Michel Camdessus
Michel Camdessus | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2001 - 2007 ← Jean Boissonnat - Jérôme Vignon (en) →
1987 - 2000 ← Jacques de Larosière - Stanley Fischer →
1984 - 1987 ← Renaud de La Genière (en) - Jacques de Larosière →
1982 - 1984 | |||||||||
Bizitza | |||||||||
Jaiotza | Baiona, 1933ko maiatzaren 1a (91 urte) | ||||||||
Herrialdea | Lapurdi, Euskal Herria | ||||||||
Lehen hizkuntza | frantsesa | ||||||||
Hezkuntza | |||||||||
Heziketa | Parisko Unibertsitatea Parisko Ikasketa Politikoetako Institutua École nationale d'administration (1958 - 1960) | ||||||||
Hizkuntzak | frantsesa | ||||||||
Jarduerak | |||||||||
Jarduerak | ekonomialaria eta bankaria | ||||||||
Jasotako sariak | |||||||||
Kidetza | Pontifical Council for Justice and Peace (en) |
Michel Camdessus —okzitaniera arautuan Campdessús[1]— (Baiona, Lapurdi, 1933ko maiatzaren 1a) ekonomialaria da. Mundu eremuko ardurak izan zituen; izan ere, Nazioarteko Diru Funtsako lehendakari izan zen 1987ko urtarrilaren 16tik 2000ko otsailaren 14a arte.
Ikasketak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Pariseko Unibertsitateko Ekonomia Politiko eta Zientzia Politikoko Goi Mailako Ikasketetan diplomatua.
- Hiri bereko Institut d'études politiques ("Ikasketa Politikoetako Institutua", ezizenez Sciences Po) delakoan diplomatua.
- École nationale d'administration (ENA, administrazioko goi karguetarako prestatzeko eskola) izenekoaren ikaslea ere izana da.
Ibilbide profesionala
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1960an Finantza eta Afera Ekonomikoetarako Ministeritzako Altxor Publikoaren zuzendaritzan sartu zen administratzaile zibil gisa.
- 1966tik 1968ra Bruselan izan zen, Europar Batasunean (orduan, Europako Ekonomia Erkidegoa), frantses estatuko ordezkaritza iraunkorreko finantza-agregatu.
- Altxor Publikora bueltatuta zuzendari-ordea (1971etik), zuzendari albokoa (1974tik) eta zuzendaria ((1982ko otsailetik) izan zen hurrenez hurren.
- 1978tik 1984ra estatu zordun eta hartzekodun batzuek sortutako Parisko Kluba nazioarteko foro informaleko presidentea ere izan zen eta 1982ko abendutik 1984ko abendura Europako Komunitate Ekonomikoaren moneta-komitearen burua ere bai.
- Frantziako Bankuko gobernadore-orde (1984ko abuztuan) eta gobernadorea (urte bereko azaroan) izendatu zuten; kargu hori 1987ko urtarrilean Nazioarteko Diru Funtsako zuzendari nagusia bihurtu arte mantendu zuen.
- 2008ko urriaren 17an SFEFeko presidente izendatu zuten.
- 2009ko abuztuaren 25ean Nicolas Sarkozy Frantziako presidenteak traderren ordainketak gainbegiratzeko ardura eman zion.
Nazioarteko Diru Funtsan
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hiru agintalditan izan da NDFko zuzendari nagusia:
- 1987ko urtarrilaren 16an 5 urterako.
- Bigarren agintaldia beste 5 urterako.
- Hirugarrena 1997ko urtarrilaren 16an hasi zuen; azken hau 2000ko otsailaren 14an utzi zuen.
Liberal oldarkorra
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Liberal konbentzitua[2], Nazioarteko Diru Funtsaren norabidean aldaketa bereziki basatia ezarri zuen, herrialde pobre edota garatzeko bidean zeudenei Hezkuntza eta Osasun alorretan pribatizazio edo gastu publikoa murrizteko neurriak inposatuz, maileguei aurre egin nahi bazieten; hori eginez abian zeuden krisialdiak areagotu edo zenbait estatu aurrekaririk gabeko krisialdietara bultzatuz[3]: Mexiko (1994an), Thailandia (1997an) nahiz hego-ekialdeko Asia osoa (1997-1998, Indonesian adibidez istilu larriak egon ziren), Errusia (1998), Brasil (1999), Turkia (2001) eta Argentina (2000-2001). Azken kasu hau, corralito[4] delakoa barne, bere porrot gordina izan zen, Camdessusek herrialde hori adibide positibo eta eredugarritzat hartu zuelako aurreko urteetan[5]; ezpairik gabe hauxe izan zen bere kargua behar baino lehenago uzteko arrazoietakoa. Rubens Ricupero Komertzio eta Garapenaren gaineko Nazio Batuetako Konferentziako (ingelesez: United Nations Conference on Trade and Development, UNCTAD) idazkari nagusiak bere "Komertzio eta garapenaren gaineko txostenean"[6] liberalizazio-politikak « Ekialde Urrunean eta Errusian anabasa sortu eta Latinoamerikan erdietsitako aurrerapenak neutralizatu » zituela iritzi zion.
