Saltar al contento

Lingua japonese

De Wikipedia, le encyclopedia libere
Lingua japonese
Lingua extincte
Nomine native: 日本語
instantia de: lingua natural[*], lingua moderne[*]
subclasse de: Japonic[*]
Create per: {{{creator}}} in {{{data}}}
Contexto: {{{contexto}}}
Parlate in: {{{statos}}}
Regiones:Parlate in: {{{region}}}
Periodo: {{{periodo}}}
Personas: 128 000 000
Scriptura: Kanji, kana, katakana, hiragana
Typologia: {{{typologia}}}
Phylogenese:


 
  
   
    
     
      
       

Statuto official
Nationes: nulle
Regulate per: Kokugo Shingikai, Council for Cultural Affairs, Ministry of Education, Culture, Sports, Science and Technology, Agency for Cultural Affairs
Codices de position
ISO 639-1 ja
ISO 639-2 jpn
ISO 639-3 jpn
Glottolog nucl1643
LinguistList [1]
Linguasphere 45-CAA
IETF ID ja
SIL {{{sil}}} 
SIL {{{sil2}}}
Wikimedia ID ja
Extracto in lingua
Declaration universal del derectos del homine - Art.1
{{{extracto}}}
Le Patre Nostre
{{{extracto2}}}
Translitteration
{{{translitteration}}}
Commons: Japanese language
categoria principal: Categoria:Japonese

Le japonese (日本語, Nihongo o Nippongo) es un lingua oral e scripte. Currentemente, plus de 127 milliones de personas lo parla, principalmente in Japon. Su classification non ha essite determinate; a causa de isto illo es considerate un lingua isolate.

Inter su characteristicas se trova un systema de terminos honorific que resulta in formas verbal specific pro indicar le stato relative inter le emissor e le receptor, assi como le respecto (o absentia de respecto) al persona adressate. Phoneticamente, le japonese possede comparativemente pauc sonos.

Le japonese ha essite multo influentiate per le lingua chinese durante un periodo de circa 1500 annos. Su systema de scriptura es un mixtura de characteres del scriptura chinese (appellate kanji in japonese), e syllabarios (hiragana e katakana) que etiam esseva create a base del mesme systema de scriptura. Le vocabulario scientific e scholastic consiste etiam de terminos de origine chinese, o create a base de modellos chinese, de un maniera similar al influentia del latino e greco in le linguas europee. Le japonese ha etiam characteristicas grammatical in commun con le coreano e altere linguas asiatic.

Distribution geographic

[modificar | modificar fonte]

In Japon, 125 milliones de personas parla le lingua, le totalitate del population; per immigrantes japonese in Hawaii plus de 250.000 (30% del population); in California (SUA) 300.000; in Brasil 150.000 e un numero importante in le costa de Peru, e etiam altere partes del mundo. Il ha totevia parlatores in le antique colonias japonese como Corea, Manchuria (China), Guam, Taiwan, Insulas Marshall e Palau.

Il existe un grande varietate dialectal, debite al terreno montaniose e un historia longe de isolation tanto interne como externe. Le dialectos differe principalmente in terminos de intonation, inflexion morphologic, vocabulario, uso de particulas, e pronunciation. Alicun dialectos differe in le quantitate de phonemas del quales illos dispone, ben que iste typo de differentias non es commun.

Le japonese standard (標準語, hyōjun-go) es considerate le lingua official, que es fortemente basate in le dialecto de Kanto (関東, kantō. Tokyo e ambiente), le qual es parlate a modo de broma "NKH語" (NHK-go, idioma NHK, per le catena national de television NHK).

Le dialectos geographicamente separate como le 東北弁 (Tōhoku-ben, dialecto de Tohoku) o 対馬弁 (tsushima-ben, dialecto de Tsushima) es facilemente comprendite per nativos de altere dialectos, dum le dialecto de Kagoshima (鹿児島) in le sud de Kyūshū (九州) es cognoscite per esser incomprensibile non solmente per personas que parla japonese standard, sed etiam per personas que parla le dialectos vicin del area de Kyūshū.

Le lingua parlate in le insula de Okinawa, cognoscite como lingua ryukyuan, es aliquando considerate un dialecto del japonese debite al similitudes etymologic e grammatic. Nonobstante, le duo linguas resulta mutuemente incomprensibile e es considerate linguas differente intra del mesme familia (nominate japonic) per linguistas moderne.

Pronunciation

[modificar | modificar fonte]

Il existe pauc vocales e consonantes, e le major parte del syllabas es aperte. Le r e le l non es distinguite le un del altere. Le accento es musical e ha duo tonos differente: alto e basso.

Vocales
Vocales

Le systema phonologic es satis simple. Illo consta de cinque vocales, que scribite in characteres roman es: a, i, u, e, o. Illo es pronunciate de forma similar al espaniol. Illo ha 19 consonantes que se corresponde con: k, s, sh, tt, ch, ts, h, f, m, n, y, r, w, g, z, j, d, b, p e n, iste ultime etiam appellate mora: le unic consonante in que un syllaba pote terminar. Tote le altere formas termina fortemente in vocal.

Il existe etiam le concepto de vocal curte o longe, secundo su duration al pronunciar lo.

Alicun vocales pote remaner surde in le pronunciation. Illo es le caso de multo terminationes desu e masu in conjugation verbal, que on audi como dess e mass respectivemente. Isto pote occurrer con plus vocales in altere parolas, sed generalmente il se omitte le vocal u.

Le scriptura japonese es bassate in duo systemas de orthographia, componite per le ideogrammas chinese, o kanji, introducite in Japon circa seculo 4. Illos es utilisate como ideogrammas e phonogrammas.

