Udo

Udo
Thigh
	femur
	; Udo kobiety
	; Udo mężczyzny
	Multimedia w Wikimedia Commons

Udo (łac. femur^[1]) – część kończyny miednicznej (tylnej lub dolnej) kręgowców pomiędzy stawem kolanowym a biodrowym, a także człon odnóży stawonogów^[2].

U stawonogów udo stanowi część telopoditu, odpowiadającą meropoditowi skorupiaków. Leży pomiędzy krętarzem a golenią lub pomiędzy krętarzem a rzepką (u roztoczy kolanem), ale może być poprzedzone jeszcze przedudziem^[3]. Udo może także ulegać wtórnemu podziałowi na dwa człony: basifemur i telofemur^[4]. Wśród owadów udo jest często najdłuższą i najsilniejszą częścią odnóża. Szczególnie silnie wykształcone jest w odnóżach skocznych, np. u prostoskrzydłych^[3].

Galeria

Mięśnie uda człowieka, widok z przodu

Mięśnie uda człowieka, widok z tyłu

Odnóże owada: udo oznaczone literą C

Odnóże pająka: udo oznaczone cyfrą 3

↑ Jan HenrykJ.H. Spodnik Jan HenrykJ.H., Mianownictwo anatomiczne polsko-angielsko-łacińskie, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2022, s. 31, ISBN 978-83-66960-76-3 .
↑ Czesław Jura: udo. W: Encyklopedia biologiczna. Czesław Jura, Halina Krzanowska (red). T. XI: Tk–Wr. Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 2000, s. 132. ISBN 83-85909-55-9.
↑ ^a ^b R. E. Snodgrass: Principles of Insect Morphology. Cornell University Press, 1935.
↑ Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 1. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 3, 357. ISBN 978-83-01-16568-0.