Etimologia

L'etimologia^[1] es una disciplina diacronica de la lingüistica, qu'estúdia l'origina dei mots. S'apiela sus de leis de la fonetica istorica e sus l'evolucion semantica dei tèrmes concernits.

Lo tèrme etimologia es un mot compausat sabent grèc, ἐτυμολογία, etymología, eu mesme fabregat amb lei radicaus ἔτυμος, étymos, significant « vertadier» e del sufixe -λογια, -logia (derivat de λόγος, significant « discors, rason »), que pòrge lei noms de disciplinas. Ailadonc es, bèu premier, l'estudi de la significacion e dau sens d'origina d'un mot e de seis evolucions ulterioras. Aquesta definicion deu pasmens èstre passada: l'etimologia estúdia l'origina dei mots.

Se considèra que lei mots d'una lenga pòdon, d'un ponch de vista diacronic, aver principalament tres originas:

• son de mots eiretats d'un estat anterior de la mesma lenga o d'una lenga mairala, mots qu'an subit lei procès d'evolucion fonetica; lo tèrme ancian a l'origina dau nòu mot es nomenat etimon;
• son de mots manlevats a una autra lenga, que son ansin adaptats au sistèma fonologic e grafic de la lenga receberèla;
• son de creacions o «neologismes» (soventeifes partent de rasics grègas o latinas per lei lengas europèas, de còps partent de rasics pròprias de la lenga ela meteissa).

• Portal de las lengas