Pergi ke kandungan

Radang sendi

Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Jangan dikelirukan dengan Arteritis.
Artritis
gambar tangan warga emas yang menggambarkan artritis reumatoid lanjutan
Tangan yang terkesan artritis reumatoid, satu bentuk autoimun arthritis
Sebutan
PengkhususanReumatologi
GejalaSakit sendi, kekakuan, kemerahan, bengkak, kekurangab julat pergerakan[2][3]
KerumitanSindrom kesakitan muskuloskeletal kuat[4]
Jenis> 100, paling biasa (osteoartritis, artritis reumatoid)[5][6][7]
Sejarah keluarga, umur, sifat jantina, kecederaan sendi sebelumnya, obesiti.[8]
RawatanBerehat, demah ais atau haba, penurunan berat badan, senaman, penggantian sendi[7]
Rawatan perubatan
Ibuprofen, parasetamol (asetaminofen)[9]
sunting
Lihat pendokumenan templat ini
Lihat pendokumenan templat ini

Artritis atau radang sendi ialah istilah yang sering digunakan untuk membawa maksud sebarang gangguan yang menjejaskan sendi.[2] Gejala biasanya termasuk sakit sendi dan kekakuan.[2] Gejala lain mungkin termasuk kemerahan, kehangatan, bengkak, dan penurunan julat pergerakan sendi terjejas.[2][3] Dalam sesetengah jenis radang sendi, organ lain juga terjejas. [7] Permulaan radang boleh secara beransur-ansur atau tiba-tiba.[6]

Terdapat lebih 100 jenis artritis.[10][5][6] Bentuk yang paling biasa ialah osteoartritis (penyakit sendi degeneratif) dan artritis reumatoid.[7] Osteoartritis biasanya berlaku mengikut faktor usia dan menjejaskan jari, lutut, dan pinggul.[7][11] Artritis reumatoid ialah gangguan autoimun yang sering menjejaskan tangan dan kaki.[7] Jenis lain termasuk gout, lupus, fibromialgia, dan artritis septik.[7][12] Semuanya adalah jenis penyakit reumatik.[2]

Rawatan mungkin termasuk merehatkan sendi dan berselang-seli antara menggunakan ais dan haba.[7][13] Penurunan berat badan dan senaman juga mungkin membantu.[7][14] Ubat yang disyorkan mungkin bergantung pada bentuk artritis.[15][9] Ini mungkin termasuk ubat tahan sakit seperti ibuprofen dan parasetamol (acetaminophen).[9] Dalam sesetengah keadaan, penggantian sendi mungkin berguna.[7]

Osteoartritis menjejaskan lebih daripada 3.8% orang, manakala artritis reumatoid menjejaskan kira-kira 0.24% orang.[16] Gout menjejaskan kira-kira 1–2% penduduk Barat pada satu ketika dalam kehidupan mereka.[17] Di Australia kira-kira 15% orang mengalami artritis,[18] manakala di Amerika Syarikat lebih daripada 20% mempunyai jenis artritis.[12][19] Secara keseluruhan penyakit ini menjadi lebih biasa seiring pertambahan usia.[12] Artritis adalah sebab biasa orang ramai terlepas kerja dan boleh mengakibatkan penurunan kualiti hidup.[9] Istilah ini berasal daripada arthr- (bermaksud 'sendi') dan -itis (bermaksud 'keradangan').[20][21]

Pengelasan

[sunting | sunting sumber]

Terdapat beberapa penyakit yang dihadiri sakit sendi sebagai penyakit utama, dan dianggap sebagai ciri utama. Secara amnya apabila seseorang menghidap "artritis" ia bermakna mereka mempunyai salah satu daripada penyakit ini, yang termasuk:

Sakit sendi juga boleh menjadi gejala penyakit lain. Dalam kes ini, artritis dianggap sebagai sekunder kepada penyakit utama; ini termasuk:

Artritis yang tidak dibezakan ialah artritis yang tidak sesuai dengan kategori penyakit klinikal yang terkenal, mungkin merupakan peringkat awal penyakit reumatik yang pasti.[51]

Tanda dan gejala

[sunting | sunting sumber]
Ciri-ciri tambahan artikular penyakit sendi [52]
Nodul kulit
Luka vaskulitis kulit
Limfadenopati
Edema
Keradangan okular
Uretritis
Tenosinovitis (efusi selaput tendon)
Bursitis (bengkak bursa)
Cirit-birit
Ulser orogenital

