Ceteris paribus

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Ceteris paribus (və ya caeteris paribus; (Latınca tələffüz: [ˈse.tɛ.ris ˈpa.ri.bus]) — latın sözüdür, "digər şərtlər sabit qalarsa" deməkdir, ifadənin "bütün başqa şeylər bərabərdir", "digər şeylər sabitdir", "qalan hər şey dəyişməzdir""qalan hər şey eynidir" kimi tərcümələri də mövcuddur. İki vəziyyət arasında səbəbli, empirik və ya məntiqi münasibətə dair bir ifadə. Münasibətin gözlənilən şərtlərdə ümumiyyətlə doğru olmasına baxmayaraq, müdaxilə edən amillər səbəbindən uğursuz ola biləcəyi və ya əlaqənin məhv ola biləcəyi qəbul edilərsə, ceteris paribusdur.[1]

Ceteris paribus — tez-tez təhlil və sintez prosesində istifadə olunur, yəni "(əvvəllər) qeyd olunanlardan başqa bütün digər şərtlərin eyni qaldığını fərz etmək" ("ceteris paribus" üçün qısa). Bu o deməkdir ki, yalnız tədqiq olunan hadisələr və münasibətlər dəyişir, bütün digər hadisələr və münasibətlər isə dəyişməz qəbul edilir.

Məlumata görə, K.R. Makkonnell və S.L. Bryu ceteris paribus, digər parametrlərin sabit və ya dəyişməz qaldığı qəbul edilmiş fərziyyədir[2].

"Bütün başqa şeylər bərabərdir" bəndinin ən çox istifadə edildiyi fənlərdən biri iqtisadiyyatdır: bənd iqtisadi təsir və nəticələrin tərtibini və təsvirini sadələşdirmək üçün istifadə olunur.

  1. Schlicht, E. Isolation and Aggregation in Economics. Springer Verlag. 1985. ISBN 0-387-15254-7. chapter 2
  2. Макконнелл К. Р.: Экономикс. . 1. 75–76.