berchtesgaden y los Alpes d'Allgäu. A tuca bavara mas alta d'os Alpes de Berchtesgaden ye lo Watzmann (2713 m) y la tuca bavara mas alta d'os Alpes d'Allgäu ye lo Hochfrottspitze (2649 m). O Großer Arber en a Selva de Bavera (Bayerischen Wald) se troba a 1.455,5 m sobre lo libel d'o mar y ye la montanya mas alta de Bavera difuera d'os Alpes.

Entre uns 100 días as temperaturas son per debaixo de zero graus centigrados, los aires de l'ueste trayen una meya de 700 mm de precipitación, localment dica 1800 mm per anyo en l'extremo norte d'os Alpes. A duración meya anyal d'a luz solar ye d'1.600 a 1.900 horas. O mes mas calido gosa estar chulio y lo mes mas fredo ye chinero. O foehn influye en o clima en o semontano d'os Alpes. O norte de Bavera ye, per un regular, mas ixuto y calido que lo sud; a rechión arredol de Würzburg tiene los días mas soleyaus d'o sud d'Alemanya.

Bavera ye dividida administrativament en siet rechions (Regierungsbezirke):

• Alta Bavera (Oberbayern) (Múnich)
• Alta Franconia (Oberfranken) (Bayreuth)
• Alto Palatinato (Oberpfalz) (Ratisbona)
• Baixa Bavera (Niederbayern) (Landshut)
• Baixa Franconia (Unterfranken) (Würzburg)
• Franconia Meya (Mittelfranken) (Ansbach)
• Suabia (Schwaben) (Augsburg)

Istas rechions agrupan a 71 districtos y 25 ciudaz independients:

Districtos

1. Aichach-Friedberg 2. Altötting 3. Amberg 4. Ansbach 5. Aschaffenburg 6. Augsburg 7. Bad Kissingen 8. Bad Tölz 9. Bamberg 10. Bayreuth 11. Berchtesgadener 12. Cham 13. Coburg 14. Dachau 15. Deggendorf 16. Dillingen 17. Dingolfing 18. Danubio-Ries

19. Ebersberg 20. Eichstätt 21. Erding 22. Erlangen-Höchstadt 23. Forchheim 24. Freising 25. Freyung 26. Fürstenfeldbruck 27. Fürth 28. Garmisch 29. Günzburg 30. Haßberge 31. Hof 32. Kelheim 33. Kitzingen 34. Kronach 35. Kulmbach 36. Landsberg

37. Landshut 38. Lichtenfels 39. Lindau 40. Main-Spessart 41. Miesbach 42. Miltenberg 43. Mühldorf 44. Múnich 45. Neuburg 46. Neumarkt 47. Neustadt an der Aisch 48. Neustadt an der Waldnaab 49. Neu-Ulm 50. Nürnberger Land 51. Alta Algovia 52. Districto d'Algovia Oriental 53. Passau 54. Pfaffenhofen

55. Regen 56. Ratisbona 57. Rhön 58. Rosenheim 59. Roth 60. Rottal-Inn 61. Schwandorf 62. Schweinfurt 63. Starnberg 64. Straubing 65. Tirschenreu 66. Traunstein 67. Baixa Algovia 68. Weilheim 69. Weißenburg 70. Wunsiedel 71. Würzburg

A 25 ciudaz independients son: Amberg, Ansbach, Aschaffenburg, Augsburg, Bamberg, Bayreuth, Coburg, Erlangen, Fürth, Hof, Ingolstadt, Kaufbeuren, Kempten, Landshut, Memmingen, Múnich, Nüremberg, Passau, Ratisbona, Rosenheim, Schwabach, Schweinfurt, Straubing, Weiden y Würzburg.

En Bavera se charran amás de l'alemán atras luengas d'orichen chermanico. Son prencipalment tres: o bavaro, o suabio y lo franco.

A cocina bavara incluye muitas carnes y platos de Knödel, ya qué usa farina. A causa d'as suyas condicions rurals y clima fredo, solament cautibos como que a remolacha y a trunfa reinan en Bavera, estando un alimento basico en a dieta alemana.

Virollas tipicas son:

• Pfannkuchensuppe.
• Schweinshaxe.
• Steckerlfisch.
• Reiberdatschi.
• Kaiserschmarrn.
• Dampfnudel.
• Obatzda.
• Weißwurst.
• Crema bavara.

• (de) (en) Pachina oficial de turismo de Bavera
• (de) Pachina oficial d'o Gubierno de Bavera
• (de) Pachina con información de muitas ciudaz de Bavera
• (de) Tradición y cultura
• (de) Estatisticas de Bavera

	Estaus d'Alemanya
Baden-Wurtemberg | Bavera | Baixa Saxonia | Berlín | Brandemburgo | Bremen | Hamburgo | Hesse | Mecklemburgo-Pomerania Occidental | Renania d'o Norte-Westfalia | Renania-Palatinato | Sarre | Saxonia | Saxonia-Anhalt | Schleswig-Holstein | Turinchia