2001
Historio > yarcento |
Yarcenti: |
20ma21ma22ma
|
Yardeki: 2000a • 2010a • 2020a • 2030a • 2040a |
Yari: 2001 • 2002 • 2003 • 2004 • 2005 |
La yaro 2001 (MMI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye lundio segun Gregoriala kalendario. Ol esis l'unesma yaro di la triesma yarmilo, la 1ma yaro di la 21ma yarcento, e la 2ma yaro di la yari 2000a. Ol esis la "Yaro di la Serpento", segun Chiniala horoskopo.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 12ma di februaro - NEAR Shoemaker -probilo decensas adsur l'asteroido 433 Eros.
- 7ma di aprilo - Kosmoprobilo 2001 Mars Odyssey sendesas aden kosmo.[1]
- 22ma di mayo - Objekto, qua nomizesas 28978 Ixion, deskovresas dop Neptuno.
- 21ma di junio - Sunal eklipso totala.
- 15ma di oktobro - Probilo Galileo di NASA preterflugas Io, satelito di Jupitero.
- 15ma di januaro - Wikipedio en Angla linguo komencas.[2]
- 3ma di februaro - Boxisto Konstantin Czyu divenis championo dil World Boxing Association (WBA Super) en kategorio ad 63,5 kg.
- 2ma di julio - Unesma artificala kordio insertesas a Robert Tools.
- 3ma di novembro - Boxisto Konstantin Czyu divenis itere championo dil International Boxing Federation (IBF) en kategorio ad 63,5 kg.
- 7ma di novembro - Concorde flugas unesmafoye pos acidento en 2000.
- 16ma di novembro - Unesma cinematografuro Harry Potter lansesas en prima vespero.
- 27ma di decembro - Normala relato komercala atingesas inter Usa e Popul-Republiko Chinia.
- 19ma di januaro - En Belgia legaro modifikesas, ed individui darfas posedar mikra quanti de marihuano.
- 31ma di januaro - En Nederlando, Zeits, Skota tribunalo judicias Libiana Al Ali Mohmed al Megrah por karcero dumviva pro la bombo-shoko super Lockerbie en 1988.
- 1ma di aprilo - Slobodan Milosevic, ex-prezidanto di Yugoslavia, kapitulacas, arestesas ed akuzesas pri gentocido.
- de la 17ma di junio til la 21ma di junio - Eventas Ido-renkontro 2001, en Nürnberg, Germania.[3]
- 7ma di julio - En Bradford, West Yorkshire, Anglia, du personi poniardagesas dum rasala konflikti.[4]
- 24ma di julio - Simeon Saxe-Coburg-Gotha, ex-caro di Bulgaria, divenas chefministro di lua lando.
- 28ma di septembro - En Finlando mariajo inter samasexua homi permisesas.
- 4ma di oktobro - Ukrainan armeo pafas ed abatas acidentale Rusa aeroplano super Nigra maro, fluganta de Tel Aviv a Siberia; 77 homi mortas.
- 20ma di januaro - En Filipini, Gloria Arroyo divenas prezidanto, pos renunco di Joseph Estrada.
- 26ma di januaro - Ter-tremo en Gujarat, India, produktas cirkume 25 000 morti.[5]
- 29ma di januaro - En Indonezia mili de studenti okupas parlamento e demandas la renunco dil prezidanto Abdurrahman Wahid, akuzita pri korupto.
- Februaro - Aer-armei de Usa ed Unionita Rejio atakas Irak multafoye.
- 6ma di februaro - En Israel, Ariel Sharon divenas chefministro.
- 4ma di junio - En Nepal, Gyanendra Bir Bikram Shah Dev divenas rejulo pos suocido di Dipendra.
- 20ma di junio - En Pakistan Pervez Musharraf prenas prezidantala stando.
- 9ma di septembro - En Afganistan, Ahmed Shah Massoud, chefo di Nordal Uniono, atakesas ed ilu mortos ye la 13ma di septembro.
- 19ma di septembro - Usa sendas a la Persiana gulfo 100 aeroplani e tri navi militala pos teroragi en Usa.
- 20ma di septembro - En Afganistan kunveno di sacerdoti rekomendas Osama bin Laden forirar la lando.
- 21ma di septembro - En Afganistan la Talibani anuncas ke li konsignos Osama bin Laden ad Usa, se Usa havas suficanta pruvo kontre lu.
- 22ma di septembro - Usa anuncas ke esas pronta finigar komercala punisi kontre Pakistan ed India (pro nukleara probi), se li suportus Usa en milito kontre terorismo.
- 23ma di septembro - La Talibani asertas ke li ne savas ube Osama bin Laden esas.
- 24ma di septembro - Usa informas, ke lua korpi specala funcionas en Afganistan. Rusia promisas sustenar la Nordal Uniono.
