Melanie Griffith

Melanie Griffith
	; Melanie Griffith (2013)
Imię i nazwisko	Melanie Richards Griffith
Data i miejsce urodzenia	9 sierpnia 1957 ; Nowy Jork, USA
Zawód	aktorka, producentka filmowa
Współmałżonek	Don Johnson; (1973-1973; rozwód); Don Johnson; (1989–1996; rozwód); Steven Bauer; (1981–1989; rozwód); Antonio Banderas; (1996-2015; rozwód)
Lata aktywności	od 1969
	Multimedia w Wikimedia Commons

Melanie Richards Griffith^[1] (ur. 9 sierpnia 1957 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka i producentka filmowa.

Laureatka Złotego Globu dla najlepszej aktorki w filmie komediowym lub musicalu za kreację Tess McGill robiącej karierę kosztem swojej niewinności w komedii romantycznej Mike’a Nicholsa Pracująca dziewczyna (Working Girl, 1988) u boku Harrisona Forda i Sigourney Weaver, za którą była nominowana do nagrody Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej^[2].

Życiorys

Wczesne lata

Urodziła się Nowym Jorku jako córka aktorki Tippi Hedren, znanej z filmu Alfreda Hitchcocka Ptaki (1963)^[3], i przedsiębiorcy Petera Atwilla Griffitha^[4]. W wieku sześciu lat otrzymała od Alfreda Hitchcocka lalkę w sosnowym pudełku, która przypominała jej matkę; myślała, że pudełko to trumna i że jej matka umrze^[5]. Dorastała z siostrą przyrodnią Tracy Griffith i przyrodnim bratem Clayem A. Griffith^[5] – dziećmi jej ojca z drugiego małżeństwa z Nanitą Greene. Wychowywała się wśród dzikich zwierząt; w wieku 13 lat miała własnego lwa.

Kariera

Była modelką, gdy miała 9 miesięcy^[5]. Mając 12 lat trafiła na kinowy ekran w westernie Smith! (1969) z udziałem Glenna Forda. Uczęszczała do jednej z hollywoodzkich szkół aktorskich. Wielki przełom nastąpił, gdy Arthur Penn obsadził ją w roli uciekającej nimfetki w dreszczowcu kryminalnym W mroku nocy (Night Moves, 1975)^[5] u boku Jamesa Woodsa. W roku 1975 została wybrana Miss Złotego Globu. Pojawiła się w dreszczowcu Zdradliwa toń (The Drowning Pool, 1975) z Paulem Newmanem, komedii Uśmiech (Smile, 1975) u boku Bruce’a Derna jako jedna z wielu dziewcząt aspirujących do tytułu Miss Ameryki, dramacie izraelskim Ogród (Gan, Ha-, 1977), dramacie sportowym Jeden na jeden (One on One, 1977) z Annette O’Toole jako autostopowiczka i dramacie przygodowym Przejażdżka (Joyride, 1977)^[6] u boku Roberta Carradine.

Na początku kariery aktorskiej uzależniła się od alkoholu, narkotyków i leków przeciwbólowych^[2], co negatywnie wpłynęło na jej rozwój, tak jak rozpad niedojrzałego związku i wypadek, jakiemu uległa – została potrącona przez samochód po jednym z przyjęć, przez co trafiła do szpitala.

Wstąpiła na kurs aktorski Stelli Adler w Nowym Jorku. Zwróciła na siebie uwagę dzięki roli gwiazdy kina porno, Holly w przewrotnym thrillerze Briana De Palmy Świadek mimo woli (Body Double, 1984), za którą odebrała nagrodę związku krytyków i była nominowana do nagrody Złotego Globu. Drugą nominację do tejże nagrody przyniosła jej postać zagadkowej i rozrywkowej Lulu, która przewraca do góry nogami uporządkowane życie młodego "yuppie" (Jeff Daniels), symbolu uporządkowanej i pracowitej Ameryki w czarnej komedii Dzika namiętność (Something Wild, 1986). W dreszczowcu Johna Schlesingera Pacific Heights (1990) z Matthew Modinem i Michaelem Keatonem zagrała wyciszoną rolę terroryzowanej przez psychopatycznego lokatora młodej żony. Za postać cynicznej i samolubnej kochanki w czarnej komedii Briana De Palmy Fajerwerki próżności (The Bonfire of the Vanities, 1990) zdobyła nominację do antynagrody Złotej Maliny dla najgorszej aktorki.

