Ludizm
Ludizm, 19. yüzyıl İngiltere'sinde tekstil işçilerinin, iş gücünden tasarruf sağlayan makinelerin üretim hanelere yerleştirilmesiyle işsiz kalacaklar düşüncesiyle tepkilerini makineleri kırarak ortaya koydukları eylemin adıdır.
Eylem, adını bir tekstil işçisi olan Ned Ludd'dan alır.[1] Daha sonraları anlamında değişme yaşanarak bu ifade, teknoloji düşmanı ya da teknolojiden anlamayanları tanımlamak için kullanılmıştır. 18. yüzyılın sonu ve 19. yüzyılın başlarında birbirini izleyen savaşların yaşanması, gıda ham maddesinde yaşanan kıtlık, halkta oluşan umutsuzluk ve 1799'da çıkarılan Birleşme Yasası'yla[2] birlikte işçilerin örgütlenmesinin önüne geçilmesi, işçileri yeraltı birtakım örgütler oluşturmaya itti. Kadın ve çocuk işçilerin katılımına açık olan ve üyelerinin yaklaşık %40'ını bu gurubun temsil ettiği Ludizm hareketi, İngiltere'de ortaya çıktı. İngiltere'de bu dönem işçi gruplarını temsil edecek örgütlenmelerinin eksikliği, kötü çalışma koşulları, sanayinin yeni yeni ortaya çıkması gibi nedenler Luddist hareketini, işçi nüfusunu azaltacak makineleri kırmaya itmiştir.[3][4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "What is Luddism". www.igi-global.com. 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2022.
- ^ "Combination Acts". www.britannica.com (İngilizce). 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2022.
- ^ "The Future Encyclopedia of Luddism". The MIT Press Reader (İngilizce). 19 Ocak 2021. 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2022.
- ^ Eric Hobsbawm (2019). Devrim Çağı 1789-1848. Dost Yayınevi. s. 48.
