Ke-s-mu

Ke-s-mu “A-la-pow a kamu الخرطوم‎ al-Kharṭūm, kamu nipabelin Ke-s-mu” nu Su-tan kung-hee-kow a angangan. makayzaay U-kan-taay a Ni-low-he atu makayzaan I-su-pi-yaay a Cin-ni-low-he itini a makakutay, pasayamis belud pasay Ay-ci atu mulaliw micumud tu Ti-cong-hey. “Ke-s-mu” cacay ku kamu u imi zu a cihek. Ke-s-mu a kitizaan iza ku100 emang ku muenengay nu tademaw, micapi tu saamisan nu Ke-s-mu atu En-tu-man a nisakaput nu tabakiay a tukay u tademaw hakay macaliway tu 400 a emang.

喀土穆（阿拉伯語：الخرطوم‎ al-Kharṭūm，也譯喀土木）是蘇丹共和國的首都。來自烏干達的白尼羅河與來自衣索比亞的青尼羅河在此交匯，向北奔向埃及流入地中海。「喀土穆」一詞的意思是大象鼻子。喀土穆市區有100萬常住人口，由臨近的北喀土穆和恩圖曼所構成的大都會的人口可能超過400萬。

Ke-s-mu i 1821 a mihcaan u Ay-ci atu Mu-han-mu-te.A-li-pow-sya patizeng tu tukay, mala nu Ay-ci a hitay a katukuhan. nika zikuz balaki pasu tubang patahkal kitizaan sapisiwbaynu angangan. 1884 a mihca 3 a bulad 13 a dimiad, paicelang tu Mu-han-mu-te.Ay-ha-man-te.Ma-he-ti sakaput a hitay mitaliyuk tu nu Ing-kow sakakaay nu mikeliday ci Ca-li.cyaw-ce.ke-ten mikelid mipupu tu hitay, zikuz sakay tiniay a tukay nu Ing-Ay pulung nu hitay sebek amipatay.

喀土穆於1821年由埃及的穆罕默德·阿里帕夏建城，作為埃及軍隊的據點。不過後來成長為包含奴隸輸出的區域交易中心。1884年3月13日，效忠穆罕默德·艾哈邁德·馬赫迪的軍隊包圍了由英國將領查理·喬治·戈登帶領的守軍，之後對於本城的英埃聯軍大屠殺。

1885 a mihca 1 a bulad 26 a ddimiad, mapelpelay a Ke-s-mu mangayaw. zikuz I 1898 a mihca 9 a bulad 2 adimiad, ci He-pow-te.Ci-ci-le mikelid tu Ing a hitay mademe t uku misebengay nu Ma-he-ti-pay a hitay.

1885年1月26日，殘破的喀土穆被攻下。後來在1898年9月2日，由赫伯特·基奇勒帶領的英軍擊敗了守城的馬赫迪派部隊。

1899 a mihcaan, Ke-s-mu mala nu Ing-Ay-Su-tan angangan nu tukay. i 1956 a mihcaan sateked mala nu Su-tan zikuz mala uyni angangan nu kanatal.

1899年，喀土穆成了英埃蘇丹國的首都，並於1956年獨立為蘇丹後成為該國首都。

Ke-s-mu tini i Su-tannu macelcelay nu tademaw a kakitizaan nu teban, mahamin itini a kanatal nu Walian saamisan angangan, pey-wi15 katukuh 16 tu, tung-cin 31 katukuh 32 tu.

喀土穆位於蘇丹人口稠密的地區中部，幾乎在該國的東北中心，北緯15至16度，東經31至32度。

Ke-s-mu a dimiad u akuti’ay a alikelikenan, pitu a bulad atu walu a bulad taneng mahapinang maazih ku kasinanum. Ke-s-mu palalecad paymihcaan kasinanum macaliway ku 155 haw-mi. tini I mihcaan palalecad tu bali nu akuti’, Ke-s-mu u sataledesay nu tabakiay a tukay.

喀土穆的氣候是熱帶沙漠氣候，七月和八月可看到顯著的降水量。喀土穆平均每年降水量超過155毫米。基於年平均氣溫，喀土穆是最熱的大城市之一。

kalaludan akuti’ hakay a macaliway ku 53˚C “127˚F”. mihcaan palalecad satalakaway akuti’ nu lahud 37.1˚C “99˚F”. namahiza nayay ku cacanan palalecad tu nu buladay a akuti’ isasa tu 30˚C “86˚F”. uyni caay henay kaazih zumaay angangan akuti’ ku likelikenan demiad nu tukay Li-ya-te, Pa-ke-ta-atu Bung-hwang a tukay mahiniay. u akuti’ i labii mahapinang maselep ku akuti’, Ke-s-mu palalecad saisasaay a lahud a didi’ ku akuti’.

盛夏的溫度可能會超過53°C（127°F）的。年平均最高氣溫37.1℃（99°F）。此外，沒有任何月平均溫度低於30°C（86°F）。這一點沒見過其他主要的熱帶沙漠氣候的城市利雅得，巴格達和鳳凰城這樣的。溫度在夜間降溫明顯，喀土穆的平均最低氣溫較低。

Ke-s-mu iza ku Su-tan satabakiay a pahikukia. nu Su-tanay a pibahelan nu angangan a kasaupuan kaliwsasakan a kitizaan. nauyaanay patizeng i Ke-s-mu nu satimulan, nika kilul tu kalamkam kacakat nu tukay atu capiay a kitizaan masatukuyay pahikukian mala u angangan tu nu iciba.

喀土穆有蘇丹最大的空港：喀土穆國際機場。也是蘇丹航空主要的集散地。原本建在喀土穆市的南方，但隨著城市的快速成長與附近地區的都市化，機場反而變成在市中心。

baluhay kanatal a pihikukian imahini i En-tu-man a nipatizengan. a mikutay ciniza tu nu ayzaay a Ke-s-mu kanatal a pahikukian mala nu Su-tan nu satabakiay a pahikukian.

新的國際機場目前在恩圖曼建造中。它將取代目前的喀土穆國際機場成為蘇丹最大的機場。

• 中文維基百科 : 喀土穆
• https://zh.wikipedia.org/zh-tw/%E5%96%80%E5%9C%9F%E7%A9%86