Nieudane kreacje policjantki w dramacie kryminalnym Obcy wśród nas (A Stranger Among Us, 1992), szpiega podczas II wojny światowej w thrillerze Światło w mroku (Shining Through, 1992) z Michaelem Douglasem i zdradzanej, ale kochanej żony policjanta (Nick Nolte) w dramacie kryminalnym Nieugięci (Mulholland Falls, 1996) przyniosły jej dwukrotnie antynagrodę Złotej Maliny. Dobrze przyjęta przez publiczność i krytykę została w kontrowersyjnym melodramacie Lolita (1997) jako matka tytułowej bohaterki Charlotte Haze. Za postać Lucille, która wożąc ze sobą własnoręcznie obciętą głowę męża, podbija Las Vegas i Hollywood w czarnej komedii Antonio Banderasa Wariatka z Alabamy (Crazy in Alabama, 1999) została uhonorowana nagrodą Sant Jordi w Barcelonie. W 2001 podczas Razzie Awards otrzymała nominację do Złotej Maliny dla najgorszej aktorki za film Cecil B. Demented.

W 1999 zadebiutowała na scenie Old Vic w Londynie w sztuce Monologi Waginy (The Vagina Monologues) z Cate Blanchett. W 2003 zadebiutowała z powodzeniem na scenie Broadwayu rolą Roxie w musicalu Chicago.

4 lutego 2008 otrzymała honorową nagrodę Telekamery 2008, którą w jej imieniu odebrała przyjaciółka, ponieważ aktorka nie przyjechała na galę ze względu na tragedię rodzinną - śmierć teścia, Jose Domingueza, ojca Antonio Banderasa.

Życie prywatne

W wieku 14 lat poznała przyszłego męża 22–letniego aktora Dona Johnsona na planie melodramatu Szkoła kochania (The Harrad Experiment, 1973); wkrótce związała się z nim w życiu prywatnym, po czym wyprowadziła się z domu rodzinnego, pobrali się 8 stycznia 1976, gdy miała 18 lat, ale rozwiedli się kilka miesięcy później w lipcu 1976^[2]. 6 czerwca 1982 zawarła związek małżeński z aktorem Stevenem Bauerem, z którym ma syna Alexandra (ur. 1985). W 1989 doszło do rozwodu. 29 stycznia 1989 po raz drugi wyszła za mąż za Dona Johnsona, z którym ma córkę Dakotę (ur. 4 października 1989)^[2].

14 maja 1996 poślubiła aktora Antonio Banderasa^[7], z którym ma córkę Stellę (ur. 24 września 1996) i rozwiodła się 4 grudnia 2015^[8]^[9].

