Mediolanum

Mediolanum

Res apud Vicidata repertae:

Civitas: Italia
Locus: 45°28′1″N 9°11′24″E
Numerus incolarum: 1 354 196
Zona horaria: UTC+1, UTC+1, UTC+2
Situs interretialis
Nomen officiale: Milano

Gestio

Praefectus: Giuseppe Sala
Consilium: City Council of Milan
Procuratio superior: Urbs metropolitana Mediolanensis

Geographia

Superficies: 181.67±0.01 chiliometrum quadratum
Regiones urbanae: Regio I Mediolanensis, Regio II Mediolanensis, Regio III Mediolanensis, Regio IV Mediolanensis, Regio V Mediolanensis, Municipio 6 of Milan, Zone 7 of Milan, Municipio 8, Municipio 9
Territoria finitima: Assagum, Aresium, Barenzatum, Brixium, Buccinascum, Gizanum, Colonia Modiciensis, Corsicus, Cortemanum, Cusiacum, Novatum, Opera, Cassina de Piro, Piscaria Borromaeus, Rhaudum, Rutianum, Quintus ab Urbe Lapis, Securatium, Sextus ab Urbe Lapis, Septimus ab Urbe Lapis (Mediolanum), Trezzanum (in Naviculum), Vicus Modronus

Coniunctiones urbium

Urbes gemellae: Paulopolis, Sicagum, Torontum, City of Melbourne, Telavivum, Cracovia, Osaca, Sciamhaevum, Dakar, Lugdunum, Birminghamia, Bethleem, Francofurtum ad Moenum, Eblana, Neapolis, Bonaeropolis, Guadalaxara, Medan, Iquitum, Mons Regius, Serdica, Tergeste, Pechinum, Sydneium, Philadelphia Iordaniae, Ragusia, Dominicopolis, Medellium, Mexatum, Pernik

Tabula aut despectus

O Mediolanum, quod etiam iusta nostrum vulgare recte vocareris Miranum a miror, quis te mirandum de mirabilli miserabille fieri cogit, quis te lanutum lanis laniatum lugere?

– Bonvicinus de Rippa, De Magnalibus Mediolani, 8, XV

Mediolanum^[1] (Italiane Milano) est urbs Italiae, circiter 1 398 715 incolarum, caput regionis Langobardiae et urbis metropolitanae Mediolanensis. Urbani Mediolanenses^[1] vel Ambrosiani appellantur. Condita circa 590 a.C.n. a tribu Gallica Insubrum, ab antiquis Romanis anno 222 a.C.n. expugnata est.

Bonvicinus de Rippa in De magnalibus urbis Mediolani scripsit: "Ratione sytus considerata florentissima civitas nostra, quoniam in speciosa, preciosa fertilique planicie sita est, ubi aeris est temperies, a quo fluunt undique humano usui necessaria, inter duo flumina mirabillia equaliter inde distantia, Ticinum et Abduam cognoscitur gloriosa."

Vere Mediolani aestates calidissimae sunt; hieme interdum nix cadit, frigus omnia tegit, sed clara fama est Mediolani densam nebulam omnia tegere; his temporibus, nebula prope extinguerit.

Mediolanum urbs maxima Italiae id quod ad oeconomicas res pertinet est. Nam haec urbs rebus commerciis affluens est. Hic maxima bursa Italiae est. Praeterea magna negotia sedes habent et putatur haec urbs moris vestis orbis (Italiane: Moda) una cum Lutetia caput esse quia Mediolano multae sumptuosorum vestum factorum tabernae sunt. Georgius Armani, Etro, Krizia, Prada, Versace, praeclari ex omnibus indumentorum ornamentorumque factoribus, societates suae Mediolani instituerunt.

Mediolani Nuntius Vesperi (Italiane: Corriere della Sera) primum, quod ad propagationem pertinet, ac clarum diarium Italicum editum est.

• Expositio 2015
• Mercatus (Mediolanum)

Mediolanum a Gallis circiter saeculo sexto a.C.n. conditum est.

Anno 293, Mediolanum caput Imperii Romani ad Occidentem spectantis factum est.

Post quam anno 402, Alaricus, rex Visigothorum, Mediolanum obsidione clausit, imperator Honorius caput imperii in Ravennam transtulit.

Anno 1162, imperator Fridericus I Barbarossa Mediolanum diruit, sed die 29 Maii 1176 Ledegnani (Italiane: Legnano) in vico apud Mediolanum, societas Municipiorum Italiae septemtrionalis (Lega Lombarda) imperatorem profligavit.