Sakit, yang boleh berbeza-beza dalam keterukan, adalah gejala biasa dalam hampir semua jenis artritis.[53][54] Gejala lain termasuk bengkak, kekakuan sendi, kemerahan, dan sakit di sekitar sendi.[2] Gangguan artritis seperti lupus dan artritis reumatoid boleh menjejaskan organ lain dalam badan, yang membawa kepada pelbagai gejala.[12] Gejala mungkin termasuk:[2]

Ia adalah perkara biasa dalam artritis lanjutan untuk perubahan sekunder yang ketara berlaku. Sebagai contoh, gejala artritis mungkin menyukarkan seseorang untuk bergerak dan/atau bersenam, yang boleh membawa kepada kesan sampingan, seperti:

Ilustrasi kaki terkena gout.

Perubahan ini, sebagai tambahan kepada gejala utama, boleh memberi impak yang besar kepada kualiti hidup.

Kehilangan upaya

[sunting | sunting sumber]

Arthritis adalah punca kehilangan upaya yang paling biasa di Amerika Syarikat. Lebih daripada 20 juta individu dengan artritis mempunyai batasan yang teruk dalam fungsi setiap hari.[12] Dianggarkan bahawa jumlah kos kes artritis adalah hampir $100 bilion iaitu hampir 50% daripadanya adalah daripada kehilangan punca pendapatan. Setiap tahun, artritis mengakibatkan hampir 1 juta orang dimasukkan ke hospital dan hampir 45 juta lawatan pesakit luar ke pusat penjagaan kesihatan.[55]

Mobiliti yang berkurangan, dalam kombinasi dengan gejala di atas, boleh menyukarkan seseorang individu untuk kekal aktif secara fizikal, menyumbang kepada peningkatan risiko obesiti, kolesterol tinggi atau terdedah kepada penyakit jantung.[56] Orang yang menghidap artritis juga menghadapi peningkatan risiko kemurungan, yang mungkin merupakan tindak balas kepada pelbagai faktor, termasuk ketakutan gejala yang semakin teruk.[57]

Faktor-faktor risiko

[sunting | sunting sumber]

Terdapat faktor risiko biasa yang meningkatkan peluang seseorang untuk menghidap artritis kemudian pada masa dewasa. Sebahagian daripada ini boleh diubah suai manakala yang lain tidak.[58] Merokok telah dikaitkan dengan peningkatan kerentanan untuk mendapat artritis, terutamanya reumatoid artritis.[59]

Antara faktor risiko untuk radang sendi termasuklah;

  • Usia
  • Jantina
  • Genetik / Keturunan
  • Berat Badan Berlebihan
  • Mempunyai Sejarah Kecederaan / Trauma