- 7ma di oktobro - Milito en Afganistan komencas kande Usa atakas kun lua federito Unionita Rejio la posteni di Talibano, por ke Talibani ne federez su kun teroristo Osama bin Laden. En New-York, 10 000 homi demonstras kontre la milito ma oficale Usa esforcas obliviigor ol.
- 8ma di oktobro - Demonstri en Palestinana stato e Pakistan kontre milito da Usa en Afganistan.
- 9ma di oktobro - Fuzeal atakilo mortigas quar laboristi di UN proxim Kabul en Afganistan.
- 12ma di novembro - La trupi dil Talibanisti retretas ek Kabul en Afganistan.
- 17ma di decembro - La lasta kombati dum la Milito en Afganistan finas an la montaro Tora Bora.
- 10ma di mayo - En Ghana 120 homi mortas en turbo che futbalo-ludo.
- 8ma di oktobro - On demonstras en Egiptia kontre la milito da Usa en Afganistan.
- 6ma di januaro - Usana parlamento aprobas la vinko prezidantala da George W. Bush.
- 20ma di januaro - George W. Bush divenas prezidanto di Usa.
- 28ma di februaro - Ter-tremo kun forteso 6.8 che skalo di Richter frapas Seattle, Usa. Nur 1 persono mortas.
- 5ma di junio - En Houston, Texas, komencas tropikala burasko. Pluvos 50 cm de aquo e 22 homi mortos.
- 11ma di septembro - En Usa teroristi kolizionas du aeroplani kontre la du maxim granda turmi de World Trade Center en New-York por destruktar li. Altru facas la sama kontre Pentagon, en Washington DC. Altra aeroplano falas en Pensilvania, probable pos revolto dal pasajeri. Entote cirkume 3.000 homi mortas.
- 14ma di septembro - Usa publikigas la nomi di teroristi suspektita pro l'atako ye la 11ma di septembro.
- 20ma di septembro - Prezidanto di Usa George W. Bush proklamas ke Usa militeskos kontre teroristi.
- 5ma di oktobro - En Florida, Roberts Stevens, la redaktero di The Sun, mortas. Ilu recevabis spori di antraxo per letro de teroristi. En Usa on recevas letri til la 23ma di oktobro. 5 homi mortos e 19 esas infektita.
- 12ma di novembro - Falo di aviono Airbus A300 en New York produktas 260 morti.
- 19ma di decembro - La fairo che la destrukturo di World Trade Center en New York fine extingesas.
- 13ma di januaro - Ter-tremo kun forteso 7.6 che la skalo di Richter frapas Salvador e produktas adminime 800 morti.
- 13ma di februaro - Ter-tremo kun forteso 6.6 che la skalo di Richter frapas Salvador e produktas 400 morti.
- 4ma di novembro - Uragano Michelle frapas Kuba perisigante domi e kultivata agri.
- 26ma di januaro - En Venezuela, 50-yar evanta Douglas DC-3 falas, e 24 homi mortas.
- 15ma di marto - En Brazilia, du explozi sur petrolo-platformo P-36 apartenanta a Petrobras produktas 11 morti. La platformo dronos pos 5 dii.[6]
- 29ma di mayo - En Peru, Alejandro Toledo elektesas prezidanto.
- 24ma di junio - Vladimiro Montesinos, chefo dil inform-kontoro di Peru dum la rejimo di Alberto Fujimori kaptesas en Caracas, Venezuela, ed extradesas a Lima por judiciesar.[7]
- 27ma di agosto - Kongreso di Peru supresas politikal imuneso de ex-prezidanto Alberto Fujimori.
- 20ma di decembro - La prezidanto di Arjentinia Fernando de la Rúa koaktesas renuncar, pro la protesti populala en diversa urbi di la lando, dum qui 23 homi mortas.
- 23ma di decembro - Adolfo Rodríguez Saá asumas la povo en Arjentinia kom prezidanto.
- 30ma di decembro - Rodríguez Saá renuncas la prezidanteso di Arjentinia.
- 16ma di aprilo - En Canberra, Australia 800 membri di Verda Partisi de 72 landi signatas la Karto di Mondala Verdi, pri la komuna defenso di demokratio, la protekto di biodiverseso, ed altra temi.