Aevo Medio, Mediolanum potentissima Italiae septemtrionalis fuit urbs, sed saeculo decimo tertio exeunti, civitas intestino inter familias Vicecomes (Visconti) et De Turris (Della Torre) odio flagrabat.

Post victoriam familiae Vicomitum, domino Mattheo Vicecomes (1287–1322), Mediolanum totam Langobardiam, partem Pedemontii et Aemiliae cum urbis Bononia et etiam Genuam cepit.

Familiis Vicecomes ac Sfortia regnantibus Mediolanum fuit caput homonymi ducatus.

Duce Philippo Maria defuncto, ultimi domi regnatricis Vicecomitis Mediolanensi anno 1447 rem publicam constituerunt, quae Aurea Res publica Ambrosiana nuncupata est.

Iam anno 1450, Franciscus I Sfortia, praeclarus ductor, qui Biancam Mariam Vicecomes (Italiane: Bianca Maria Visconti), filiam spuriam ultimi ducis familiae Vicecomitum Philippi Mariae Vicecomes, die 25 Octobris 1441 in matrimonium duxerat, se novum ducem urbis Mediolani fecit.

Saeculo XVI Francici et Hispanici de Mediolano inter se contenderunt. Anno 1630, Mediolanum gravi pestilentia pestis conflicta est, de quo illuster scriptor Mediolanensis saeculi undevicensimo Alexander Manzoni in fabula Promissi Sponsi scripsit.

Postea Mediolanum ad Imperium Hispanicum usque ad annum 1714 pertinuit, cum Mediolanum Austriacis cessum est.

Breviter aetate Napoleonis Mediolanum fuit caput accurate ab anno 1796 usque ad annum 1799 Reipublicae Cisalpinae, inter annos 1802 et 1805 Reipublicae Italianae, et ab anno 1805 usque ad annum 1815 Regni Italici, cuius rex fuit Napoleo ipse.

Die 12 Decembris 1969 inter caedem Fascisticam in fontanae foro (Piazza Fontana) septendecim homines necati et alii 88 vulnerati sunt.

Anno 1992, inter manus mundae (Italiane: mani pulite) indagationes, multi urbis viri publici propter turpitudines a iudicibus, inter quos praeclarissimus fuit Antonius Di Pietro, comprehensi sunt.

A die 1 Maii 2015 usque ad diem 31 Octobris 2015 Mediolani Expositio 2015 (Italiane Esposizione Universale Milano 2015, Italia Anglice: World Exposition Milano 2015, Italy) celebrata est. Haec expositio mundana in cibum dicata est.

• Franciscus ("Franz") Di Cioccio, musicus rockicus
• Pius XI, papa et antea archiepiscopus Mediolani
• Paulus VI, papa et antea archiepiscopus Mediolani
• Bonvicinus de Rippa, poeta et scriptor
• Ioannes Rota, compositor
• Georgius Strehler, director theatralis

• ca. 1200 Urbanus III, papa
• 1460 Donatus Montorfano pictor
• 1495 Franciscus II Sfortia
• 1499 Pius IV, papa
• tertio decennio sedecimi saeculi Iosephus Arcimboldo, pictor.
• 1538 Ioannes Paulus Lomazzo, pictor
• 1564 Fridericus Borromeo, archiepiscopus
• 1584 Franciscus Maria Richini, architectus
• ca. 1700 Ioannes Baptista Sammartini, compositor
• 1738 Caesar Beccaria, philosophus ac iusperitus
• 1785 Alexander Manzoni, scriptor ac poeta
• 1785 Ioannes Ricordi, musicae editor
• 1877 Camillus Caccia Dominioni, cardinalis
• 1913 Ludovicus Caccia Dominioni, architectus
• 1914 Albertus Lattuada, moderator cinematographicus
• 1916 Dinus Risi, moderator cinematographicus
• 1916 Eugenius Calabi, mathematicus
• 1916 Ferdinandus Longoni, praeses esperantistarum Catholicorum
• 1933 Danilus Mainardi, zoologiae et ethologiae peritus
• 1935 Aentius Jannacci, cantor
• 1936 Silvius Berlusconi, vir in Re Publica
• 1940 Henricus Bombieri, mathematicus
• 1942 Mauritius Pollini, clavista
• 1949 Leonardus Treviglio, histrio
• 1950 Marcus Tullius Giordana, moderator cinematographicus
• 1952 Maria Ludovica Colombo, cantrix
• 1952 Andreas De Carlo, scriptor
• 1952 Eugenius Finardi, cantor et musicus
• 1953 Anna Maria Testa, praeconii mercatorii perita
• 1953 Elizabetha Viviani, cantrix et histrio televisiva
• 1958 Silvius Soldini, moderator cinematographicus
• 1961 Mauritius Milani, comicus et scriptor
• 1962 Elena Cattaneo, neurobiologa et senatrix ad vitam
• 1963 Diana Est, cantrix
• 1964 Conradus Sanguineti, episcopus papiensis
• 1966 Benedicta Boccoli, actrix theatralis et histrio televisiva
• 1970 Stephanus Secco, tenor
• 1978 Albertus Bona, moderator cinematographicus

A die 21 Iunii 2016, urbis praefectus est Iosephus Sala.