Wybrana filmografia

Filmy fabularne

1975: Uśmiech (Smile) jako Karen Love
1975: Zdradliwa toń (The Drowning Pool) jako Schuyler Devereaux
1975: W mroku nocy (Night Moves) jako Delly Grastner
1977: Przejażdżka (Joyride) jako Susie
1977: Ogród (Gan, Ha-) jako młoda dziewczyna
1977: Jeden na jeden (One on One) jako autostopowiczka
1981: Tajne asy (Underground Aces) jako Lucy
1981: Ryk (Roar) jako Melanie
1984: Miasto strachu (Fear City) jako Loretta
1984: Świadek mimo woli (Body Double) jako Holly Body
1986: Dzika namiętność (Something Wild) jako Audrey 'Lulu' Hankel
1987: Cherry model 2000 jako Edith 'E.' Johnson, Tracker
1988: Fasolowa wojna w Milagro (The Milagro Beanfield War) jako Flossie Devine
1988: Pracująca dziewczyna (Working Girl) jako Tess McGill
1988: Burzliwy poniedziałek (Stormy Monday) jako Kate
1990: Fajerwerki próżności (The Bonfire of the Vanities) jako Maria Ruskin
1990: Pacific Heights jako Patty Palmer
1991: Raj odzyskany (Paradise) jako Lily Reed
1992: Obcy wśród nas (A Stranger Among Us) jako Emily Eden
1992: Światło w mroku (Shining Through) jako Linda Voss
1993: Urodzeni wczoraj (Born Yesterday) jako Billie Dawn
1994: Kieszonkowe (Milk Money) jako V
1994: Naiwniak (Nobody's Fool) jako Toby Roebuck
1995: Koniec niewinności (Now and Then) jako Tina 'Teeny' Tercell
1996: Zbyt wiele (Two Much) jako Betty
1996: Nieugięci (Mulholland Falls) jako Katherine
1997: Lolita jako Charlotte Haze
1998: Celebrity jako Nicole Oliver
1998: Cień wątpliwości (Shadow of Doubt) jako Kitt Devereux
1998: Następny dzień w raju (Another Day In Paradise) jako Sid
1999: Wariatka z Alabamy (Crazy in Alabama) jako Lucille
2000: Twoja na zawsze Lulu (Forever Lulu) jako Lulu McAfee
2000: Cecil B. Demented jako Honey Whitlock
2001: Tart jako Diane Milford
2002: Stuart Malutki 2 (Stuart Little 2) jako Margalo (głos)
2003: Pokerzyści (Shade) jako Eve
2003: 8 dni (Tempo) jako Sarah
2005: Zabójczy wdzięk (Heartless) jako Miranda

Filmy TV

1995: Dziewczyny z Dzikiego Zachodu (Buffalo Girls) jako Dora DuFran

Seriale TV

1976: Kiedyś pewien orzeł (Once an Eagle) jako Jinny Massengale
1978: Silni chłopcy/Tajemnice Nancy Drew (The Hardy Boys/Nancy Drew Mysteries) jako Stacey Blain
1978: Starsky i Hutch (Starsky & Hutch) jako Julie McDermott
1979: Vega$ jako Dawn Peters
1985: Alfred Hitchcock przedstawia (Alfred Hitchcock Presents) jako dziewczyna
1987: Policjanci z Miami (Miami Vice) jako Christine von Marburg
1988: Saturday Night Live jako gospodarz
1998: Ja i Jerzy (Me & George)
2006: Robot Chicken (Robot Chicken) jako Love-A-Lot

Przypisy

↑ Melanie Griffith Biography & TV / Movie Credits. TVRage.Com. [dostęp 2024-12-06]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Tomasz Raczek: Karuzela z idolami. Michałów – Grabina: Instytut Wydawniczy Latarnik, 2006, s. 104. ISBN 978-83-60000-15-1.
↑ Tomasz Raczek: Karuzela z idolami. Michałów – Grabina: Instytut Wydawniczy Latarnik, 2006, s. 103. ISBN 978-83-60000-15-1.
↑ Melanie Griffith Biography (1957–). FilmReference.com. [dostęp 2024-12-06]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Melanie Griffith Biography, „TV Guide” [dostęp 2024-12-06] [zarchiwizowane z adresu] (ang.).
↑ Melanie Griffith. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-06-28]. (ang.).
↑ Tomasz Raczek: Karuzela z idolami. Michałów – Grabina: Instytut Wydawniczy Latarnik, 2006, s. 105. ISBN 978-83-60000-15-1.
↑ Melanie Griffith 'got the house in Aspen, the Picasso painting and $65,000-a-month' in divorce from Antonio Banderas, „Daily Mail” [dostęp 2016-01-31] (ang.).
↑ Melanie Griffith Antonio Banderas Divorce, „People” [dostęp 2016-01-31] (ang.).

Bibliografia

Portret na życzenie: Melanie Griffith. „Film”. nr 29/1988 (2037 [XLIII]), s. 22, 17 lipca 1988. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
Antoni Garbaczewski. Ma duszę i seks. „Film”. nr 13/1991 (2176 [XLVI]), s. 22, 31 marca – 1 kwietnia 1991. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
Melanie Griffith. T. 21: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., luty 2010, s. 6. ISBN 978-83-252-0761-8.

