Pacto de Lestrobe

O Pacto de Lestrobe foi a xuntanza celebrada o 26 de marzo de 1930 no Pazo da Hermida de Lestrobe (Dodro) na que se acordou a constitución da Federación Republicana Gallega. Participaron os partidos ORGA, Partido Radical, Partido Radical Socialista e Partido Republicano Federal e personalidades republicanas galegas. Pretendían establecer unha estratexia conxunta e autónoma dos republicanos galegos.^[1]

Asistiron unhas 50 persoas, entre outros Xerardo Abad Conde e Santiago Casares Quiroga, sendo dono do pazo José Vázquez Batalla. Asinaron un manifesto dirixido á opinión pública.^[2]

Celebración do comicio

Celebrouse nas Torres de Lestrobe, por inspiración da Organización Republicana Gallega Autónoma (ORGA), o 26 de marzo de 1930, no que se asina a alianza das distintas forzas republicanas.

A finais do ano 1929 e comezos de 1930 a Ditadura caía, a República xa se albiscaba e as distintas fraccións do republicanismo galego non se poñían de acordo. Daquela tomouse a decisión de converxer todos os republicanos da rexión nun só feixe, con vistas a acelerar o proceso de caída do réxime monárquico e preparar o terreo para a República. Fíxose unha reunión clandestina en Roxos (Santiago) pero alguén debeu traizoalos e por iso finalmente Xesús San Luís Romero acompañado por Constante Nogueira e Andrés Suárez tiveron que marchar ó Pazo de Hermida, onde o vello republicano José Vázquez Batalla lles ofreceu a súa casa para celebrar o comicio clandestino.

A reunión, á que acudiron representantes dos diversos partidos e agrupacións que compoñían o espectro republicano, tivo lugar o 26 de marzo de 1930. Nun primeiro plano estaba a ORGA, promotora do acto, e o Partido Radical cos seus respectivos líderes á cabeza, Casares Quiroga e Abad Conde. Xunto a eles, o Partido Radical-Socialista, o Partido Republicano Federal, unha representación da sección galega da FUE e algúns republicanos a título persoal, así como varios sindicalistas ex-militantes da CNT. En total, máis de medio cento de asembleístas.

Tras os debates de rigor, os asistentes acordaron a creación da Federación Republicana Gallega co obxectivo da implantación do réxime republicano democrático en España e loitar pola autonomía de Galicia. A Federación Republicana Galega, acabada de crear, enviou a Santiago Casares Quiroga como delegado ó pacto de San Sebastián.

Unha anécdota que determina o entusiasmo republicano de Vázquez Batalla é que mentres se deliberaba, el serviu de vixía na torre do pazo para facilitar a fuxida ós montes do Barbanza se eran sorprendidos.

A principios de abril, a prensa publicou o "Manifiesto de la Federación Republicana Gallega" no que se recollían os acordos do pacto e a relación dos asinantes.^[3]

No terceiro aniversario do pacto, xa en plena República, volveron reunirse case tódolos asistentes no mesmo lugar para ofrendar a Vázquez Batalla cun pergameo en conmemoración da data daquel acto.^[4]

Asinantes do pacto

Rafael de Vega Barrera, por Lugo.
César López Otero, por Lugo.
José del Peso Sevillano, polo Carballiño.
Jesús Prósper Ros, por Ourense.
Luis Fábrega Coello, por Ourense.
Pío Príncipe García, por Ourense.
Santos Fernández Fueyo, por Ourense.
Dámaso Carrasco Duaso, por Vilagarcía de Arousa.
Luis García Reboredo, por Vilagarcía de Arousa.
Víctor Montoto Arias, por Betanzos.
Federico Zamora, por Vigo.
Vicente García Temes, por Pontevedra.
Amancio Caamaño Cimadevila, por Pontevedra.
Joaquín Poza Juncal, por Pontevedra.
Bibiano Fernández Osorio-Tafall, por Pontevedra.
Joaquín Maquieira Fernández, por Pontevedra.
José Echeverría Novoa, por Pontevedra.
Avelino Silva Güimil, por Pontevedra.
Xerardo Abad Conde, pola Coruña.
Ricardo García Lago, pola Coruña.
César Guillán Bozo, pola Coruña.
Manuel Fernández Fernández, pola Coruña.
José Calviño Domínguez, pola Coruña.
Eduardo Paredes Rodríguez, pola Coruña.
Ramón Lago Portela, pola Coruña.
José Vicente López Chacón, pola Coruña.
Aurelio Fernández Morales, pola Coruña.
Federico Pérez Lago, pola Coruña.
Joaquín Cotarelo Martínez, pola Coruña.
Santiago Casares Quiroga, pola Coruña.
Manuel Ínsua Sánchez, pola Coruña.
Alfredo Somoza Gutiérrez, pola Coruña.
Julio Wonenburger Canosa, pola Coruña.
Juan Wonenburger Varela, pola Coruña.
Antón Vilar Ponte, pola Coruña.
Arturo Taracido Veira, pola Coruña.
Juan González Rodríguez, pola Coruña.
Joaquín García Labella, por Santiago de Compostela.
Fernando Barros Pumariño, por Santiago de Compostela.
Narciso Vidal Fraga, por Santiago de Compostela.
José Caamaño Caamaño, por Santiago de Compostela.
Luís Seoane, por Santiago de Compostela.
Manuel María González López, por Santiago de Compostela.
Rodrigo García Rey, por Santiago de Compostela.
Andrés Suárez Rodríguez, por Santiago de Compostela.
Constante Nogueira, por Santiago de Compostela.
Laureano Santiso Girón, por Santiago de Compostela.
Jesús San Luís Romero, por Santiago de Compostela.
Ramiro Prieto Cernadas, por Santiago de Compostela.

Notas

↑ "El acta inédita de la Asamblea de Lestrove", El Pueblo Gallego, 1-4-1934, p. 9.
↑ "Manifiesto de la Federación Republicana Gallega", El Pueblo Gallego, 6-4-1930, p. 14.
↑ "Manifiesto de la Federación Republicana Gallega", El Pueblo Gallego, 6-4-1930, p. 14.
↑ "El pacto de Lestrove: se cumplieron los setenta y siete años de una vieja ilusión" Arquivado 17 de maio de 2014 en Wayback Machine.. El Correo Gallego (24-4-2007), en castelán.

Véxase tamén

Bibliografía

Silvia Figueira: Dodro, un concello para ver. Concello de Dodro.

Outros artigos

Compromiso de Barrantes.

[1] "El acta inédita de la Asamblea de Lestrove", El Pueblo Gallego, 1-4-1934, p. 9.

[2] "Manifiesto de la Federación Republicana Gallega", El Pueblo Gallego, 6-4-1930, p. 14.

[3] "Manifiesto de la Federación Republicana Gallega", El Pueblo Gallego, 6-4-1930, p. 14.

[test-4] "El pacto de Lestrove: se cumplieron los setenta y siete años de una vieja ilusión" Arquivado 17 de maio de 2014 en Wayback Machine.. El Correo Gallego (24-4-2007), en castelán.

[1]