- 19ma di oktobro - Indoneziana fishobatelo qua navigis vers insulo Christmas kun 400 refujanta pasajeri sinkas en internaciona aqui, e 353 personi dronesas.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 20ma di januaro - Manon Léonard, Franciana tenisistino
- 21ma di januaro - Anastasia Tihonova, Rusa tenisistino
- 23ma di januaro - Olga Danilović, Serbiana tenisistino
- 30ma di januaro - Alice Tubello, Franciana tenisistino
- 6ma di februaro - Hanna Kubarava, Bielorusa tenisistino
- 2ma di marto - Hurricane Black, Usana tenisistino
- 3ma di marto - Ivana Šebestová, Chekiana tenisistino
- 12ma di marto - Polina Shuvalova, Rusa shakoludistino
- 22ma di marto - Margaux Rouvroy, Franciana tenisistino
- 24ma di marto - Clara Burel, Franciana tenisistino
- 30ma di marto - Anastasia Potapova, Rusa tenisistino
- 7ma di aprilo - Yekaterina Reingold, Rusa tenisistino
- 15ma di mayo - Yasmine Mansouri, Franciana tenisistino
- 18ma di mayo - Emma Navarro, Usana tenisistino
- 19ma di mayo - Elizabeth Mandlik, Usana tenisistino
- 26ma di mayo - Anastasia Ilyankova, Rusa gimnastikistino
- 28ma di mayo - Karolína Kubáňová, Chekiana tenisistino
- 31ma di mayo - Iga Świątek, Polona tenisistino
- 23ma di junio - Antonia Schmidt, Germana tenisistino
- 1ma di julio - Anna Sisková, Chekiana tenisistino
- 10ma di julio - Aliaxandr Zhirowski, Bielorusa tenisistulo
- 14ma di julio - Nikola Břečková, Chekiana tenisistino
- 29ma di julio - Yelena Yeryomina, Rusa gimnastikistino
- 15ma di agosto - Igor Andreyev, Rusa futbalistulo
- 15ma di agosto - Erbol Atabayev, Kirgiziana futbalistulo
- 28ma di agosto - Kamilla Rahimova, Rusa tenisistino
- 29ma di agosto - Jannat Zubair Rahmani, Indian aktorino
- 31ma di agosto - Amanda Anisimova, Usana tenisistino
- 24ma di oktobro - Sina Herrmann, Germana tenisistino
- 3ma di novembro - Hailey Baptiste, Usana tenisistino
- 20ma di novembro - Caty McNally, Usana tenisistino
- 28ma di novembro - Selina Dal, Germana tenisistino
- 1ma di decembro - Carole Monnet, Franciana tenisistino
- 17ma di decembro - Maria Tkachyova, Rusa tenisistino
- 31ma di decembro - Katie Volynets, Usana tenisistino
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 2ma di januaro - Jimmy Zámbó, Hungariana kantisto (n. 1958)
- 9ma di januaro - Paul Vanden Boeynants, chefministro di Belgia (n. 1919)
- 12ma di januaro - Adhemar Ferreira da Silva, Brazilian atleto (n. 1927)
- 16ma di januaro - Laurent-Désiré Kabila, prezidanto di Demokratial Republiko Kongo (n. 1939)
- 17ma di januaro - Gregory Corso, Usana poeto (n. 1930)
- 1ma di februaro - Roy Dalgarno, Australiana piktisto (n. 1910)
- 4ma di februaro - Iannis Xenakis, Greka-Franca kompozisto (n. 1922)
- 9ma di februaro - Herbert Simon, Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1916)
- 18ma di februaro - Balthus, Polona-Franciana piktisto (n. 1908)
- 12ma di marto - Robert Ludlum, Usana skriptisto (n. 1927)
- 18ma di marto - John Edmund Phillips, kantisto, kompozisto e muzikisto de la bando The Mamas and the Papas (n. 1935)
- 31ma di marto - Clifford Shull, Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1915)
- 15ma di aprilo - Joey Ramone, Usana muzikisto (The Ramones) (n. 1951)
- 25ma di aprilo - Michele Alboreto, Italian automobilisto (n. 1956)
- 29ma di aprilo - Barend Biesheuvel, chefministro di Nederlando (n. 1920)
- 7ma di mayo - Joseph Greenberg, Usana linguisto (n. 1915)
- 11ma di mayo - Douglas Adams, Britaniana skriptisto (n. 1952)
- 12ma di mayo - Perry Como, Usana kantisto (n. 1912)
- 25ma di mayo - Alberto Korda, fotografisto qua facis la konocata fotografuro pri Ernesto Che Guevara (n. 1928)
- 1ma di junio - Hank Ketcham, desegnisto (Dennis the Menace) (n. 1920)
- 1ma di junio - Rejulo Birendra di Nepal (n. 1945)
- 3ma di junio - Anthony Quinn, Mexikian aktoro (n. 1915)
- 7ma di junio - Víctor Paz Estenssoro, prezidanto di Bolivia (n. 1907)
- 10ma di junio - Leila Pahlavi, princino di Iran (n. 1970)
