R-ibareleri listesi
R-ibareleri (Risk İbareleri nin kısaltılmışı) Avrupa Birliği 67/548/EEC sayılı Direktifin Ek 3 de tanımlanmıştır: Tehlikeli maddeler ve müstahzarlara ilişkin özel risklerin niteliği. Liste 2001/59/EC sayılı Direktifle birleştirilmiş ve yayınlanmıştır[1] Diğer AB ülke dillerinde de çevirileri bulunabilir.
Bu risk ibareleri Avrupa da değil uluslararası da kullanılmakta olup tam bir uluslararası uyumu sağlamak için sürekli çaba gösterilmektedir.
Risk ibareleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Not:Eksik R-numaraları silinmiş ya da diğer ibarelerin yerini almış ibareleri göstermektedir.
| Kod | Risk İbaresinin Açık İfadesi |
|---|---|
| R1 | Kuru halde patlayıcıdır |
| R2 | Şok, sürtünme, alev ve diğer tutuşturucu kaynakları ile temasında patlama riski |
| R3 | Şok, sürtünme, alev ve diğer tutuşturucu kaynakları ile temasında çok ciddi patlama riski |
| R4 | Çok hassas patlayıcı metalik bileşikler oluşturur |
| R5 | Isıtma patlamaya neden olabilir |
| R6 | Hava ile temasta veya havasız ortamda patlayıcıdır |
| R7 | Yangına neden olabilir |
| R8 | Yanıcı maddelerle temasında yangına neden olabilir |
| R9 | Yanıcı maddelerle karıştırıldığında patlayıcıdır |
| R10 | Alevlenebilir |
| R11 | Kolay alevlenebilir |
| R12 | Çok kolay alevlenebilir |
| R14 | Su ile şiddetli reaksiyon verir |
| R15 | Su ile temas halinde kolay alevlenir gazlar çıkarır |
| R16 | Oksitleyicilerle karıştığında patlayabilir |
| R17 | Havada kendiliğinden alevlenir |
| R18 | Kullanımda alevlenen / patlayan hava - buhar karışımı oluşturabilir |
| R19 | Patlayıcı peroksitler oluşabilir |
| R20 | Solunması halinde sağlığa zararlıdır |
| R21 | Cilt ile temasında sağlığa zararlıdır |
| R22 | Yutulması halinde sağlığa zararlıdır |
| R23 | Solunması halinde toksiktir |
| R24 | Cilt ile temasında toksiktir |
| R25 | Yutulması halinde toksiktir |
| R26 | Solunması halinde çok toksiktir |
| R27 | Cilt ile temasında çok toksiktir |
| R28 | Yutulması halinde çok toksiktir |
| R29 | Su ile temasında toksik gaz çıkarır |
| R30 | Kullanımı sırasında kolay alevlenebilir |
| R31 | Asitlerle temasında toksik gaz çıkarır |
| R32 | Asitlerle temasında çok toksik gaz çıkarır |
| R33 | Toplam etkilerin tehlikesi |
| R34 | Yanıklara neden olur |
| R35 | Ciddi yanıklara neden olur |
| R36 | Gözleri tahriş eder |
| R37 | Solunum sistemini tahriş eder |
| R38 | Cildi tahriş eder |
| R39 | Tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etki tehlikesi |
| R40 | Kanserojen etki şüphesi – Yetersiz veri |
| R41 | Ciddi göz hasarları tehlikesi |
| R42 | Solunması halinde alerji yapabilir |
| R43 | Cilt ile temasında alerji yapabilir |
| R44 | Kapalı ortamda ısıtıldığında patlama riski |
| R45 | Kanser yapabilir |
| R46 | Kalıtımsal genetik hasarlara neden olabilir |
| R48 | Uzun süreli maruz kalınması halinde sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R49 | Solunması halinde kansere neden olabilir |
| R50 | Sudaki organizmalar için çok toksiktir |
| R51 | Sudaki organizmalar için toksiktir |
| R52 | Sudaki organizmalar için zararlıdır |
| R53 | Su ortamında uzun süreli olumsuz etkilere neden olabilir |
| R54 | Flora için toksiktir |
| R55 | Fauna için toksiktir |
| R56 | Topraktaki organizmalar için toksiktir |
| R57 | Arılar için toksiktir |
| R58 | Çevrede uzun süreli olumsuz etkilere neden olabilir |
| R59 | Ozon tabakası için tehlikelidir |
| R60 | Üremeyi olumsuz etkileyebilir |
| R61 | Anne karnındaki çocuğa zarar verebilir |
| R62 | Üremeyi bozucu risk olasılığı |
| R63 | Anne karnındaki çocuğa zarar riski olasılığı |
| R64 | Emzirilen bebeklere zarar verebilir |
| R65 | Zararlı: Yutulması halinde akciğerde hasara neden olabilir |