Le secundo systema, es appellate kana, disveloppate durante 500 annos post que le kanji. Illo pertine al kana duo formas de scriptura que es le alphabetos syllabic proprie, le katakana e le hiragana.

In le antiquitate, le katakana esseva usate per homines e le hiragana per feminas. In le actualitate, le katakana es usate pro scriber nomines de personas e locationes extere de forma phonetic e pro scriber onomatopeias e, in general, parolas importate de altere linguas; le hiragana es usate pro parolas originalmente japonese. Il es pauc le parolas extere scribite con hiragana, per exemplo tabako (たばこ, cigarretta), adoptate del portugese debite al intercambio commercial in le antiquitate. In le actualitate, le japoneses adopta multe parolas del estraniero, principalmente ab le anglese e pauc ab le germano.

Le japoneses usa le alphabeto roman e illo es appellate romaji. Illo es utilisate pro scriber nomines de marcas o companias e etiam pro scriber acronymos internationalmente cognoscite como CD. Il existe distincte systemas de romanisation, del qual le plus cognoscite es le systema Hepburn (que es le utilisate in le Wikipedia), ben que le Kunrei-shiki es le official in Japon.

Originalmente, japonese solamenta habeva le syllabas necesari pro parolas native, sed in le ultime annos, debite al crescente influentia del linguas del estraniero (e super toto del anglese), il ha essite annexate alicun sonos que solo pote esser scribite in katakana (ti, tu, di, du, tse, che, etc.)

Syllabas in japonese in hiragana
a i u e o (ya) (yu) (yo)
ka ki ku ke ko きゃ kya きゅ kyu きょ kyo
sa shi su se so しゃ sha しゅ shu しょ sho
ta chi tsu te to ちゃ cha ちゅ chu ちょ cho
na ni nu ne no にゃ nya にゅ nyu にょ nyo
ha hi fu he ho ひゃ hya ひゅ hyu ひょ hyo
ma mi mu me mo みゃ mya みゅ myu みょ myo
ya yu yo
ra ri ru re ro りゃ rya りゅ ryu りょ ryo
わ wa ゐ wi ゑ we を o/wo
n
ga gi gu ge go ぎゃ gya ぎゅ gyu ぎょ gyo
za ji zu ze zo じゃ ja じゅ ju じょ jo
da (ji) (zu) de do ぢゃ (ja) ぢゅ (ju) ぢょ (jo)
ba bi bu be bo びゃ bya びゅ byu びょ byo
pa pi pu pe po ぴゃ pya ぴゅ pyu ぴょ pyo
in rubie le characteres obsolete

Le japoneses utilisa le moderne utensiles de scriptura occidental, sed le traditional pincel es le base pro inseniar calligraphia. Le bon scriptura a mano es considerate in Japon como referente del personalitate.

In japonese, le appellate "sonos impur" (b, d, g, z) es formate addente un accento similar a virgulettas, o nigori (濁り), al character del "sono pur" correspondente (in h, t, k e s, respectivemente). Le characteres in p ("sono medie impur") es formate addente al characteres in h un accento similar a un parve circulo.

Debite a motivos phonetic, alicun parolas pote cambiar un sono pur initial per un sono impur. Nonobstante, un "chi" o "tsu" final pote facer un parola unir se con le sequente, e duplicar le sono de consonante initial de iste. Per exemplo, ichi + ka --> ikka. Le consonante duple, in le scriptura, veni precedite de un parve character tsu.

Le japonese es un lingua de structura agglutinante o agglutinative que combina diverse elementos linguistic in parolas simple. Cata un de iste elementos ha un signification fixe e apte pro exister separatemente.

Le japonese non ha pronomines authentic, e le verbos es basicamente impersonal, con formas special. Le adjectivo verbal ha solo un forma. Il non existe articulos ni genere, e le caso es indicate ab suffixos.

Le grammatica del japonese es multo differente del grammatica de interlingua. Alicun characteristicas de su grammatica es:

  • A differentia de interlingua, le structura grammatic es subjecto-objecto-verbo.
  • Non es multo extendite le notion de pluralitate. In general, il non existe plurales, sed le pluralitate del subjecto o del objecto es deducite per le contexto. Nonobstante, le suffixo -tachi indica le idea de pluralitate (exemplo, watashi (私) = "io", watashi-tachi (私達) = "nos"), e aliquando se pote duplicar un parola con le mesme fin (ab del antique pronomine de prime persona ware (我) se forma, per duplication, wareware (我々), altere forma in extreme formal de dicer "nos").
  • Il non existe le tempore futur. Le tempores verbal es le passate e le presente (iste ultime tempore etiam empleate pro actiones ubicate in le tempore futur).
  • Pro exprimer quantitates se emplea particulas auxiliar appellate contatores, dum in interlingua basta con emplear le numero cardinal sequite del objecto que se pretende contar. Assi, per exemplo, pro contar animales se utilisa le contator "-hiki" (匹), pro objectos allongate (per exemplo, un penicillo) se emplea le contator "-hon" (本), pro machinas (includente apparatos electronic) se usa "-dai" (台), etc.
  • Le majoritate del adjectivos (particularmente illos cognoscite como adjectivos "i", que termina con le vocal i, con exception de illos que termina in "ei") es conjugate pro representar su valor de veritate (es o no es) e pro indicar si le modificator es applicate super le objecto in le presente o le passate. Assi, per exemplo, le adjectivo chiisai (pauco) es conjugate chiisakunai pro indicar que le objecto non es pauco, chiisakatta pro indicar que le objecto esseva parve (tempore passate) e chiisakunakatta pro indicar que le objecto non esseva parve (passate negative).

Ligamines externe

[modificar | modificar fonte]

Information general

Dictionarios

Portales