Stanisław Dembiński (fizyk)

Stanisław Dembiński
Data i miejsce urodzenia	5 lipca 1933 ; Poznań
	Profesor nauk fizycznych
	Specjalność: fizyka teoretyczna
Alma Mater	Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
	Rektor
Uczelnia	Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Okres spraw.	1981–1982
Poprzednik	Ryszard Bohr
Następca	Jan Kopcewicz
	Odznaczenia

Stanisław Tadeusz Dembiński (ur. 5 lipca 1933 w Poznaniu) – polski fizyk i nauczyciel akademicki, profesor nauk fizycznych, w latach 1981–1982 rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, senator I kadencji.

Życiorys

Jego przodkowie ze strony ojca pieczętowali się herbem Rawicz^[1]. Z wykształcenia fizyk, absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika z 1956. Uzyskiwał następnie stopnie naukowe doktora i doktora habilitowanego. Otrzymał tytuł naukowy profesora nauk fizycznych. Specjalizuje się w zakresie fizyki teoretycznej, optyki kwantowej, teorii magnetyzmu i teorii układów nieliniowych. Zawodowo jako nauczyciel akademicki związany z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika. Pracował w Instytucie Fizyki na Wydziale Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK.

W 1981 został rektorem tego uniwersytetu^[2]. W tym okresie współpracował z opozycją solidarnościową. W konsekwencji w 1982, kilka miesięcy po wprowadzeniu stanu wojennego, odwołano go z zajmowanego stanowiska^[3].

W latach 1989–1991 sprawował mandat senatora I kadencji, wybranego z ramienia Komitetu Obywatelskiego w województwie toruńskim. Przewodniczył senackiej Komisji Spraw Zagranicznych^[4]. Jako obserwator reprezentował parlament w ZP Rady Europy^[5]. Nie ubiegał się o reelekcję, wycofując się z działalności politycznej.

Był także członkiem Komitetu Fizyki Polskiej Akademii Nauk.

Odznaczenia i wyróżnienia

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2001)^[6]. W 2016 otrzymał wyróżnienie Convallaria Copernicana^[7]. Został honorowym obywatelem województwa kujawsko-pomorskiego (2019)^[8] oraz Torunia (2024)^[9]^[10].

Przypisy

↑ Marek Minakowski: Stanisław Tadeusz Dembiński h. Rawicz. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-08-11].
↑ Rektorzy UMK od 1945 r.. umk.pl. [dostęp 2010-10-12].
↑ Sławomir Kalembka: Przed dwudziestu laty. 4 czerwca a UMK. umk.pl. [dostęp 2010-10-12].
↑ Informacje na stronie Senatu. [dostęp 2010-10-12].
↑ Profil na stronie Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. [dostęp 2010-10-12]. (ang.).
↑ M.P. z 2001 r. nr 39, poz. 638
↑ Wyróżnienie „Convallaria Copernicana”. umk.pl. [dostęp 2021-05-27].
↑ Honorowi Obywatele Województwa: Stanisław Dembiński. kujawsko-pomorskie.pl. [dostęp 2024-01-17].
↑ Toruń. Trzy osoby dołączyły do grona honorowych obywateli. gra.fm, 1 stycznia 2025. [dostęp 2025-01-01].
↑ Marcin Pryka: Nowi Honorowi Obywatele Torunia. torun.pl, 5 września 2024. [dostęp 2025-01-01].

Bibliografia

Prof. dr hab. Stanisław Tadeusz Dembiński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2023-01-28] .

[1] Marek Minakowski: Stanisław Tadeusz Dembiński h. Rawicz. sejm-wielki.pl. [dostęp 2021-08-11].

[2] Rektorzy UMK od 1945 r.. umk.pl. [dostęp 2010-10-12].

[3] Sławomir Kalembka: Przed dwudziestu laty. 4 czerwca a UMK. umk.pl. [dostęp 2010-10-12].

[4] Informacje na stronie Senatu. [dostęp 2010-10-12].

[5] Profil na stronie Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. [dostęp 2010-10-12]. (ang.).

[6] M.P. z 2001 r. nr 39, poz. 638

[7] Wyróżnienie „Convallaria Copernicana”. umk.pl. [dostęp 2021-05-27].

[8] Honorowi Obywatele Województwa: Stanisław Dembiński. kujawsko-pomorskie.pl. [dostęp 2024-01-17].

[9] Toruń. Trzy osoby dołączyły do grona honorowych obywateli. gra.fm, 1 stycznia 2025. [dostęp 2025-01-01].

[10] Marcin Pryka: Nowi Honorowi Obywatele Torunia. torun.pl, 5 września 2024. [dostęp 2025-01-01].

[1]