Zwarte Meer (meer)

Zwarte Meer
	Natura 2000-gebied in Nederland
	;
Situering
Locatie	Flevoland, Overijssel
Dichtstbijzijnde plaats	Kampen, Noordoostpolder, Steenwijkerland, Zwartewaterland
Coördinaten	52° 37′ NB, 5° 56′ OL
Informatie
Classificatie	randmeer
Oppervlakte	21,62 km²
Geldende richtlijn(en)	Habitatrichtlijn en Vogelrichtlijn
Opgericht	aanwijzing 16 februari 2010 ; wijziging 25 november 2022
Gebiedsnummer	74
Sitecode (Europees)	NL9802031
Detailkaart
	Locatie van het Natura 2000-gebied
Foto's
	Zwarte Meer met biezenvelden

Zwarte Meer
	;
Situering
Stroomgebiedslanden	Nederland
Coördinaten	52° 38′ NB, 5° 58′ OL
Basisgegevens
Oppervlakte	17 km²
Soort water	randmeer
Maximale lengte	12,1 km
Maximale breedte	2,8 km
Gemiddelde diepte	1-2 m
Maximale diepte	meerpeil –4,35 m
Overig
Belangrijkste bronnen	Zwarte Water, Kadoelermeer
Belangrijkste uitlopen	Ramsgeul, Ketelmeer
Eiland(en)	De Snörre, Kraggenoog, Vogeleiland
Portaal	Geografie

Het Zwarte Meer is een Nederlands meer op de grens van de provincies Flevoland en Overijssel. Het is ontstaan bij de inpoldering van de Noordoostpolder. Het Zwarte Meer is ook de naam van het aldaar gelegen natuurgebied langs de oevers van het meer.

Ontstaan

Het Zwarte Meer ontstond in de jaren 1940 door de aanleg van de westelijk ervan gelegen Noordoostpolder. Het meer is 1700 hectare groot en behoort tot de Randmeren Noord van het IJsselmeer (de andere twee zijn het Ketelmeer en het Vossemeer). Het Zwarte Meer wordt omgeven door een viertal gemeenten, met de klok mee: Noordoostpolder (provincie Flevoland), Steenwijkerland, Zwartewaterland en Kampen (deze drie liggen in de provincie Overijssel). In westelijke richting gaat het Zwarte Meer via de Ramsgeul en het Ramsdiep ter hoogte van de balgstuw bij Ramspol over in het Ketelmeer, in noordoostelijke richting in het Kadoelermeer en in zuidoostelijke richting via het Zwolse Diep in het Zwarte Water. Het Zwarte Meer is als vrij ondiep te typeren. Buiten de vaargeulen die door de scheepvaart worden gebruikt, is het meer niet dieper dan één tot twee meter. Het bestaat grotendeels uit open water. Langs de oever en rond het Vogeleiland zijn op sommige plekken brede rietkragen te vinden.

Vaargeulen

Aan de noorwestkant dicht bij de Noordoostpolder is de vaargeul Ramsdiep geschikt voor schepen CEMT-klasse Va en pleziervaart,^[1] met daarnaast nog de voor de pleziervaart bruikbare Ramsgeul. Aan de oostkant loopt het Zwanendiep, overgaand in het Vollenhover Kanaal richting Vollenhove en het Zwolsche Diep, overgaand in het Zwarte Water, richting Zwolle.^[2]

Natuurmonumenten

Een deel van het Zwarte Meer (283 ha) is in beheer van de Vereniging Natuurmonumenten, het betreft hier voornamelijk oeverlanden. Teneinde de weinig voorkomende kievitsbloem te behouden laat Natuurmonumenten deze oeverlanden maaien en begrazen. In de rietlanden kan men de volgende broedende vogels aantreffen: roerdomp, bruine kiekendief, grote karekiet en purperreiger. Een deel van het riet wordt jaarlijks in opdracht van Natuurmonumenten gemaaid. Hierdoor behoudt het riet zijn sterkte zodat het door vogels kan worden benut om er hun nesten te bouwen.

Natura 2000

Een gebied met een oppervlakte van 2162 ha is een Natura 2000-gebied. Het gebied omvat het meer, de oevers met rietkragen, de zuidkant met een groot rietmoeras, het oostelijk deel met een kunstmatig eiland (het Vogeleiland) en restanten van biezenvelden.

Het Zwarte Meer op de topografische gemeentekaart van de gemeente Noordoostpolder, september 2023

Bronnen, noten en/of referenties

Natuurgebied Zwarte Meer. Natuurmonumenten. Gearchiveerd op 16 oktober 2023. Geraadpleegd op 16 oktober 2023.
Zwarte meer. Natura 2000 Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Gearchiveerd op 3 augustus 2023. Geraadpleegd op 16 oktober 2023.

↑ Vaarwegen in Nederland (pdf). Zwolsche Diep, Ramsdiep en Schokkerhaven Pagina 448 / 495. Rijkswaterstaat (October 2023). Geraadpleegd op 16 oktober 2023.
↑ Zwarte Meer. Rijkswaterstaat (2023). Gearchiveerd op 30 maart 2023. Geraadpleegd op 16 oktober 2023.
↑ Bekendmaking aanwijzingsbesluiten Natura 2000 voor 18 gebieden. Zwarte Meer. Staatscourant van het Koninkrijk der Nederlanden (16-02-2010). Gearchiveerd op 25 november 2022. Geraadpleegd op 16 oktober 2023.
↑ Bekendmaking wijzigingsbesluit Habitatrichtlijngebieden vanwege aanwezige waarden, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Zwarte Meer. Staatscourant van het Koninkrijk der Nederlanden (25-11-2022). Gearchiveerd op 7 juni 2023. Geraadpleegd op 16 oktober 2023.

Commons heeft mediabestanden in de categorie Zwarte Meer.

[1] Vaarwegen in Nederland (pdf). Zwolsche Diep, Ramsdiep en Schokkerhaven Pagina 448 / 495. Rijkswaterstaat (October 2023). Geraadpleegd op 16 oktober 2023.

[rws-2] Zwarte Meer. Rijkswaterstaat (2023). Gearchiveerd op 30 maart 2023. Geraadpleegd op 16 oktober 2023.

[aanw-3] Bekendmaking aanwijzingsbesluiten Natura 2000 voor 18 gebieden. Zwarte Meer. Staatscourant van het Koninkrijk der Nederlanden (16-02-2010). Gearchiveerd op 25 november 2022. Geraadpleegd op 16 oktober 2023.

[wijz-4] Bekendmaking wijzigingsbesluit Habitatrichtlijngebieden vanwege aanwezige waarden, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Zwarte Meer. Staatscourant van het Koninkrijk der Nederlanden (25-11-2022). Gearchiveerd op 7 juni 2023. Geraadpleegd op 16 oktober 2023.

[1]