• Abbatia Sanctae Mariae Claraevallis Mediolanensis
• Castellum Sfortianum
• Ecclesia Cathedralis Mediolanensis
• Platea Ecclesiae Cathedralis (Mediolanum)
• Porticus Victorio Emmanueli II dicatus
• Platea ad theatrum La Scala

• Bibliotheca Ambrosiana

• Facultas Theologica Italiae Septentrionalis
• Institutum Studiorum Politicorum Internationale
• Pontificium Istitutum Ambrosianum Musicae Sacrae
• Universitas Catholica Sacri Cordis Iesu
• Universitas Studiorum Mediolanensis

• Pinacotheca Brerae
• Pinacotheca Artis Hodiernae (Mediolanum)

• La Scala (theatrum Mediolanense)
• Parvum Theatrum Mediolanense

Archidioecesis Mediolanensis (metropolitana) est maxima mundi quod ad populationem pertinet. Praesens archiepiscopus est cardinalis Angelus Scola. Multi archiepiscopi Mediolani postea papae creati sunt: ultimus Ioannes Baptista Montini, papa Paulus VI.

Archidioecesis Mediolanensis ritum proprium et unicum habet, qui (ex nomine Sancti Ambrosii) "ambrosianus" nominatur:

• 1. Missae, Vesperae, et cetera sacra more proprio celebratae sunt;
• 2. Calendario proprio (in primis Carnevalis festivitate);
• 3. Antiquus "ambrosianus" cantus est, sic ut Gregorianum admodo dissimilem. Ad servandum sacrum musicale patrimonium, Pontificium Istitutum Ambrosianum Musicae Sacrae (PIAMS) in unum cum romanae Piams, conditum est^[2].

• Aeroportus Mediolani-Linati seu Aeroportus Internationalis "Henricus Forlanini"

Ferrivia subterranea metropolitana Mediolanensis (vulgo la metro 'Subterranea Mediolanensis') omne die multissimos homines transvehit.

Mediolanum urbs toto orbe praeclara est propter La Scala, theatrum lyricum, Iosephi Piermarini opus.

Etiam illustris sunt Bibliotheca Ambrosiana, pinacotheca Brerae, Porticus Victorio Emanueli dicatus et Piccolo teatro di Milano.

AC Milan et FC Internazionale Milano sunt pediludii turmae urbis Mediolani.

• Regio I (media urbs). Comprehenduntur Braida, Platea Ecclesiae Cathedralis, Porta Ticinensis
• Regio II. Comprehenduntur Crescentiacum, Golula, Graecum, Praecautum, Tauri Turris, Vicus Maggiolini
• Regio III. Comprehenduntur Cimilianum, Civitas Studiorum, Hortulus, Vicus Feltria
• Regio IV. Comprehenduntur Caprianum, Mediolanum Sancta Iulia, Mons Luparius, Murocintus, Nuceta, Pons Lambrus, Roboretum, Tilietum, Vicus Forlanini
• Regio V. Comprehenduntur Claravallis, Gratasollia, Morivio, Runchetulus Ranarum
• Regio VI. Comprehenduntur Laurentilium, Runchetulus supra Navigium, Vicus Sancti Ambrosii
• Regio VII. Comprehenduntur Aslianum, Badalocum, Modianum, Quintum Romanum, Vicus Sancti Syri
• Regio VIII. Comprehenduntur Baretina, Boldinaschum, Burgus Hortulanorum, Campus Florum, Garinianum-Marcidum, Ghisulfa, Lampunianum, Trennum, Vicus Glareatensis, Villa Alba, Villa Bezonis
• Regio IX. Comprehenduntur Affonum, Bruttianum, Centrum Directionalis, Insula, Rocha Arcimboldorum, Senianum
• Vide etiam: Vicus Sancti Marci

Assagum, Aresium, Barenzatum, Brixium, Bollatum, Buccinascum, Cassina de Piro^[3], Gizanum^[4] , Colonium, Corsicum, Cortemanum, Cusiacum, Novatum, Opera, Piscaria, Rhaudum, Rozanum, Fanum Sancti Donati, Secratum, Sextus ab Urbe Lapis^[5], Septimus ab Urbe Lapis^[6], Trezzanum, Vimodronum^[7]

