Hipodrom

plac przeznaczony do odbywania wyścigów konnych

Hipodrom (hippodrom; gr. ἱππόδρομος, od ἵππος hippos – koń i δρόμος dromos – droga) – plac przeznaczony do odbywania wyścigów konnych[1].

Hipodrom z okresu rzymskiego w Tyrze
Współczesny hipodrom Belmont Park w amerykańskim Elmont

W starożytnej Grecji był placem o zarysie wydłużonego prostokąta, zakończonym z węższych stron półokrągło i pełniącym funkcję toru wyścigowego dla koni i rydwanów[2]. Tor długości ok. 364 metrów wzdłuż dłuższych boków posiadał widownię, którą początkowo stanowiło naturalne zbocze wzgórza uzupełniane nasypem ziemnym (jak np. w Olimpii), później widownię tworzyły trybuny, najpierw drewniane, z czasem kamienne[3]. Najbardziej znane znajdowały się w Olimpii (z VIII wieku p.n.e.)[3] i przy sanktuarium Zeusa na arkadyjskiej górze Lykajon[4].

W starożytnym Rzymie funkcję hipodromu pełniły cyrki dostosowane do wyścigów konnych i kwadryg[4]. W rzymskich domach prywatnych hipodromem nazywano też cienistą aleję przeznaczoną do ćwiczeń jazdy konnej[1][5].

Współcześnie jest to miejsce odbywania popisów, pokazów, wyścigów lub innych jeździeckich zawodów konnych[6]. W konkursie skoków wymiary hipodromu są dowolne, ale muszą one umożliwić regulaminowe rozmieszczenie przeszkód. Hipodrom jest otoczony szrankami (płotkiem), a przekroczenie tego ograniczenia przed zakończeniem konkurencji wyklucza jeźdźca z zawodów[3].

W Polsce istnieją trzy (2008) hipodromy o klasycznym przeznaczeniu, czyli tory wyścigów konnych:

W kilku miejscowościach, szczególnie przy ośrodkach hodowlanych i jeździeckich, znajdują się hipodromy o przeznaczeniu ogólnosportowym – na przykład w Jarantowie koło Kalisza, gdzie w 2008 odbyły się V Mistrzostwa Świata w Powożeniu Zaprzęgami Jednokonnymi[7].

Przypisy

edytuj
  1. a b Mała encyklopedia kultury antycznej A–Z (red. Zdzisław Piszczek). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1988, ISBN 83-01-03529-3.
  2. Krystyna Zwolińska, Zasław Malicki: Mały słownik terminów plastycznych. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1974.
  3. a b c Nowa encyklopedia PWN. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, ISBN 83-01-11097-X.
  4. a b Witold Szolginia: Architektura i budownictwo. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1982.
  5. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
  6. Słownik języka polskiego (red. Mieczysław Szymczak), T. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1978.
  7. Mistrzostw Świata w Powożeniu Zaprzęgami Jednokonnymi, Jarantów 2008. jarantow2008.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-24)]..

Bibliografia

edytuj