Prijeđi na sadržaj

SN 1054

Izvor: Wikipedija
Rakova maglina, koja predstavlja ostatke eksplodirane zvijezde. Ovdje je prikazana u različitim radio-frekvencijama.

SN 1054 je supernova koja je prvi put opažena kao nova "zvijezda" na nebu 4. jula 1054. godine, a po čemu je dobila ime, i koja je trajala dvije godine. Događaj se prvi put spominje u kineskim i japanskim dokumentima, kao i jednom dokumentu iz arapskog svijeta. Dok postoje hipoteze da su SN 1054 promatrali i američki Indijanci i Evropljani, o tome ne postoje čvrsti dokazi.

Ostaci SN 1054, koji se sastoje od krhotina stvorenih prilikom eksplozije su poznati kao Rak maglina. Smješteni su na nebu kraj zvijezde Zeta Tauri (ζ Tauri). Dio ostataka eksplozije je stvorio pulsar, poznat kao Rakov pulsar (ili PSR B0531+21). Nebula i puslar predstavljaju najproučavanije astronomske objekte izvan Solarnog sistema. Predstavlja jednu od rijetkih galaktičkih supernova za koje je precizno utvrđen datum eksplozije. Dva objekta su najsjajnija u svojim kategorijama. Zbog toga, kao i uloge koju je imala u kasnijem razvoju nauke, SN 1054 je najpoznatija supernova u historiji astronomije.

Rakova maglina se zbog svog sjaja može lako opaziti od amaterskih astronoma, te su je rano katalogizirali profesionalni astronomi, davno prije nego što je njena prava priroda bila poznata. Kada je francuski astronom Charles Messier promatrao nebo čekajući povratak Halleyeve komete 1758. godine, zamijenio ju je za kometu, ne znajući za njeno postojanje. Zbog toga je, kako bi izbjegao slične pogreške u budućnosti, stvorio katalog ne-kometskih magličastih objekata poznat kao Messierov katalog. Maglina je katalogizirana kao prvi Messierov objekt ili M1.

Izvori

[uredi | uredi kod]