Hava trafik hizmeti

Hava trafik hizmeti^[1] (ATS), uçuş ve yer emniyetini artırmak ve uçuşların akıcı gerçekleşmesine yardımcı olmak için çeşitli havacılık birimleri tarafından, gerçek zamanlı olarak, havacılara sağlanan hizmet. ATS kısaltması İngilizce Air Traffic Service kavramının akronimidir. Benzer şekilde hava trafik hizmeti üniteleri için -özellikle farklı alt birimler bir arada kastediliyorsa^[2] (örneğin ATC ve AFIS)- ATSU (Air Traffic Service Unit) kısaltması kullanılır.

Hava trafik hizmetlerinin amaçları şu şekilde özetlenebilir:

• Havadaki ve yerdeki hava taşıtlarının birbirleri ile çarpışmasını önlemek^[3]
• Yerde meydan manevra sahasında hareket eden hava araçları ve diğer nesnelerin çarpışmasını önlemek^[3]
• Düzenli ve hızlı bir trafik akışı sağlamak^[3]
• Uçuşların güvenli ve verimli gerçekleşmesi için tavsiye ve bilgi sağlamak^[3]
• Arama-kurtarma hizmetine ihtiyaç duyan hava araçlarını ilgili birimlere bildirmek ve kurumlar arası koordinasyonu sağlamak^[3]

Bu görevlerin bir kısmı farklı alt birimler arasında paylaştırılır.

ICAO'ya göre ATS hizmetleri şu ana başlıklar altında toplanır:

• Hava trafik kontrol hizmeti^[2] (ATC)
  • Saha kontrol
  • Yaklaşma kontrol
  • Meydan kontrol
• Hava trafik tavsiye hizmeti^[2] (ATAS)
• Uçuş bilgi hizmeti^[2] (FIS)
• İkaz hizmeti^[2] (ALRS)

Bazı ülkelerde kontrolsüz hava sahalarında verilen hizmetler için ATSOCAS sayfasına bakınız.

Bir bölge veya meydandaki hava trafik hizmetleri şu faktörlere bakılarak tahsis edilir.

• Trafiğin türü (hava aracı tipi)^[3]
• Trafiğin yoğunluğu^[3]
• Meteorolojik şartlar^[3]