Melchior Lorck

Melchior Lorck
Sjølvportrett frå 1575
Nasjonalitet	tysk-dansk
Statsborgarskap	Kongeriket Danmark
Fødd	1526-1527 Flensburg i hertugdømet Slesvig
Død	Ca. 1588 København
Yrke	grafikar, kunstmålar, designar, biletkunstnar
Melchior Lorck på Commons

Melchior Lorck eller Melchior Lorichs (fødd ca. 1527 i Flensburg i hertugdømet Slesvig, død 1588 i København^[1]) var ein tysk-dansk multikunstnar. Han hadde ei omfattande kunstnarisk verksemd som den danske kunsthistorikaren og forfattaren Erik Fischer beskriv såleis:

«han var digter, opdagelsesrejsende, forfatter af etnografiske beskrivelser, kartograf, maler, tegner, grafiker, arkitekt, guldsmed, festarrangør; han var en adelsmand i kongelig og kejserlig tjeneste, havde venskabelige og bidragydende tilknytninger til tidens humanistiske videnskabsmiljø, var muligvis tillige diplomat.»^[2]

Lorck er rekna for ein av dei store teiknarane i renessansen og den første viktige grafikaren knytt til dansk kunsthistorie.

Lorck var frå ein gamal adelsfamilie i Flensburg, faren var fut og rådmann og ein kjenning av Kristian III.^[1] Kongen tilbydde seg å finansiere utdanninga hans mot at han seinare kom att for å arbeide som kunstnar ved hoffet.^[3]

Lorck var i ein periode lærling ved ein gullsmedverkstad i Lübeck og vitja dei leiande kunstsentera i Tyskland, Nederlanda og Italia.^[1][3] Da han hadde brukt opp pengane han hadde fått frå Kristian III vende han ikkje attende slik han hadde lova.^[3]

I 1555 vart Lorck tilsett hos den tyske keisaren Ferdinand I i Wien. Keisaren sende han med på ei reise til Det osmanske riket og fram til 1559 vart han i tre og eit halvt år knytt til den keisarlege tyske ambassaden hos Süleyman I i det daverande Konstantinopel.^[1] Oppgåva til Lorck var å skildre livet til dei som budde der og på det viset auke Vestens kjennskap til tyrkisk kultur.^[3]

Etter at Melchior Lorch kom heim slo han seg ned i Wien. Han arbeidde på skissene han hadde utført i Tyrkia. Han utførte eit ca. 12 meter langt prospekt som sidan 1599 har vore i Leiden. Dei to store koparstikka med portrett av Süleyman I den store og den persiske utsendingen i Konstantinopel vart utført i dei kommande åra.

Til saman vart det 128 tresnitt frå reisa til Lorck, og meininga var at han skulle gje dei ut i ei bok. Det vart ikkje noko av i levetida hans og boka – Tyrkerværket – kom ut først i 1626.

Lorck reiste frå Wien og kom til København. Den 19. februar 1580 vart han tilsett som hoffmålar hos Fredrik II.^[1] Ein kjenner ikkje mykje til arbeida hans for kongen med unntak av eit koparstikk av kongen, eit måleri og eit tresnitt som ser ut til å ha vore tenkt nytta til Elefantordenen. Den siste betalinga til han er datert 4. mars 1583.^[1]

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Melchior Lorck

• Verk av Lorck hos Statens Museum for Kunst Arkivert 2011-07-19 ved Wayback Machine.