Rujukan

[sunting | sunting sumber]
  1. ^ "arthritis noun - Definition, pictures, pronunciation and usage notes Oxford Advanced Learner's Dictionary". www.oxfordlearnersdictionaries.com. Dicapai pada 14 December 2017.
  2. ^ a b c d e f g "Arthritis and Rheumatic Diseases". NIAMS. October 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 October 2016. Dicapai pada 31 March 2021.
  3. ^ a b "Arthritis Types". CDC. June 22, 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 September 2016. Dicapai pada 14 September 2016.
  4. ^ "Amplified Musculoskeletal Pain Syndrome (AMPS)". Children's Health.
  5. ^ a b Athanasiou KA, Darling EM, Hu JC, DuRaine GD, Reddi AH (2013). Articular Cartilage. CRC Press. m/s. 105. ISBN 9781439853252.
  6. ^ a b c "Arthritis Basics". CDC. May 9, 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 September 2016. Dicapai pada 14 September 2016.
  7. ^ a b c d e f g h i j "Living With Arthritis: Health Information Basics for You and Your Family". NIAMS. July 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 October 2016. Dicapai pada 14 September 2016.
  8. ^ "Arthritis – Overview". mayoclinic.org. Mayo Clinic. Dicapai pada 6 June 2022.
  9. ^ a b c d "Arthritis: An Overview". OrthoInfo. October 2007. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 September 2016. Dicapai pada 14 September 2016.
  10. ^ Clegg HB, Jackson L (2013). Eating well to fight arthritis: 200 easy recipes and practical tips to help reduce inflammation and ease symptoms. Favorite Recipes Press. ISBN 978-0-9815640-5-0. OCLC 854909375.
  11. ^ "Traditional Chinese Medicine Formula in the Treatment of Osteoarthritis of Knees or Hips". Case Medical Research. 2019-10-01. doi:10.31525/ct1-nct04110847. ISSN 2643-4652.
  12. ^ a b c d e "Arthritis". CDC. July 22, 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 22 September 2016. Dicapai pada 14 September 2016.
  13. ^ SIDE EFFECTS MAY INCLUDE STRANGERS, McGill-Queen's University Press, 2020-10-22, m/s. 27, doi:10.2307/j.ctv1ghv4jh.24
  14. ^ "Blood-pressure pill may also aid weight loss". New Scientist. 198 (2654): 16. May 2008. doi:10.1016/s0262-4079(08)61076-3. ISSN 0262-4079.
  15. ^ "Higher-than-recommended doses of antipsychotic medications may not benefit people with schizophrenia and may increase side effects". 2007. doi:10.1037/e603782007-025. Cite journal requires |journal= (bantuan)
  16. ^ "Burden of disability due to musculoskeletal (MSK) disorders". Best Practice & Research. Clinical Rheumatology. 28 (3): 353–366. June 2014. doi:10.1016/j.berh.2014.08.002. PMID 25481420. Unknown parameter |displayauthors= ignored (bantuan)
  17. ^ "Gout". Lancet. 375 (9711): 318–328. January 2010. doi:10.1016/S0140-6736(09)60883-7. PMID 19692116.
  18. ^ "National Health Survey". ABS. 8 December 2015. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 January 2017. Dicapai pada 14 January 2017.
  19. ^ "Arthritis disease - the use of complementary therapies". Australian Family Physician. 39 (9): 638–640. September 2010. PMID 20877766.
  20. ^ Waite M, penyunting (2012). Paperback Oxford English Dictionary. Oxford: Oxford University Press. m/s. 35. ISBN 9780199640942. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-12-20.
  21. ^ Leonard C (2015). Quick & Easy Medical Terminology - E-Book. Elsevier Health Sciences. m/s. 160. ISBN 9780323370646.
  22. ^ "Osteoarthritis". The Lecturio Medical Concept Library. Dicapai pada 22 August 2021.
  23. ^ "Rheumatoid Arthritis". The Lecturio Medical Concept Library. Dicapai pada 22 August 2021.
  24. ^ "Gout". The Lecturio Medical Concept Library. 9 September 2020. Dicapai pada 22 August 2021.
  25. ^ "Septic Arthritis". The Lecturio Medical Concept Library. Dicapai pada 22 August 2021.
  26. ^ "Ankylosing Spondylitis". The Lecturio Medical Concept Library. Dicapai pada 22 August 2021.
  27. ^ "Juvenile idiopathic arthritis". Lancet. 377 (9783): 2138–2149. June 2011. doi:10.1016/S0140-6736(11)60244-4. PMID 21684384.
  28. ^ "Aseptic meningitis in adult onset Still's disease". Rheumatology International. 32 (12): 4031–4034. December 2012. doi:10.1007/s00296-010-1529-8. PMID 20495923.
  29. ^ "Psoriatic Arthritis". National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases (dalam bahasa Inggeris). 2017-04-14. Dicapai pada 2021-11-24.
  30. ^ "Questions and Answers About Psoriasis". National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases. 2017-04-12. Diarkibkan daripada yang asal pada 22 April 2017. Dicapai pada 22 April 2017.
