Kompina
wieś | |
Kościół parafialny w Kompinie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
81 m n.p.m. |
Liczba ludności (2011) |
370[2] |
Strefa numeracyjna |
46 |
Kod pocztowy |
99-416[3] |
Tablice rejestracyjne |
ELC |
SIMC |
0733263 |
Położenie na mapie gminy Nieborów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |
Położenie na mapie powiatu łowickiego | |
52°07′54″N 20°03′51″E/52,131667 20,064167[1] |
Kompina – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łowickim, w gminie Nieborów.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Najstarsza wzmianka o tej wsi pochodzi z 1345 r.
W 1445 arcybiskup gnieźnieński Wincenty Kot utworzył w Kompinie parafię św. Wojciecha i św. Barbary[4].
Prywatna wieś duchowna Kąpina położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie gąbińskim ziemi gostynińskiej województwa rawskiego[5].
We wsi jest XIX-wieczny, neogotycki kościół parafialny, wzniesiony w miejscu XV-wiecznej, drewnianej świątyni, która spłonęła w 1889 r.
Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich z roku 1883[6] tak opisuje miejscowość[7]:
Kompina, wieś i folwark nad rzeką Bzurą, powiat łowicki, gmina i parafia Kompina. Leży na prawo od drogi bitej z Łowicza do Sochaczewa, o 8 wiorst od Łowicza. Posiada kościół parafialny, urząd gminy, kasę wkładowo-zaliczkową, szkołę początkową, oberżę; w miejscu gdzie stoi młyn nad Bzurą, było stare cmentarzysko przedhistoryczne. Kompina należało pierwotnie do parafii kolegiaty łowickiej. Wincenty Kot arcybiskup gnieźnieński wystawił tu kościół i założył parafię w 1445 r. Kościół p. w. św Wojciecha i Barbary ma w wielkim ołtarzu dwa obrazy pędzla R. Hadziewicza z r. 1857. Na cmentarzu grzebalnym stoi kaplica. Szkoła elementarna ma do 60 uczniów. Kasa wkładowo-zaliczkowa miała w 1878 r. 5536 rubli srebrem obrotu. Kompina stanowiła dawniej tak zwaną ekonomią rządową, na które rozdzielane były dobra królewskie za królestwa kongresowego; tu była siedziba komisarza ekonomicznego księstwa łowickiego. W 1827 r. było tu 49 domów, 335 mieszkańców, obecnie 503 mieszkańców. Grunta folwarczne, własność rządowa, tworzą dwa folwarki wieczysto czynszowe, z obszarem 226 mr.; do włościan należy 1713 mr., a tem 1151 mr. ornej ziemi, 433 mr. pastwisk i 29 mr. nieużytków. Paraf. Kompina dek. łowicki, 2015 dusz, z tych 1200 umie czytać. (Por. Lib. ben. Łaskiego II, 263, 266, gdzie Kompina zowie się Kampiną)
W dniach 14–15 września 1939 r. Kompina była miejscem zaciętych walk z hitlerowskim najeźdźcą, prowadzonych przez 26 Dywizję Piechoty Armii „Pomorze”. Pamiątką tamtych wydarzeń jest znajdujący się we wsi cmentarz wojenny.
Do 1954 roku istniała gmina Kompina. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kompina. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
20 września 1961 r. w Kompinie doszło do wypadku drogowego; prowadzący samochód Fiat 500 reżyser Andrzej Munk zderzył się z ciężarówką Star 20. Po przewiezieniu do szpitala w Łowiczu zmarł po czterech godzinach. Pochowany na Powązkach Wojskowych w Warszawie.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Według rejestru zabytków NID[8] na listę zabytków wpisany jest obiekt:
- cmentarz wojenny z II wojny światowej (żołnierzy polskich), 1939, nr rej.: 911 A z 21.12.1992
Znane postaci z Kompiny
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Miklas – dziennikarz sportowy
- Władysław Miziołek – sufragan warszawski
- Piotr Modrak - elektryk i pedagog, autor prozy podróżniczej
- Jan Leon Kozietulski - pułkownik
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 56849
- ↑ Kompina. [w:] Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r. [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-08-03].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 501 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Kompina. Parafia p.w. św. Wojciecha, biskupa i męczennika oraz św. Barbary, dziewicy i męczennicy. diecezja.lowicz.pl. [dostęp 2017-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-15)].
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich 1880-1914
- ↑ Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich 1880-1914
- ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-17].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kompina, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 317 .
- Kompina, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 112 .