Toyota

Toyota, ofisyèlman (en) Toyota Motor Corporation (トヨタ自動車株式会社, Toyota jidōsha kabushiki gaisha^?), se yon Manifakti machin soti nan Japon^[1] . Katye jeneral gwoup la sitiye nan vil Toyota. An 2017, li se pi gwo manifakti otomobil nan mond lan pou pèfòmans finansye devan Volkswagen ak Daimler. Nan 2014, Toyota te vann 10.23 milyon inite (+ 3% konpare ak 2013), Gwoup la rete dirijan manifakti nan mond lan an tèm de kantite machin vann^[2]. Nan 2017, Toyota te gen pi gwo evaliasyon pwopriete nan mond lan nan sektè otomobil la ak wityèm nan mond lan pou tout aktivite konbine avèk 41.1 milya dola (oswa 33.42 milya dola ero), dapre klasman Forbes la^[3]. Sepandan, nan fen ane 2016, Volkswagen te detrone Toyota epi li te vin pi gwo manifakti otomobil nan mond lan an tèm de kantite inite vann^[4]. Dapre Forbes Global 2000, li se dizyèm pi gwo konpayi nan mond lan apati 1^e me 2017^[5]. Nan Jen 2020, Tesla detwone Toyota epi li vin pi gwo manifakti otomobil nan mond lan dapre lèt majiskil^[6]. Nan Septanm 2023, Toyota se premye manifakti otomobil nan listwa ki te pase mak 300 milyon machin ki te pwodwi^[7].

Toyota se orijinè yon orijinal sistèm pwodiksyon, Toyota Production System, ki te bay nesans Toyotism.

Non mak la soti nan non fanmi an, Toyoda (豊田^?). Non an te orijinal transliterati kòm hiragana kòm Toyoda (とよだ^?). champ (田^?) final la pa pwononse ta, men da. Transcription sa a ekri nan dis kou bwòs, non an te fè espre chanje nan Toyota (とよた^?) ki ekri nan uit kou bwòs, yon nimewo chans^[8],[9],[10].

Jodi a non konpayi sa a pa ekri an kanji ni an hiragana, men an katakana ((ja) トヨタ), anjeneral rezève, nan ekri Japonè pou mo. ki gen orijin etranje si se pa pou slogan oswa piblisite.

Vil Koromo espesyalize nan swa, anba epòk Meiji ak Taishō, konpayi Toyota te gen tout bagay an premye. yon tekstil faktori^[11]. N bès nan demann pou swa anvan tout koreksyon nan Japon ak aletranje lakòz vil la piti piti n bès. N bès sa a te ankouraje Modèl:Japanese ak kouzen li Modèl:Japanese pou chèche altènativ endistriyèl pou biznis tise fanmi otomatik. Sa a te mennen nan fondasyon an nan sa ki pita te vin Toyota Motor Corporation.

Li te pandan 1936 ke pwototip modèl "AA" la te konplete. An reyalite, li pral yon kopi vre nan akwonim la akote Chrysler Airflow la. Ekipe ak yon 6 silenn 3,4 lit, premye modèl sa a pral vann n^o 1404. Pwodiksyon li te sispann nan 1943.

Nan 28 out 1937, Toyota Motor Company (ki ta vin aktyèl Toyota Motor Corporation) te kreye ak Rizaburo Toyoda kòm premye prezidan li^[12].

Koromo, vil kote katye jeneral gwoup la ye, te chanje non Toyota (豊田市^?) an 1959 nan onè konpayi an.

An 1937, Kiichiro Toyoda (豊田喜一郎^?) te aplike prensip Just-in-time ("(en) Just-in-time ", JIT).

An 1948, apre lavant pòv ak yon mank de rentabilité, olye ke li mete anplwaye li yo an masse, li te demisyone nan pozisyon li nan konpayi an. Li te mouri kat ane annapre, 27 mas 1952, e apre sa li te gen 57 ane.

An 1957, kouzen li Eiji Toyoda (豊田英二^?), te vin chèf Toyota, e li te sipèvize ekspansyon siksè li atravè mond lan. Li te lanse mak liksye Lexus an 1987.

Nan ane 1980 yo, Toyota te kolabore ak diktati militè nan Brezil nan transmèt enfòmasyon sou aktivite aktivis sendikal konpayi an. Lapolis itilize enfòmasyon sa yo pou kontwole, anmède ak arete sendikal yo pou anpeche òganizasyon grèv^[13].

An 1998, Toyota te vin dirijan manifakti machin Japonè an Ewòp an tèm de volim lavant, li te depase konkiran li Nissan^[14].

Toyota te louvri premye faktori li nan zòn euro nan Onnaing (Frans) an 1999.

An 2007, gwoup Toyota, ki gen ladan pwodiksyon Daihatsu ak Hino kamyon, te fabrike 9.51 milyon machin, sa ki fè li nouvo lidè mondyal la, konpare ak 9.259 milyon machin pou konkiran prensipal li yo: General Motors^[15], ki te okipe plas sa a pandan 72 ane^[16],[17].

