Spotkanie nad Łabą (film)
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Data premiery |
16 marca 1949 |
| Kraj produkcji | |
| Język | |
| Czas trwania |
104 min |
| Reżyseria |
Grigorij Aleksandrow |
| Scenariusz |
Lew Szejnin, Piotr Tur, Leonid Tur |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Scenografia |
Aleksiej Utkin |
| Montaż |
Ewa Ładyżenska |
| Produkcja | |
| Wytwórnia |
Mosfilm |
| Dystrybucja |
Mosfilm |
| Nagrody | |
| 1949 – Nagroda Pokoju na IV MFF w Mariańskich Łaźniach 1950 – Nagroda Stalinowska I-ego st. | |
Spotkanie nad Łabą (org. Встреча на Эльбе) – radziecki dramat polityczny z 1949 roku w reż. Grigorija Aleksandrowa i Aleksieja Utkina.
Opis fabuły
[edytuj | edytuj kod]Koniec II wojny światowej. Amerykańskie i radzieckie oddziały spotykają się nad Łabą w miasteczku Altenstadt. Po wzajemnej fecie zwycięstwa obydwie strony przystępują do administrowania zajętymi terenami. Dowództwo obydwu stron czyni to na różny sposób – sowieckie, uosabiane przez radzieckiego komendanta wschodniej części miasta – majora Kuźmina, stara się odbudować życie w zrujnowanym mieście i przekształcić go w krainę zarządzaną w demokratyczny sposób. Amerykańskie, których w filmie reprezentuje gen. MacDermott, traktują Altenstadt i nieodległe tereny jak podbitą krainę – eksploatują ją i nie liczą się z nikim ani z niczym. Majorowi Kuźminowi przychodzi zmierzyć się z trudnymi problemami denazyfikacji podległych mu terenów, ich odbudowy, podtrzymania dobrych stosunków z amerykańskimi sojusznikami (którzy wrodzy komunistom prą do kolejnej wojny). Jako inteligentny oficer i dobry dyplomata jest w stanie poradzić sobie z wieloma z nich – udaje mu się wciągnąć ludność i elity niemieckiej społeczności miasta (w osobie prof. Dietricha) w dzieło odbudowy Niemiec. Jednak nie jest w stanie, pomimo przyjaznych relacji z żołnierzami i amerykańskim komendantem zachodniej części miasta – mjr. Hillem, zapobiec narastającemu rozdźwiękowi pomiędzy sojusznikami. Potrafi wykryć i aresztować byłego nazistę Schranka jednak nie może (jako obywatelki amerykańskiej) aresztować jego protektorki, agentki amerykańskiego wywiadu Janet Sherwood. Symboliczną sceną wieńczącą stosunki amerykańsko-radzieckie w okupowanych Niemczech jest zamknięcie przejścia nad Łabą i rozkaz (wydany przez Amerykanów) zniszczenia mostów ponad rzeką.
Obsada aktorska
[edytuj | edytuj kod]- Wladlen Dawydow – mjr Kuźmin, radziecki komendant miasta
- Konstantin Nassonow – Masłow, członek rady wojskowej
- Boris Andriejew – sierż. Jegorkin
- Lubow Orłowa – dziennikarka (w rzeczywistość agentka amerykańskiego wywiadu) Janet Sherwood
- Michaił Nazanow – mjr James Hill
- Iwan Lubieznow – sierż. Garri Perebyeinoga
- Władimir Władisławski – gen. MacDermott
- Faina Raniewska – pani MacDermott
- Andriej Pietrow – radziecki oficer
- Andriej Fajt – nazista Schrank
- Jurij Jurowski – prof. Otto Dietrich
- Gienadij Judin – Kurt Dietrich
- Erast Garin – kpt. Tommy
- Siergiej Cenin – senator Wood
- Wiktor Kułakow – Ernst Schmetau
- Lidia Sucharewska – Elze Schmetau
- Nikołaj Nikitycz – Schultz
i inni.
O filmie
[edytuj | edytuj kod]Za plenery filmu posłużyły Królewiec i Ryga.
W 1949 roku obraz otrzymał "Nagrodę Pokoju" podczas IV MFF w Mariańskich Łaźniach z uzasadnieniem jury – "za prawdziwe i wierne wyrażenie woli współpracy narodów w dziele odbudowy pokoju"[1].
W Polsce film miał swoją premierę jesienią 1949 roku podczas Festiwalu Filmów Radzieckich (07.10.-07.11.), zorganizowanego z okazji 30-lecia kinematografii radzieckiej. Zyskał, co zrozumiałe biorąc pod uwagę ówczesny klimat polityczny, entuzjastyczne recenzje krytyków. Dwutygodnik Film pisał o nim jako o "dziele wybitnym", "klasycznym przykładzie typu interesującego filmu fabularno-publicystycznego, poruszającego aktualne zagadnienia w najbardziej artystycznej formie". Recenzenci podkreślali jego "realizm polityczny i historyczny"[2][3].
Film był jednym z pierwszych polskich, powojennych filmów dubbingowanych. Polskojęzyczna wersja powstała w WFF w Łodzi, a głosów głównym bohaterom użyczyli m.in.: Jan Świderski (mjr Kuźmin), Danuta Szaflarska (Janet Sherwood), Jerzy Duszyński (mjr James Hill)[4].
Film był jednym z hitów kasowych w ZSRR – w 1949 roku obejrzało go ponad 24 mln widzów[5].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jerzy Giżycki. IV M.F.F. Mariánské Lázné. Sztuka filmowa w walce o pokój i postęp. „Film”. 16(72), s. 6-7, 1949-09-01. Łódź: P.P. Film Polski.
- ↑ Festiwal Filmów Radzieckich 1949. „Film”. 19(75), s. 3, 1949-10-15. Łódź: P.P. Film Polski.
- ↑ I. Kar. "Spotkanie nad Łabą". Film aktualny i prawdziwy.. „Film”. 19(75), s. 5, 1949-10-15. Łódź: P.P. Film Polski.
- ↑ Gdy Lubow Orłowa mówi głosem Szaflarskiej. „Film”. 15(71), s. 11, 1949-08-15. Łódź: P.P. Film Polski.
- ↑ Wstriecza na Elbie. [w:] KinoPoisk [on-line]. [dostęp 2013-09-07]. (ros.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rostisław Jurieniew: Historia filmu radzieckiego. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1977, s. 173.
- Bolesław Brunicz. Nowy film Aleksandrowa. „Film”. 8(65), s. 7, 1949-03-05. Łódź: P.P. Film Polski.