- 11ma di junio - Timothy McVeigh, Usana teroristo, mortigita (n. 1968)
- 17ma di junio - Donald J. Cram, Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1919)
- 21ma di junio - John Lee Hooker, Usana blues-muzikisto (n. 1917)
- 21ma di junio - Carroll O'Connor, Usan aktoro (n. 1924)
- 27ma di junio - Tove Jansson, Finlandana skriptisto (n. 1914)
- 27ma di junio - Jack Lemmon, Usan aktoro e filmifisto (n. 1925)
- 30ma di junio - Chet Atkins, Usana gitaristo (n. 1924)
- 1ma di julio - Nikolai Gennadiyevich Basov, Rusa fizikisto, Nobel-laureato (n. 1922)
- 11ma di julio - Herman Brood, Nederlandana rok-muzikisto (n. 1946)
- 12ma di julio - Paul Eugène Magloire, prezidanto di Haiti (n. 1907)
- 31ma di julio - Francisco da Costa Gomes, prezidanto di Portugal (n. 1914)
- 31ma di julio - Poul Anderson, Usana skriptisto pri ciencala fiktivajo (n. 1926)
- 6ma di agosto - Jorge Amado, Braziliana skriptisto (n. 1912)
- 16ma di agosto - Harri Sirola, Finlandana skriptisto (n. 1958)
- 29ma di agosto - Francisco Rabal, Hispan aktoro e filmifisto (n. 1926)
- 2ma di septembro - Christiaan Barnard, Sudafrikana mediko, pioniro en kordio-transplantado (n. 1922)
- 11ma di septembro - Mohammad Atta, Egiptiana teroristo (n. 1968)
- 13ma di septembro - Ahmed Shah Massoud, chefo di Nordal Uniono en Afganistan (n. 1953)
- 20ma di septembro - Marcos Pérez Jiménez, prezidanto di Venezuela (n. 1914)
- 22ma di septembro - Isaac Stern, Ukrainana violinisto (n. 1922)
- 29ma di septembro - Nguyen Van Thieu, prezidanto di Sud-Vietnam (n. 1923)
- 1ma di novembro - Juan Bosch, prezidanto di Dominikana Republiko (n. 1909)
- 5ma di novembro - Gholam Reza Azhari, chefministro di Iran (n. 1919)
- 9ma di novembro - Giovanni Leone, prezidanto di Italia (n. 1908)
- 26ma di novembro - Nils-Aslak Valkeapää, Finlandana skriptisto e muzikisto (n. 1943)
- 29ma di novembro - George Harrison, membro dil bando The Beatles (n. 1943)
- 30ma di novembro - Robert Tools, viro qua recevis la unesma kordio artificala (n. 1942)
- novembro - Justin Rakotoniaina, Chefministro di Madagaskar (n. 1933)
- 8ma di decembro - Mirza Delibašić, Bosniana basketbalisto (n. 1954)
- 11ma di decembro - Mainza Chona, chefa ministro di Zambia (n. 1930)
- 15ma di decembro - Rufus Thomas, Usana kantisto (n. 1917)
- 16ma di decembro - Villy Sørensen, Dana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1929)
- 19ma di decembro - Donald J. Cram, Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1919)
- 20ma di decembro - Leopold Senghor, prezidanto di Senegal de 1960 til 1980 (n. 1906)
- 23ma di decembro - Jelle Zijlstra, chefministro di Nederlando (n. 1918)
Nobel-premiiziti
[redaktar | redaktar fonto]- Fiziko: Eric Allin Cornell, Wolfgang Ketterle, Carl Edwin Wieman
- Kemio: William S. Knowles, Ryoji Noyori, Karl Barry Sharpless
- Fiziologio o Medicino: Leland H. Hartwell, Richard Timothy Hunt, Paul Nurse
- Literaturo: Vidiadhar Surajprasad Naipaul
- Paco: Unionita Nacioni, Kofi Annan
- Ekonomiko: George A. Akerlof, Michael Spence, Joseph E. Stiglitz
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ Odyssey probe blasts off for Mars - Publikigita da CNN.com. URL vidita ye 23ma di septembro 2017.
- ↑ Wikipedia and e-Collaboration Research: Opportunities and Challenges - Autoro: Kock, N., Jung, Y., & Syn, T. (2016). URL vidita ye 17ma di agosto 2019. Idiomo: Angla.
- ↑ raporto Ido-renkontro 2001 -
- ↑ 2001: Two stabbed in Bradford race riots - Publikigita da BBC. URL vidita ye 19ma di julio 2016.
- ↑ 2001: Thousands die in Gujarat quake - Publikigita da BBC. URL vidita ye 4ma di novembro 2016.
- ↑ Em 2001, explosão da plataforma P-36 deixou 11 mortos na Bacia de Campos - Publikigita da O Globo. URL vidita ye 17ma di agosto 2019. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Capturaron a Montesinos en Venezuela - Publikigita da La Nación. Dato di publikigo: 25ma di junio 2001. URL vidita ye 29ma di julio 2017. Idiomo: Hispana.