სენ-ჟერმენის საზავო ხელშეკრულება (1919)

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ სენ-ჟერმენის საზავო ხელშეკრულება.

სენ-ჟერმენის ხელშეკრულება
სენ-ჟერმენის საზავო ხელშეკრულება
სენ-ჟერმენის სასახლე, სადაც მოხდა ხელშეკრულების ხელმოწერა.
ხელი მოეწერა	10 სექტემბერი, 1919
ადგილი	სენ-ჟერმენ-ან-ლე, საფრანგეთი
ძალაში შევიდა პირობები	16 ივლისი, 1920 ავსტრიის დამფუძნებელი კრების მიერ რატიფიცირება
ვადა გაუვიდა	1938
ხელი მოაწერეს	ავსტრია  აშშ  დიდი ბრიტანეთი  საფრანგეთი  იტალია  იაპონია
რატიფიკაცია	17 ოქტომბერი, 1919
მეანაბრე	საფრანგეთის მთავრობა
ენები	ფრანგული, ინგლისური, იტალიური

სენ-ჟერმენის საზავო ხელშეკრულება — პირველი მსოფლიო ომის (1914-1918 წწ.) დამამთავრებელი ერთ-ერთი საზავო ხელშეკრულება, დამდები მხარეები იყვნენ: ერთი მხრით, აშშ, დიდი ბრიტანეთი, საფრანგეთი, იტალია, იაპონია და სხვა „მოკავშირე და გაერთიანებული სახელმწიფოები“ და, მეორე მხრით, ავსტრია. ხელი მოაწერეს ქალაქ სენ-ჟერმენ-ან-ლეში (პარიზის მახლობლად).

10 სექტემბერს სენ-ჟერმენის საზავო ხელშეკრულებამ დაადასტურა ავსტრია-უნგრეთის იმპერიის დაშლა და მის ტერიტორიაზე ავსტრიის რესპუბლიკის, უნ���რეთის, ჩეხოსლოვაკიის, სერბია-ხორვატია-სლოვენიის (1929 წლიდან — იუგოსლავია) სახელმწიფოს შექმნა.

ავსტრიამ იკისრა მთავარი „მოკავშირე და გაერთიანებული სახელმწიფოების“ მიერ დადგენილი ბულგარეთის, პოლონეთის, რუმინეთის, საბერძნეთის, სერბია-ხორვატია-სლოვენიის სახელმწიფოს და ჩეხოსლოვაკიის საზღვრების ცნობა. მასვე დაეკისრა რეპარაციები, აეკრძალა სამხედრო ავიაციისა და სამხედრო ფლოტის შექმნა. ბუკოვინის სახალხო ვეჩეს 1918 წლის 3 ნოემბრის გადაწყვეტილება ჩრდილოეთ ბუკოვინის საბჭოთა უკრაინასთან შეერთების შესახებ მხედველბაში არ მიიღეს და ბუკოვინა მთლიანად გადაეცა რუმინეთს, იტალიამ მიიღო სამხრეთ ტიროლი და სხვა ტერიტორიები. სენ-ჟერმენის საზავო ხელშეკრულების 88-ე მუხლი კრძალავდა ავსტრიის დამოუკიდებლობის შელახვას, მის შეერთებას გერმანიასთან (ანშლუსი), რაც შეესაბამებოდა 1919 წლის ვერსალის საზავო ხელშეკრულების 80-ე მუხლს. სენ-ჟერმენის საზავო ხელშეკრულება რატიფიცირებულ იქნა ავსტრიის დამფუძნებელი კრების მიერ 1919 წლის 17 ოქტომბერს. ძალაში შევიდა 1920 წლის 16 ივლისს.

1938 წლის მარტში ფაშისტური გერმანიის მიერ ავსტრიის დაპყრობით სენ-ჟერმენის საზავო ხელშეკრულების პირობები მთლიანად გაუქმდა.

• კობახიძე ი., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 9, თბ., 1985. — გვ. 288.