Halle, Saksonya-Anhalt

Halle, Sachsen-Anhalt Halle an der Saale Halle (Saale)
Şehir
Kreisfreie Stadt Halle
Bayrak Arma
Halle, Sachsen-Anhalt
Ülke	Almanya
Eyalet	Saksonya-Anhalt
Bağımsız sehir (Kreisfreie Städte)	Halle (Saale)
İdare
• Belediye başkanı	Dagmar Szabados (SPD)
Yüzölçümü
• Toplam	135.01 km²
Rakım	87 m
Nüfus  (31 Aralık 2017)
• Toplam	239.173
• Yoğunluk	1726/km²
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (DAS)
Alan kodu	0049345
Resmî site www.halle.de

Halle (Almanca resmî adı: Kreisfreie Stadt Halle veya Halle an der Saale), merkezî Almanya'da Saksonya-Anhalt eyaletinde bulunan en büyük nüfuslu şehirdir. Saale nehrinin kenaarında kurulmuş olup resmî ismi Halle an der Saale veya kısaca Halle (Saale)'dir. Böylece Kuzey Ren-Vestfalya'da bulunan Halle (Westf.) veya "Halle im Westfalen" şehrinden ayrılmaktadır.

• Giebichenstein Şatosu: İlk belge 961'de. Şehir merkezinin kuzeyinde Saale Nerhrine bakan bir tepe üzerinde kurulu. Yukarı kalede bir müze bulunmakta. Aşağı kale "Burg Giebichenstein Sanat ve Dizaybn Üniversitesi".
• Moritzburg Şatosu: Yapımı 1484-1503. Madgeburg Kardinali'nin resmî ikametgâhı idi. Otuz Yıl Savaşları sırasında yıkılıp yüzyıllarca harabe halinde kalmıştır. 1901-1913 döneminde kısmen restore edilmiştir. Günümüzde "Güzel Sanatlar Galerisi" olarak kullanılmaktadır. 2010'da yeni sergileme odaları eklenip İspanyol mimarları Sobejano ve Nieto tasarımına göre modern mimari stilinde renove edilmiştır.
• Neue Residenz (Yeni Rezidanz) Yapımı 1531-1537 Erken Rönesans stilinde bir saray.
• Çarşı Meydanı: Bu meydanda bulunan beş çan kulesi şehrin anblemi haline gelmiştir.^[1][2]
  • Çarşı Kilisesi ((Marktkirche) veya Marktkirche Unser Lieben Frauen): Yapımı 1529-1554. Orta Çağ'dan kalma 11. yy.daki kurulu "Sen Gerturd Kilisesi" ile 12. yy.dan kalma "Sen Mary Kilisesi" kalıntıları kullanılarak yapılmıştır. Kilisenin 4 çan kulesi bulunur. Batıda bulunan iki çan kulesine mavi arduvazdan yapılan çatılarından dolayı "Mavi Kuleler" adı verilir. Diğer iki kule birbirine bir köprü ile bağlıdır ve bu köprü orijinal olarak yangın gözetleme mevki olarak yapılmıştır. Kilise içinde protestan mezhebi kurucularından olan Martin Luther'in orijinal ölü yüz maskesi bulunur.
  • Roter Turm (Kızıl Kule) Yapımı 1418-159=03 arasında eski St Mary Kilisesi çan kulesidir ama kilise günümüzde yeni bir yapı içine alınmıştır.
  • Roland: Orijinal olarak şehirde çıkan bir ayaklanma sonunda yeni bir isyandan halkı caydırıp ikaz etmek için 1481-1513'te meydana yaptırılan tahtadan bir tutuklama kafesi idi. Günümüzde bu yapı, kafesin 1719'da taştan yapılmış kopyasıdır.
  • Marktschlosschen: Geç Rönesans Mimari stilinde bir yapı. Güzel Sanatlar galerisi ve Turist Enformasyon Merkezi olarak kullanılmaktadır.
  • George Frideric Handel anıtı: Besteci George Frideric Handel heykeli. 1859'da heykeltıraş Hermann Heidel tarfüidna yapılmıştır.
  • Ratshof (Belediye Avlusu) : Yapımı 1928-29. Eski Belediye Sarayı'nın arka avlusu binası olarak yapılmıştır. II. Dünya Savaşı'nda büyük hasar gören "Eski Belediye Sarayı" 1984/50'de tümüyle yıkılmıştır. Bu nedenle eski avlu binası Ratshof,Çarşı Meydanı içine çıkmıştır.
  • Stadthaus: Yapımı 1891-1894. Yeni "Yerel Hukumet Sarayi", Neo-Rönesans stilinde bina.
  • Sarı Çizgi (Hallische Verwerfung): Çarşı Meydanı oratsından geçen bir jeolojikfay hattını gösteren sarı çizgi.
• Handel'in Evi Müzesi: İlk belge 1558'dedir. 1948'de Handel için müze olarak açılmıştır.
• Eski Çarşı meydanı ve Eşek Fiskiyeli Çeşmesi : Yapımı 1906/13. Eski bir çocuk masalındaki eşeğe atıfla yapılan anıtsal çeşme.
• Orta Çağ'dan sur kalıntıları: Şehir merkezinin güneyinde Orta Çağ'da yapılmış şehir surları kalıntıları bulunur. En önemli kalıntı 15. yy yapımı "Laipzinger Turm (Leipzing Kulesi)"'dir.
• Francke Vaskıfları: Avrupa'nın en eski siyaha boyalı tahta iskeleleri açık bulunan Orta Çağ ve Barok mimarı stilli binaları
• Stadtgottesacker: 1557'de İtalyan "kampo-santo" stilinde tasarlanıp kurulmuş olan Rönesans mdönemi mezarlık
• Saline Müzesi: Halle'de bulunan tuz madenleri ve tuz madeni işçilerine (Halloren) hayatlarını ele alan müze.
• Eski Katedral (Dom): Hiç kulesi olmayan bir katedral. Aslı 1271'de Dominiken Tarikatı kesişleri için manastır kilisesi. Kardinal Mainz'li Akhert tarafından bir katedrale dönüştürülmüştür. 1688'de itibaren ise bir Protestan kilisesi olarak kullanılmaktadır.
• Mauritz Kilisesi: Yapımı 1388-1511 arasında. Geç Rönesans mimarı stilinde.
• St Ulrich Kılısesi: Geç Rönesans mimarı stilinde 15. yy yapımı. Servit Tarikati kesişleri için manastır kilisesi. Günümüzde konser salonu olarak kullanılmaktadır.
• Bollberg Köy Kilisesi: Romanesk mimarı stilinde. Tahtadan tavanında geç Gotik stilinde dinsel resimler bulunmaktadır.
• Burjuva Evleri: şehrin merkezinde buluna tarihi büyük burjuva evleri. Bunlar arasında bazı ilgi çekenler : Ackerburgerhof (12. yy. kalıntıları üzerine 15. - 18. yy. yapımı); "Christian Wolff Evi" (günümüzde Şehir Müzesi"), "Graseweg Evi" (siyaha boyalı tahta iskelelei bina))
• Halle Devlet Tarihöncesi Müzesi: Tarihöncesi dönemi kalıntıları ve bunlar arasına "Nebra Gök Diski" sergilenmekte.
• Volkspark: Yapımı 1906/07. Alman Sosyal Demokratlar'ın eski toplantı salonu
• Tiyatrolar:
  • Halle Operaevi
  • Neues Tiyatrosu
  • Puppentheather (Kukla Tiyatrosu)
  • Thalia Tiyatrosu, Saksıonya-Anhalt eyaleinde tek çocuk tiyatrosu
  • Steintör Buhne
• Parklar ve bahçeler:
  • Botanik Bahçe: Martin-Luther Üniversitesi botanik bahçesi. Kuruluşu 1698. Eski Madgeburg Kardinalleri bahçesi yerine kurulmuştur. "Bahçe Rüyaları" projesinin bir parçası.
  • Reichardts Bahçesi: Tarihi bir park. "Bahçe Rüyaları" projesinin bir diğer parçası. 1794'te Johann Friedrich Reichardt tarafından bir "İngiliz Bahçesi" olarak kurulmuştur. Birkaç defa el değiştirdikten sonra 1903'te Halle Belediyesi tarafından halka açık bir park kurulmak üzere satın alınmıştır.
  • Peißnitz Adası
  • Pestalozzi Parkı
  • Bergzoo: Reilsberg tepesi üzerinde bir hayvanat bahçesi.
• Galgenberge: 14. yy'dan 18. yy sonuna kadar idamlar için kullanılan darağacının bulunduğu mevkii.
• Klausberge: Propori taşından dağ. Saale vadisine panoramik manzaralar sağlar.
• Dolauer Heide: Orman arazisidir. Bu orman içinde arkeologlar tarafından Cilalı Taş Devri'inden kalma 35 kadar mezar bulunmuştur.
• Pasendorf Kırı: At yarışları hipodromu.
• Halle-Neustadt: 1960'lı yıllarda Doğu Almanya tarafından Halle'inin batısında yaptırılan model sosyalist yaşama köyü.