Fontes antiquiores

• 1274 : Bonvicinus de Rippa, De magnalibus urbis Mediolani Textus pdf
• 1735 : Petrus Gratiolius, De praeclaris Mediolani aedificiis quae Aenobarbi cladem antecesserunt dissertatio, cum duplici appendice, altera de sculpturis ejusdem urbis ... altera de carcero Zebedeo .... Mediolani: in Curia Regia Textus apud Internet Archive
• 1778 : Angelo Pavesi, Memorie per servire alla storia del commercio dello stato di Milano, e di quello della città e provincia di Como in particolare. Comi Textus apud Internet Archive
• 1911 : Nathaniel Newnham-Davis, The Gourmet's Guide to Europe (3a ed. Londinii: Grant Richards, 1911) pp. 237-241

Scripta recentiores

• Julian Coman, "How the megacities of Europe stole a continent’s wealth" in The Observer (10 Novembris 2019)
• Aldo De Maddalena, ed., Storia di Milano. 18 voll. Romae: Istituto della Enciclopedia Italiana, 1995–1996

Aliae encyclopaediae

• "Mediolanensis ducatus, Mediolanum" in Iohannes Iacobus Hofmannus, Lexicon universale (1698) ~

• Grossus ambrosinus
• Urbs metropolitana Mediolanensis
• Provincia Mediolanensis

Vicimedia Communia plura habent quae ad Mediolanum spectant.

Situs geographici et historici: Locus: 45°28′1″N 9°11′24″E • OpenStreetMap • 3173435 GeoNames • Thesaurus Getty • Facebook Places • Digital Atlas of the Roman Empire • Commentatio Theodisce, Francogallice, Italice apud Lexicon historicum Helveticum • Store norske Lexikon • Treccani • Большая российская энциклопедия

• Situs proprius urbis^{[nexus deficit]}

Capita regionum Italicarum

Ancona • Aquila • Augusta Praetoria • Augusta Taurinorum • Barium • Bononia • Campus Bassus • Caralis • Catana • Florentia • Genua • Mediolanum • Messana • Neapolis • Panormus • Perusia • Potentia • Regium • Roma • Tergeste • Tridentum • Venetiae Ancona • Aosta • Aquila • Bari • Bologna • Campobasso • Cagliari • Catana • Firenze • Genova • Milano • Messina • Napoli • Palermo • Perugia • Potenza • Reggio di Calabria • Roma • Trieste • Torino • Trento • Venezia Opus geopoliticum • Regio Italiae Capsae cognatae: Regiones Italiae • Capita provinciarum metropoleonque Italicarum

Capita provinciarum metropoleonque Italiae

Abellinum • Aesernia • Agrigentum • Alexandria Statiellorum • Ancona • Andria • Aquila • Ariminum • Aristianis • Arretium • Asculum Picenum • Aternum • Augusta Taurinorum • Baretium • Barium • Barolum • Bauzanum • Bellunum • Beneventum • Bergomum • Bononia • Brixia • Brundisium • Bugella • Caesena • Campus Bassus • Caralis • Carbonia • Carraria • Caserta • Catacium • Catana • Comum • Consentia • Cremona • Croton • Cuneum • Drepanum • Ecclesiae • Ferraria • Firmum Picenum • Florentia • Forum Livii • Fovea • Frusino • Genua • Goritia • Grossetum • Hasta Pompeia • Henna • Imperia • Interamna Nahars • Interamna Praetutia • Labro • Lanusei • Latina • Laus Nova • Leucum • Luca • Lupiae • Macerata • Mantua • Massa • Mathera • Mediolanum • Messana • Modicia • Mutina • Neapolis • Nissa • Novaria • Nugor • Olbia • Panormus • Papia • Parma • Patavium • Perusia • Pisae • Pisaurum • Pistorium • Placentia • Portus Ilii • Portus Naonis • Potentia • Pratum • Ragusia • Ravenna • Reate • Regium • Regium Lepidi • Rodigium • Roma • Salernum • Sassaris • Savo • Sena Iulia • Spedia • Sullurium • Sundrium • Syracusae • Tarentum • Tarvisium • Teate • Templum • Tergeste • Tridentum • Turenum • Urbinum • Utinum • Venetiae • Verbania • Vercellae • Verona • Vibo Valentia • Vicetia • Villaxidrum • Viterbium Opus geopoliticum • Urbs metropolitana Italiae • Provincia Italiae • Consortium liberum municipale Siciliae Capsae cognatae: Provinciae et metropoles Italiae • Capita regionum Italicarum