Stefan Szelestowski
Stefan Szelestowski (1924) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Odznaczenia | |
Stefan Szelestowski (ur. 11 listopada 1900 w Warszawie, zm. 7 października 1987 w Gniewie) – polski sportowiec, lekkoatleta i pięcioboista, dwukrotny olimpijczyk.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Jana i Franciszki z Barabaszów[1]. Studiował na wydziałach prawa i filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Uczęszczał do Gimnazjum Rontalera w Warszawie, ukończył szkołę średnią w Żytomierzu.
Służył w Legionach Polskich i uczestniczył w powstaniach śląskich[1]. Był podoficerem zawodowym w 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego w stopniu starszego wachmistrza.
Ukończył kurs szermierki w Centralnej Szkole Wojskowej Gimnastyki i Sportu w Poznaniu w 1925 oraz inne kursy instruktorskie we Włoszech, Niemczech, Finlandii, Austrii, Francji i Danii. Ukończył też szkołę filmową[1]. Był dyplomowanym instruktorem szermierki, boksu, łyżwiarstwa i gier zespołowych oraz trenerem pływania i lekkoatletyki.
Osiągnięcia sportowe
[edytuj | edytuj kod]Jako lekkoatleta specjalizował się w biegach długodystansowych. Startował (bez sukcesów) na Igrzyskach Olimpijskich w 1924 w Paryżu w biegu na 5000 metrów i w biegu na 3000 metrów drużynowo (razem z Julianem Łukaszewiczem i Stanisławem Zifferem).
Był pierwszym zwycięzcą biegu maratońskiego, zorganizowanego w Polsce w 1924 na trasie Rembertów-Zegrze i z powrotem, przebiegającego w niekorzystnych warunkach zarówno atmosferycznych (deszcz, wiatr) jak i technicznych (nierówna szosa, brak konkurencji z uwagi na tylko ośmiu startujących); uzyskał wynik 3:13:10,5, wyprzedzając o blisko godzinę następnego rywala[2]. Był dwukrotnym mistrzem Polski w biegu maratońskim oraz biegu przełajowym, oba tytuły zdobył w 1924. Czterokrotnie był wicemistrzem: na 10 000 metrów w 1927, 1928 i 1929 oraz w biegu przełajowym w 1927, a dwa razy brązowym medalistą (na 3000 metrów z przeszkodami w 1923, 5000 metrów w 1928). Wystąpił w dwóch meczach międzypaństwowych reprezentacji Polski.
Był rekordzistą Polski w biegu na 2000 metrów (6:01,4 w 1926), na 10 000 m (34:27,6 w 1925), 20 000 metrów (1:18:35,7 w 1923), 30 000 metrów (2:07:19,0 w 1924) i maratonie (3:13:10,5 w 1924).
Rekordy życiowe:
- bieg na 5000 metrów – 16.11,0
- bieg na 10 000 metrów – 33.24,4
- maraton – 3:13.10,5
- bieg na 3000 metrów z przeszkodami – 11.55,0
Szelestowski odniósł wiele sukcesów w pięcioboju nowoczesnym. Był trzykrotnym mistrzem Polski w latach 1926, 1927 i 1928. Startował w tej dyscyplinie na Igrzyskach Olimpijskich w 1928 w Amsterdamie, zajmując 26. miejsce (wygrał wówczas bieg przełajowy).
Wojna i po wojnie
[edytuj | edytuj kod]Brał udział w kampanii wrześniowej[3]. W czasie okupacji niemieckiej prowadził szkołę gimnastyki, w której akompaniował Stefan Kisielewski, był także właścicielem statku pływającego po Wiśle[4]. Na skutek denuncjacji został aresztowany w Milanówku i skazany na śmierć przez rozstrzelanie. Przed karą śmierci uchroniło go spotkanie z oficerem gestapo Gerhardem Stabenowem, znajomym z czasów trenowania szermierki[3]. S. Szelestowski był żołnierzem Armii Krajowej. Po wojnie był organizatorem sportu na Pomorzu Gdańskim, m.in. uczył pływania we własnej szkole[4]. Pracował jako trener w Gdańsku. Pochowany na cmentarzu komunalnym w Sopocie (kwatera L3-4-13)[5].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 718.
- ↑ Pierwszy w Polsce bieg maratoński. „Stadjon”, s. 11, Nr 45 z 6 listopada 1924.
- ↑ a b Adam Mauks , Najważniejszy zawsze był sport, „Zawsze Pomorze” (30), 2024, s. 19, ISSN 2720-3700 .
- ↑ a b Stefan Kisielewski, Dzienniki, Warszawa 1996 s. 29.
- ↑ śp. Stefan Szelestowski
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bogdan Tuszyński, Polscy olimpijczycy XX wieku, t. 2, Wrocław 2004, ISBN 8375070501
- Ryszard Wryk, Sport olimpijski w Polsce 1919-1939, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2006, ISBN 83-7177-278-5, ISBN 83-921889-4-2, OCLC 69274661 .
- Henryk Kurzyński , Stefan Pietkiewicz , Marian Rynkowski , Od Adamczaka do Zasłony, Warszawa: Polski Związek Lekkiej Atletyki, 2004, ISBN 83-913663-9-1, OCLC 749691581 .
- Lekkoatleci Polonii Warszawa
- Polscy olimpijczycy (Paryż 1924)
- Polscy olimpijczycy (Amsterdam 1928)
- Polscy lekkoatleci na igrzyskach olimpijskich
- Polscy pięcioboiści na igrzyskach olimpijskich
- Lekkoatleci na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1924
- Pięcioboiści nowocześni na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1928
- Polscy długodystansowcy
- Polscy trenerzy pływania
- Polscy trenerzy lekkoatletyczni
- Powstańcy śląscy
- Urodzeni w 1900
- Zmarli w 1987
- Żołnierze Armii Krajowej
- Żołnierze Legionów Polskich 1914–1918
- Pochowani na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie
- Ludzie urodzeni w Warszawie