• 
  Helle (Saale) - Belediye Sarayi
• 
  Halle (Saale) - Paulus Kilisesi ve civari
• 
  Halle (Saale) - Roterturm (Kizil Kule)
• 
  Halle (Saale) - Halle ve Saale Irmagi
• 
  Halle (Saale) - Georg Friedrich Handel'in dogduğu ev
• 
  Halle (Saale) - Martin-Luther Üniversitesi Kütüphanesi
• 
  Halle (Saale) - Martin-Luther Üniversitesi meydanı
• 
  Halle (Saale) - Katedral
• 
  Halle (Saale) - Moritzkirche Kilisesi
• 
  Halle (Saale) - Operaevi
• 
  Halle (Saale) - Tren Gari

Wikimedia Commons'ta Halle, Saksonya-Anhalt ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Halle (Saale) resmi websitesi17 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Almanca) (İngilizce)
• Martin-Luther-University Martin-Luther Üniversitesi websitesi16 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Halle hakkinda turistik fotolar ve aciklamalar19 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. English]
• Halle tarihi ve turistik yerleri (Almanca)
• THalle Tramvayalri10 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Almanca)
• Halle'nin Eski Belediye Sarayi websitesi^{[ölü/kırık bağlantı]}

Şablon:Almanya-Saksonya-Anhalt Şablon:Saksonya-Anhalt-şehir