  31. ^ American College of Rheumatology. "Reactive Arthritis". Dicapai pada January 24, 2017.
  32. ^ "Ehlers-Danlos Syndrome". The Lecturio Medical Concept Library. Dicapai pada 22 August 2021.
  33. ^ McDowell LA, Kudaravalli P, Sticco KL (2021). "Iron Overload". StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. PMID 30252387. Dicapai pada 2021-11-24.
  34. ^ "Hepatitis". MedlinePlus. 2020-05-20. Dicapai pada 2020-07-19. Your liver is the largest organ inside your body. It helps your body digest food, store energy, and remove poisons. Hepatitis is an inflammation of the liver.
  35. ^ "Hepatitis". NIAID. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 November 2016. Dicapai pada 2 November 2016.
  36. ^ "Lyme Disease". The Lecturio Medical Concept Library. Dicapai pada 22 August 2021.
  37. ^ "What Is Sjögren's Syndrome? Fast Facts". NIAMS. November 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 July 2016. Dicapai pada 15 July 2016.
  38. ^ "Hashimoto's Thyroiditis". The Lecturio Medical Concept Library. Dicapai pada 22 August 2021.
  39. ^ "Celiac disease: a review". JAMA Pediatrics. 168 (3): 272–278. March 2014. doi:10.1001/jamapediatrics.2013.3858. PMID 24395055.
  40. ^ "Nonceliac gluten sensitivity". Gastroenterology. 148 (6): 1195–1204. May 2015. doi:10.1053/j.gastro.2014.12.049. PMID 25583468.
  41. ^ "Non-celiac gluten sensitivity: a work-in-progress entity in the spectrum of wheat-related disorders". Best Practice & Research. Clinical Gastroenterology. 29 (3): 477–491. June 2015. doi:10.1016/j.bpg.2015.04.006. PMID 26060112.
  42. ^ "Non-Celiac Gluten sensitivity: the new frontier of gluten related disorders". Nutrients (Review). 5 (10): 3839–3853. September 2013. doi:10.3390/nu5103839. PMC 3820047. PMID 24077239. Unknown parameter |displayauthors= ignored (bantuan)
  43. ^ "Crohn's Disease". The Lecturio Medical Concept Library. 28 August 2020. Dicapai pada 22 August 2021.
  44. ^ "Ulcerative Colitis". The Lecturio Medical Concept Library. 26 August 2020. Dicapai pada 22 August 2021.
  45. ^ "Henoch-Schönlein Purpura". The Lecturio Medical Concept Library. Dicapai pada 22 August 2021.
  46. ^ "Sarcoidosis". The Lecturio Medical Concept Library. Dicapai pada 22 August 2021.
  47. ^ "Whipple's Disease". The Lecturio Medical Concept Library. Dicapai pada 22 August 2021.
  48. ^ "TNF-receptor-associated periodic syndrome (TRAPS): an autosomal dominant multisystem disorder". Clinical Rheumatology. 25 (6): 773–777. November 2006. doi:10.1007/s10067-005-0198-6. PMID 16447098.
  49. ^ James W, Berger T, Elston D (2005). Andrews' Diseases of the Skin: Clinical Dermatology (ed. 10th). Saunders. ISBN 0-7216-2921-0.
  50. ^ "Systemic Lupus Erythematosus". The Lecturio Medical Concept Library. Dicapai pada 22 August 2021.
  51. ^ "Undifferentiated arthritis and reactive arthritis". Current Opinion in Rheumatology. 10 (4): 306–313. July 1998. doi:10.1097/00002281-199807000-00005. PMID 9725091.
  52. ^ Swash M, Glynn M, penyunting (2007). Hutchison's Clinical Methods: An Integrated Approach to Clinical Practice (ed. 22nd). Edinburgh: Saunders Elsevier. ISBN 978-0702027994.
  53. ^ Eustice C (2012). Arthritis: types of arthritis. Adams Media. ISBN 978-1-4405-4446-0. OCLC 808835849.
  54. ^ Galloway JB, Scott DL (December 2017). "Management of common types of arthritis in older adults". Oxford Textbook of Geriatric Medicine. Oxford University Press. m/s. 577–584. doi:10.1093/med/9780198701590.003.0075. ISBN 978-0-19-870159-0.
  55. ^ "Direct and Indirect Costs of Musculoskeletal Conditions in 1997: Total and Incremental Estimates Revised Final Report (July, 2003)". Amazon. Dicapai pada 6 April 2016.
  56. ^ "Rheumatoid Arthritis and Heart Disease Risk: Atherosclerosis, Heart Attacks, and More". Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-03-27. Dicapai pada 2015-06-09.
  57. ^ "Coping With Depression and Rheumatoid Arthritis". Diarkibkan daripada yang asal pada 2015-05-14. Dicapai pada 2015-06-09.
  58. ^ "Arthritis Risk Factors". Centers for Disease Control and Prevention. 17 June 2020. Dicapai pada 22 November 2020.
  59. ^ "Smoking and Rheumatoid Arthritis". NRAS. National Rheumatoid Arthritis Society. Dicapai pada 20 November 2020.

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]
Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Radang_sendi&oldid=6306168"