Anastasio Bustamante
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Prezydent Meksyku[1] | |
| Okres |
od 19 lipca 1839 |
| Przynależność polityczna |
Konserwatyści |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezydent Meksyku[1] | |
| Okres |
od 19 kwietnia 1837 |
| Przynależność polityczna |
Konserwatyści |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Wiceprezydent Meksyku odpowiedzialny za prace rządu i pełniący obowiązki prezydenta[1] | |
| Okres |
od 1 stycznia 1830 |
| Przynależność polityczna |
Konserwatyści |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
Anastasio Bustamante (ur. 27 lipca 1780 w Jiquilpan, zm. 6 lutego 1853 w San Miguel de Allende) – meksykański wojskowy i polityk, dwukrotny prezydent Meksyku (w latach 1837–1839 i 1839–1841) a wcześniej w latach 1830–1832 wiceprezydent Meksyku odpowiedzialny za prace rządu i pełniący obowiązki prezydenta. Należał do stronnictwa konserwatystów.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Bustamante urodził się w rodzinie hiszpańskich imigrantów 27 lipca 1780 roku w Jiquilpan w stanie Michoacán[2].
Uczęszczał do seminarium w Guadalajarze i studiował medycynę w Meksyku[1][2]. Następnie praktykował (bez tytułu doktora) w San Luis Potosí[1]. Po wybuchu powstania niepodległościowego kierowanego przez księdza Hidalgo Bustamante przyłączył się do sił rojalistów. W wojsku kolonialnym dosłużył się rangi generała.
W 1821 roku przyłączył się do rebeliantów walczących z Hiszpanami. Wtedy to zajął miasta Guanajuato i Celaya i ogłosił swoje poparcie dla Agustina de Iturbidego (1783–1824) oraz dla manifestu politycznego powstańców nazwanego „planem de Iguala”[2]. Dowodził oddziałem w Armii Trzech Gwarancji (hiszp. Ejército Trigarante)[2].
Po odzyskaniu niepodległości, Meksyk stał się cesarstwem pod despotycznymi rządami Iturbidego, który został szybko obalony. Wcześniej jednak zdążył nadać Bustamantemu rangę kapitana generała. Po wygnaniu Iturbidego, Bustamante uzyskał dla siebie stanowisko w Rządzie Tymczasowym (Junta Provisional Gubernativa), który stał się ostoją dla reakcyjnych rządów konserwatystów.
W 1829 roku Bustamante został wiceprezydentem przy prezydencie Vicente Guerrerze (1782–1831). Guerrero okazał się jednak niekompetentnym prezydentem, który nie umiał sobie poradzić z hiszpańskimi próbami odzyskania Meksyku w 1829 roku (Hiszpanie zorganizowali wtedy ekspedycję w celu przywrócenia swoich rządów w tej dawnej kolonii). Bustamante doprowadził wtedy do zorganizowania spisku przeciwko Guerrerze w ramach „Planu de Jalapa”. W latach 1830–1832 pełnił obowiązki wiceprezydenta odpowiedzialnego za prace rządu za potwierdzeniem Kongresu i pełniący obowiązki prezydenta[1][2]. W tym czasie wzmocnił swoje związki z konserwatystami, którzy zajęli najważniejsze stanowiska w jego gabinecie[2]. Bustamante zorganizował tajną policję i ograniczył wolność prasy[2]. Meksyk w tym okresie coraz bardziej pogrążał się w nieładzie, wzrastało także zadłużenie względem państw europejskich. Powstanie wojskowych w garnizonie w Veracruz przyczyniło się do obalenia władzy Bustamantego a on sam musiał uciekać z kraju[2].
W ciągu 5 lat siły, które doprowadziły Bustamantego do upadku, przywróciły go z powrotem do władzy. W 1837 roku Bustamante został wybrany prezydentem Meksyku[1][2]. W trakcie jego prezydentury doszło m.in. do francuskiej inwazji w 1838 roku i oblężenia Veracruz[3] oraz secesji stanów Jukatan, Tabasco i Chiapas. Wszystkie te wydarzenia wzmogły krytykę przeciwko Bustamantemu zarówno ze strony liberałów, jak i konserwatystów.
Utrata politycznego oparcia ze strony konserwatystów osłabiła pozycję Bustamantego. W 1840 roku rozpoczęła się seria niepokojów politycznych, które zakończyły się oblężeniem miasta Meksyk przez rebeliantów w 1841 roku i ostatecznym usunięciem Bustamantego z urzędu w 1841 roku, który po raz kolejny został zmuszony do ucieczki z kraju. Na krótko na scenę polityczną wrócił pod koniec lat 40. XIX w., kiedy poprowadził siły rządowe przeciwko zamachowi kierowanemu przez generała Mariano Paredesa y Arrillagę. Jednak zły stan zdrowia nie pozwolił mu odegrać większej roli.
Bustamante osiadł w San Miguel de Allende, gdzie zmarł w 1853 roku[1][2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h PRESIDENCIA DE LA REPÚBLICA, MÉXICO: ANASTASIO BUSTAMANTE. [w:] calderon.presidencia.gob.mx [on-line]. [dostęp 2017-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-08)]. (hiszp.).
- ↑ a b c d e f g h i j Juana Vázquez Gómez: Dictionary of Mexican Rulers, 1325-1997. Greenwood Publishing Group, 1997, s. 68. ISBN 978-0-313-30049-3. [dostęp 2017-07-16].
- ↑ Oxford. Ilustrowana encyklopedia uniwersalna. Historia świata od 1800 roku do współczesności, red. H. Judge, Warszawa 1998, s. 60.
