Wolfram von Eschenbach
Wolfram von Eschenbach | |
---|---|
Wolfram von Eschenbach (rođen oko 1170.- umro oko 1220.) bio je njemački vitez i pjesnik, poznat kao autor epa; Parzival, jednog od najdubljih srednjovjekovnih književnih djela.[1]
Za njega se zna da je kao osiromašeni bavarski vitez bio u službi čitavog niza franačkih feudalaca tadašnjih gospodara gradova Abensberga, Wildenberga i Wertheima. Također se zna da je često boravio na dvoru grofa Hermanna I od Tiringije, gdje se upoznao sa velikim srednjovjekovnim lirskim pjesnikom Walterom von der Vogelweideom. Po svemu sudeći izleda da je Wolfram bio samouk, ali je unatoč tome poprilično poznavao tadašnju njemačku i francusku književnost.[1]
Od Wolframovog književnog opusa, koji nose pečat njegove orginalnosti, pored epskog Parzivala, preostalo je osam lirskih pjesama (tagelieder), koje pjevaju o razdvojenim ljubavnicima, nedovršeni ep Willehalm, koji je nešto kao biografija križara Guillauma akvitanskog i fragmenti još jednog epa zvanog Titurel, koji obrađuje tragičnu ljubavnu priču Sigune.[1]
Wolfram je svog Parzivala vjerojatno napisao između 1200. - 1210., to je poema od 25.000 redaka u 16 knjiga, on je najvjerojatnije zasnovan na nedovršenom djelu Chrétien de Troyesa - Perceval; ou, le conte du Graal. Wolfram je njime uveo temu Svetog grala u njemačku književnost, ali su njegov uvod i kraj bili potpuno novi, rezultat njegove mašte, iako ih se pripisuje nekom neidentificiranom i vjerojatno nepostojećem provansalskom pjesniku Kyotu (Kiotu i Guiotu).[1] To je priča o neukom i prostodušnom junaku, koji srlja u svoje avanture bez puno razmišljanja. Wolfram se koristio klasičnim bajkovitim motivom - bezgrešne budale, koji iako neuk svojom nevinošću ipak postiže svoj cilj, do kog i puno mudriji nemogu doći. Wolfram koristi dramatičan Parzivalov napredak od folklorne budale do mudrog i odgovornog čuvara Svetog grala kako bi ispričao suptilnu alegoriju čovjekovog duhovnog obrazovanja i razvoja. Složenost Wolframove teme korespondira sa njegovim ekscentričnim stilom, kog karakteriziraju retoričke bravure, dvosmislena sintaksa i slobodno korištenje dijalekta.[1]
Wolframov utjecaj na kasnije pjesnike bio je velik, zbog tog ga se uz Hartmanna von Aua i Gottfrieda von Strassburga ubraja u trijumvirat srednjovjekovnih njemačkih pjesnika.[1]
Njegov Parzival bio je inspiracija Richardu Wagneru za njegovu posljednju operu - Parsifal iz 1882.[1]