Ernst Keil
| Ernst Keil | |
|---|---|
_b_573.jpg)
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 6-an de decembro 1816 en Bad Langensalza |
| Morto | 23-an de marto 1878 (61-jaraĝa) en Leipzig |
| Lingvoj | germana |
| Ŝtataneco | Germanio 
|
| Familio | |
| Infano | Alfred Ernst Keil (en) 
|
| Parencoj | Ernst Keil (en) (nevo)
|
| Okupo | |
| Okupo | eldonisto redaktoro librovendisto
|
Ernst KEIL (naskiĝinta la 6-an de decembro 1816 en Bad Langensalza, mortinta la 23-an de marto 1878 en Lepsiko) estis germana eldonisto. Plej konata estis lia produkto Die Gartenlaube.
Vivo
[redakti | redakti fonton]Post la frekvento de la gimnazio en Mühlhausen kaj trejnado en la librovendejo Hoffmannsche Hofbuchhandlung en Vajmaro Keil iĝis helpanto ĉe Weygandsche Buchhandlung en Lepsiko. Jam kiel lernanto kaj dum la soldata tempo li verkadis estante adepto de la literatura movado Juna Germanujo.
En 1838 oni komisiis al li la redaktadon de la gazeto Unser Planet (posta nomo: Wandelstern). Tiun deĵoron li plenumis paralele al lia laboro kiel librovendeja agento (plejlaste kiel afergvidanto de la firmao Naumburg en Lepsiko). Tiam politikaj kaj financaj malfacilaĵoj malpermesis al li pluan redaktadon. En la 3.8.1845 Keil fondis propran entreprenon. Unue li eldonis la monatgazeton Der Leuchtturm kiun li mem ĉefredaktis kaj al kies kunlaborantoj apartenis i.a. Robert Blum, Johann Jacoby kaj Wislicenus. Ĝis marto 1848 Keil devis transloki la eldonlokon ne malpli ol ses fojojn (plejlaste al Braunschweig) pro politikaj kialoj. Post la Revolucio de 1848 rajtis denove eldoni kaj redakti la gazeton en Lepsiko. Oni ŝanĝis la gazeton en semajngazeton; enhave ĝi klare estis en favoro de la revoluciaj ideoj. En 1852 Keil arestitis kaj kondamnitis al 9 monatoj (el kiuj 3 punmonatoj estis nuligitaj). La gazeto Leuchtturm jam en 1851 ĉesis la aperon kaj Keil estis komencinta la eldonon de Illustrierter Dorfbarbier.
Malliberigite Keil elpensis la kreadon de gazeto kiu famigegis lin kaj aperis ankoraŭ multan tempon post lia morto: En la 1.1.1853 aperis la unua numero de Gartenlaube. La unua eldono havis 5000 ekzemplerojn, sed en 1863 jam 157000 homoj estis aboniĝantaj al ĝi! Pro politikaj ŝanĝoj kaj politika engaĝigo persona de Keil la eldonokvanto ne restis stabila. En 1866 la gazeto malpermesitis, sed kanceliero Otto von Bismarck mem revokis tiun ordonon.
Graveco
[redakti | redakti fonton]La gazeto Gartenlaube decide influis la evoluon de ĝenerala klerigo kaj de la naciema pensado en Germanlando. Ĝia sukceso baziĝis sur la unuigo de tekstoj kaj bildoj, la principo de modernaj revuoj. La ŝaton de tiaj magazinoj Keil bone rekonis kaj utiligis tion tre lerte.
Post la morto de Keil la entreprenon Verlagsbuchhandlung transprenis la fratoj Adolf von Kröner kaj Paul Kröner, la libroeldonejon parte (kun verkoj i.a. de E. Marlitt, Werner, Wilhelmine Heimburg) la firmao Union Deutsche Verlagsgesellschaft en Stutgarto.
Verkoj
[redakti | redakti fonton]Melancholie, Liebesnovelletten, 1845.
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Karl Feißkohl: Ernst Keils publizistische Wirksamkeit und Bedeutung. Union, Stuttgart, Berlin, Leipzig 1914.
- Fayçal Hamouda: Der Leipziger Verleger Ernst Keil und seine "Gartenlaube". Edition Marlitt, Leipzig 2005.
- Ernst Keil: Melancholie. Liebes-Novelletten. Edition Hamouda, Leipzig 2007.