Èske w gen vin lidè mondyal la nan lavant nan 2008, gwoup la te montre gwo pèfòmans endistriyèl.triales, yon vizyon jis alontèm ak bon rentabilité. Prius, lidè incontestable nan machin ibrid, te amelyore imaj gwoup la. Sepandan, kriz finansye 2008 la te lakòz yon gout san prevwa nan lavant Ozetazini, kote gwoup la te fè pi gwo pwofi li yo, epi tou sou anpil lòt mache< ref>Lavant mondyal Toyota a plonje 22% nan Novanm nan, Les Echos, 26 desanm 2008.</ref>. Ogmantasyon rapid yen ki te deja sou-evalyasyon an (+23% an 2008 konpare ak dola a)^[18] an menm tan degrade konpetitivite pwodwi, fòse gwoup la anonse premye ane finansye ki fè pèt nan istwa li a^[19].

An 2009, apre kriz la ak pre-fayit nan Big Three nan Etazini yo, mache a chanje. Toyota rete dirijan manifakti a ak 7.81 milyon machin atravè lemond nan 2009, konpare ak 8.97 milyon dola nan yon ane anvan, pandan ke dis mak yo nan gwoup Volkswagen te vann 6.29 milyon machin atravè lemond^{[Note 1]}. Nan Mas 2016, li te afiche yon woulman de 235,8 milya dola ameriken, li te plase li 10yèm rank nan pi gwo konpayi nan mond lan klase selon pèfòmans finansye yo.

Nan janvye 2016, Toyota te anonse akizisyon de bèl avantaj li pa genyen nan Daihatsu, sa vle di 48.8% nan konpayi an, pou $ 3 milya^[20].

Nan 24 me 2016, Toyota anonse yon patenarya ak Uber (konpayi) pou sèvis carpooling nan peyi kote li ap agrandi^[21].

Nan mwa Out 2017, Toyota te anonse yon patenarya ak Mazda, nan ki li te pran yon patisipasyon 5% nan dènye a. Patenarya sa a vize tou pou konstwi de izin ansanm Ozetazini pou 1.6 milya dola. Patenarya sa a kouvri tou domèn machin elektrik^[22].

Nan mwa avril 2021, Lyft te anonse lavant sipòtè li ki espesyalize nan machin otonòm bay Toyota pou 550 milyon dola^[23].

Nan mwa avril 2023, nouvo CEO Toyota, Koji Sato, te anonse, jis sis jou apre arive li nan tèt konpayi an, ke gwoup li a ta fè tout sa pou yo reyisi nan vann 1.5 milyon 100% machin elektrik atravè lemond nan 2026, pandan y ap an 2022 mwens pase 25,000 yo pral vann atravè lemond. Dis nouvo modèl elektrik yo pral lage pa 2026. Yon divizyon endepandan konsantre sèlman sou 100% elektrik ap mete kanpe^[24]. Anons sa yo swiv yon reta siyifikatif akimile pa Toyota, ki te menm chwazi envesti masiv nan ibrid ak idwojèn men te neglije 100% elektrik konpare ak lòt manifaktirè yo^[25].

logo Toyota, ki te parèt an 1989, dekri pa twa elips ki, dapre mak otomobil Japonè a, senbolize "inyon an nan konsomatè a ak nanm nan nan pwodwi a". Yon "T" stilize fèt ak de ti elips enteryè^[26].

Toyota, sepandan, gen anpil logo, kèk ki asosye ak yon modèl patikilye ak ki asosye ak yon liy antye nan machin. Logo dèyè tout modèl yo idantik, men nan Japon logo devan an souvan diferan selon modèl la.

• 
  Logo Toyota depi 1978.
• 
  Toyota logo depi 1989.
• 
  logo Toyota depi 2005.
• 
  Toyota logo nan Etazini depi 2019.
• 
  Logo Toyota an Ewòp depi 2020.

• Rizaburo Toyoda (1937–1941)
• Kiichiro Toyoda (1941–1950)
• Taizo Ishida (1950–1961)
• Fukio Nakagawa (1961–1967)
• Eiji Toyoda (1967–1982)
• Shoichiro Toyoda (en) (1982–1992)
• Tatsuro Toyoda (1992–1995)
• Hiroshi Okuda (en) (1995–1999)
• Fujio Cho (en) (1999–2005)
• Katsuaki Watanabe (2005–2009)
• Akio Toyoda (2009–)

Depi 20 desanm 2019^[27]:

 Atik detaye : Lis machin Toyota te fabrike.

Toyota konstwi diferan modèl machin. Travay Toyota a divize an kat peryòd ki koresponn ak kat domèn aktivite.

Soti nan 1985 a 1989 Toyota te travay sèlman nan sektè otomobil la, Lè sa a, soti nan 1990 a 1995 Toyota te lanse nan nouvo mwayen transpò (marin, ayewospasyal). Soti nan 1996 rive 2001, konpayi an te lanse nan sektè pwomèt, tankou biotechnologies, sektè ke konpayi an ta devlope menm pi lwen nan katriyèm peryòd li - kòmanse nan 2002 - toujou atravè biotechnologie, maren ak ayewospasyal, men tou atravè rechèch li yo nan robotik, la. anviwònman ak jaden enèji^[28].

• (fr)/(en) Yon pati nan atik sa a oswa tout atik la soti nan en fransè « Toyota » (gade lis otè yo) et en anglè « Toyota » (gade lis otè yo).

• www.toyota.co.jp