Linki zewnętrzne

Melanie Griffith w bazie IMDb (ang.)
Melanie Griffith w bazie Filmweb
Melanie Griffith w bazie Notable Names Database (ang.)
Melanie Griffith w bazie Discogs.com (ang.)

[1] Melanie Griffith Biography & TV / Movie Credits. TVRage.Com. [dostęp 2024-12-06]. (ang.).

[mel-2] Tomasz Raczek: Karuzela z idolami. Michałów – Grabina: Instytut Wydawniczy Latarnik, 2006, s. 104. ISBN 978-83-60000-15-1.

[3] Tomasz Raczek: Karuzela z idolami. Michałów – Grabina: Instytut Wydawniczy Latarnik, 2006, s. 103. ISBN 978-83-60000-15-1.

[fr-4] Melanie Griffith Biography (1957–). FilmReference.com. [dostęp 2024-12-06]. (ang.).

[tv-5] Melanie Griffith Biography, „TV Guide” [dostęp 2024-12-06] [zarchiwizowane z adresu] (ang.).

[6] Melanie Griffith. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-06-28]. (ang.).

[7] Tomasz Raczek: Karuzela z idolami. Michałów – Grabina: Instytut Wydawniczy Latarnik, 2006, s. 105. ISBN 978-83-60000-15-1.

[8] Melanie Griffith 'got the house in Aspen, the Picasso painting and $65,000-a-month' in divorce from Antonio Banderas, „Daily Mail” [dostęp 2016-01-31] (ang.).

[9] Melanie Griffith Antonio Banderas Divorce, „People” [dostęp 2016-01-31] (ang.).

[1]

1950–1959	Judy Holliday (1950) June Allyson (1951) Susan Hayward (1952) Ethel Merman (1953) Judy Garland (1954) Jean Simmons (1955) Deborah Kerr (1956) Taina Elg / Kay Kendall (1957) Rosalind Russell (1958) Marilyn Monroe (1959)
1960–1979	Shirley MacLaine (1960) Rosalind Russell (1961) Rosalind Russell (1962) Shirley MacLaine (1963) Julie Andrews (1964) Julie Andrews (1965) Lynn Redgrave (1966) Anne Bancroft (1967) Barbra Streisand (1968) Patty Duke (1969) Carrie Snodgress (1970) Twiggy (1971) Liza Minnelli (1972) Glenda Jackson (1973) Raquel Welch (1974) Ann-Margret (1975) Barbra Streisand (1976) Diane Keaton / Marsha Mason (1977) Ellen Burstyn / Maggie Smith (1978) Bette Midler (1979)
1980–1999	Sissy Spacek (1980) Bernadette Peters (1981) Julie Andrews (1982) Julie Walters (1983) Kathleen Turner (1984) Kathleen Turner (1985) Sissy Spacek (1986) Cher (1987) Melanie Griffith (1988) Jessica Tandy (1989) Julia Roberts (1990) Bette Midler (1991) Miranda Richardson (1992) Angela Bassett (1993) Jamie Lee Curtis (1994) Nicole Kidman (1995) Madonna (1996) Helen Hunt (1997) Gwyneth Paltrow (1998) Janet McTeer (1999)
2000–2019	Renée Zellweger (2000) Nicole Kidman (2001) Renée Zellweger (2002) Diane Keaton (2003) Annette Bening (2004) Reese Witherspoon (2005) Meryl Streep (2006) Marion Cotillard (2007) Sally Hawkins (2008) Meryl Streep (2009) Annette Bening (2010) Michelle Williams (2011) Jennifer Lawrence (2012) Amy Adams (2013) Amy Adams (2014) Jennifer Lawrence (2015) Emma Stone (2016) Saoirse Ronan (2017) Olivia Colman (2018) Awkwafina (2019)
2020–2039	Rosamund Pike (2020) Rachel Zegler (2021) Michelle Yeoh (2022) Emma Stone (2023)