Honegatik guztiagatik NDFren kargua utzita ere, NBEren aholkulari ofizial eta ofizioso diren mundu mailako zenbait elkartek 2015 arte ura kontsumitzeko moduan dauden lagunen (1400 miloi) kopurua erdira murrizteko beharrezkoak diren azpiegiturak aurreikusteko ardura eman zioten. Bere proposamena orduan % 90an esku publikoetan zegoen alor honetan sektore pribatua sartu eta trikimaina publiko-pribatuak sortzea izan zen.
2004an orduan ekonomia ministroa zen Nicolas Sarkozyk hala eskatuta "Camdessus txostena" izena hartuko duen eta benetako titulua Le sursaut, vers une nouvelle croissance pour la France ("Izualdia, Frantziarentzako hazkunde berri baterantz") zuena idatzi zuen, non asteko 35 orduak kentzea, SMICera (Frantziako gutxieneko soldata) diru gutxiago bideratu eta erretiroa hartzen duten bi funtzionariotatik bakarra ordezkatzea proposatzen zuen. Horrek neurri handi batean presidente izango zenaren programa inspiratu zuen: bere "oheburuko liburua" zela esaten zuen Sarkozyk berak.
Beste jakingarri batzuk
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ohorezko Legioaren Komandante eta Ordre national du Mérite delakoaren Zaldun kondekorazioak lortuak ditu.
- Katoliko militante eta sei umeren aita da. "Justizia eta Bakea Pontifize-Kontseiluan" eliza katolikoaren "ikuspegi soziala" ezagutarazteko ardura du.
- Semaines sociales de France izeneko begiratokiaren burua izan da 2000tik 2007ra.
- Institut français de relations internationales (IFRI) elkarteko administrazio-kontseiluko kidea da.
- Frankofoniaren Goi-Kontseiluaren kidea da.
- Ouest-France egunkariaren administratzailea da.
- 2007ko presidentetzarako hauteskundeetan François Bayrouren alde agertu zen.
- Chirac Fundazioak babestutako "Gatazkak aurreikusteko Saria" ematen duen epaimahaiko kidea da.
- Tony Blairrek Afrikarako ezarritako batzordeko kidea da; Africa Progress Panel bilgunean ere badago.
Euskal Herrian
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Nafarroako Unibertsitateko Merkataritza-Eskolako Aholku-Kontseiluko kidea da.
- Azken urteetan zenbait topaketatan konbidatu aritu da: 2009ko martxoan Elkargik Donostian antolatutakoa[7] edo Lezamako (Aiaraldea) 2008ko "Iruaritzeko elkarrizketetan"[8].
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Miquèu Groscaudek Dictionnaire étymologique des noms de famille gascons-en (Radio País, 1992, Paue) "hegoaldera begira (dessús) dagoen soroa (camp)" esanahia ematen dio.
- ↑ « Finantza-liberalizazioak ospe txarra du baina azken helburu zuzena izaten segitzen du. », La Tribune, Paris, 1998ko ekainaren 26an.
- ↑ « Larria dena ez da soilik krisialdia sortu duten neurriak eskatu izana; hazkundea errazten zutela ia inolako frogarik ez egonda eta herrialdeak arrisku gorritan murgiltzen zituztela esateko froga ugarien aurrean eskatu izana da larriena. », Joseph Stiglitz, Ekonomiako Nobel Saria, Les Echos, 1998ko irailaren 14an.
- ↑ Corralito Argentinako gobernuak bankuetatik dirua ateratzeko murrizketa-neurri multzoari deitu zitzaion. Ekonomia-jardun oro ito, tentsio sozial itzela sortu eta Fernando de la Rúa presidentearen dimisioa behartu zuen.
- ↑ « Argentinak badu istorio bat munduari kontatzeko: diziplina fiskalaren garrantziaren istorioa, aldaketa estrukturalena, eta zehatz-mehatz mantendutako moneta-politika batena. », Michel Camdessus, 1998ko urriaren 1ean NDFren egoitzan.
- ↑ "Komertzio eta garapenaren gaineko txostena".
- ↑ Camdessus Kursaalen eitb.comen.[Betiko hautsitako esteka]
- ↑ "Iruaritzeko elkarrizketetan" Camdessus Ibarretxerekin, besteak beste.
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo loturak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Michel Camdessus |
- Camdessus "Munduko Landagunea" bilguneko webgunean.[Betiko hautsitako esteka]
- (Ingelesez) (Gaztelaniaz) (Frantsesez) Camdessusen biografia NDFren webgunean.
- (Ingelesez) "Etika eta finantza mundu globalizatzailean".
- (Ingelesez) "Sustengarritasunaren sustengarritasuna".