Neisseria gonorrhoeae
| Neisseria gonorrhoeae | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 N. gonorrhoeae SEM görüntüsü (renklendirilmiş) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Neisseria gonorrhoeae (Zopf 1885) Trevisan 1885[1] | |||||||||||||||
Neisseria gonorrhoeae, gonokok olarak da bilinen, insanlarda bel soğukluğu hastalığından sorumlu olan bakteridir. İlk olarak 1879 yılında Albert Neisser tarafından izole edilmiştir.[2]
Neisseria türleri çoğalmak için kompleks besiyerlerine ihtiyaç duymakta ve yağ asidi gibi etkenler üremelerine ters etkide bulunmaktadır.[3] Kok şeklindeki bakteriler, kahve çekirdeği benzeri çiftler halinde (diplokok) bulunurlar. Ortama, fiziksel ve kimyasal faktörlere karşı çok duyarlıdır. Bu yüzden çikolatalı agar gibi besiyerlerinde kültürü yapılabilir. Optimum çoğalma sıcaklığı 35 °C ve 37 °C arasıdır. Gram negatiflerdir. Boyamada kırmızı renk gözlemlenir.[3]
Bulaşma Şekli
[değiştir | kaynağı değiştir]Cinsel yollarla bulaşır, cilde nüfuz edemez. Kolonizasyon için bir mukoza zarına ihtiyaç duyar. Bulaştığı yerler: Erkek ve dişi ürogenital yolları, rektum, farenks ve konjanktiva mukozal epitelyum.[4]
Hastalıklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Gonorrhoeae, cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında en çok karşılaşılandır. HIV ve bazı cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulaşma riskini arttırır. Hastalık kadınlarda genellikle asemptomatiktir.[5]
N.gonorrhoeae vücutta genellikle üretra ve endoserviksin kolumnar epitelyumuna yerleşir. Genital olmayan bölgelerden rektum, orofarenks ve konjunktivaya yerleşebilir.[6]
Üretra ve servikse irin akıntılarına neden olabilir. Ayrıca patojenin yayılmasına bağlı olarak menenjite sebebiyet verebilir.
N.gonorrhoeae ile ilişkili diğer hastalıklar irinli konjunktiva, anorektal gonorrhoeae ve faranjit'tir.
Tedavi
[değiştir | kaynağı değiştir]N.gonorrhoeae'nın penisilinlere bağışıklık kazanmasından beri, tedavide genellikle seftriakson (3. nesil sefalosporin), oral azitromisin desteği ile beraber kullanılmaktadır.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Trevisan V. (1885). "Carratteri di alcuni nuovi generi di Batteriacee". Atti della Accademia Fisica-Medica-Stastistica in Milano (ser 4). 3: 92-107.
- ^ Ryan KJ; Ray CG, (Ed.) (2004). Sherris Medical Microbiology, 4th ed. McGraw Hill. ISBN 0-8385-8529-9.
- ^ a b Ng, Lai-King., Martin, Irene E., (2005). "The laboratory diagnosis of Neisseria gonorrhoeae". The Canadian Journal of Infectious Diseases & Medical Microbiology. 16 (1): 15-25. doi:10.1155/2005/323082. ISSN 1712-9532. PMC 2095009 $2. PMID 18159523.
- ^ "Detailed STD Facts - Gonorrhea". www.cdc.gov (İngilizce). 26 Eylül 2017. 3 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2021.
- ^ Magnus Unemo, H Steven Seifert, Edward W. Hook III, Sarah Hawkes, Francis Ndowa and Jo-Anne R. Dillon (2019). "Gonorrhoea, Article number: 79". Nature Reviews Disease Primers. 5.
- ^ O'Donnell, Judith A., M.D. (2008). Pelvic inflammatory disease. Steven P. Gelone. New York: Chelsea. ISBN 978-1-4381-0159-0. OCLC 882540194.
- ^ "CDC - Gonorrhea Treatment". www.cdc.gov (İngilizce). 31 Ekim 2017. 28 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2021.