| R66 | Tekrarlanan maruz kalmalarda deride kuruluğa ve çatlaklara neden olabilir |
| R67 | Buharları uyuşukluğa ve baş dönmesine neden olabilir |
| R68 | Tedavisi mümkün olmayan etki riski |
Kombinasyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Kombinasyon Kodu | Risk İbaresinin Açık İfadesi |
|---|---|
| R14/15 | Su ile kolay alevlenebilir gaz oluşumuna yol açan şiddetli reaksiyon |
| R15/29 | Su ile temasında toksik ve kolay alevlenebilir gaz çıkarır |
| R14/15/29 | Su ile toksik ve kolay alevlenebilir gaz oluşumuna yol açan şiddetli reaksiyon |
| R20/21 | Solunduğunda ve cilt ile temasında sağlığa zararlıdır |
| R20/22 | Solunduğunda ve yutulduğunda sağlığa zararlıdır |
| R20/21/22 | Solunduğunda, cilt ile temasında ve yutulduğunda sağlığa zararlıdır |
| R21/22 | Cilt ile temasında ve yutulduğunda sağlığa zararlıdır |
| R23/24 | Solunduğunda ve cilt ile temasında toksiktir |
| R23/25 | Solunduğunda ve yutulduğunda toksiktir |
| R23/24/25 | Solunduğunda, cilt ile temasında ve yutulduğunda toksiktir |
| R24/25 | Cilt ile temasında ve yutulduğunda toksiktir |
| R26/27 | Solunduğunda ve cilt ile temasında çok toksiktir |
| R26/28 | Solunduğunda ve yutulduğunda çok toksiktir |
| R26/27/28 | Solunduğunda, cilt ile temasında ve yutulduğunda çok toksiktir |
| R27/28 | Cilt ile temasında ve yutulduğunda çok toksiktir |
| R36/37 | Gözleri ve solunum sistemini tahriş edicidir |
| R36/38 | Gözleri ve cildi tahriş edicidir |
| R36/37/38 | Gözleri, solunum sistemini ve cildi tahriş edicidir |
| R37/38 | Solunum sistemini ve cildi tahriş edicidir |
| R39/23 | Toksik: Solunduğunda tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/24 | Toksik: Cilt ile temasında tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/25 | Toksik: Yutulduğunda tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/23/24 | Toksik: Solunduğunda, cilt ile temasında tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/23/25 | Toksik: Solunduğunda, yutulduğunda tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/24/25 | Toksik: Cilt ile temasında, yutulduğunda tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/23/24/25 | Toksik: Yutulduğunda, cilt ile temasında, solunduğunda tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/26 | Çok toksik: Solunduğunda tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/27 | Çok toksik: Cilt ile temasında tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/28 | Çok toksik: Yutulduğunda tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/26/27 | Çok toksik: Solunduğunda, cilt ile temasında tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/26/28 | Çok toksik: Solunduğunda, yutulduğunda tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/27/28 | Çok toksik: Yutulduğunda, cilt ile temasında tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R39/26/27/28 | Çok toksik: Cilt ile temasında, yutulduğunda, solunduğunda tedavisi mümkün olmayan çok ciddi etkilenme tehlikesi |
| R42/43 | Solunduğunda ve cilt ile temasında alerji yapabilir |
| R45/46 | Kanser ve kalıtımsal genetik hasarlara neden olabilir |
| R48/20 | Zararlı: Uzun süreli solunması halinde sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/21 | Zararlı: Cilt ile uzun süreli temasında sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/22 | Zararlı: Uzun süreli yutulması halinde sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/20/21 | Zararlı: Uzun süre solunması ve cilt ile temasında sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/20/22 | Zararlı: Uzun süre solunması ve yutulması halinde sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/21/22 | Zararlı: Uzun süreli yutulması ve cilt ile teması halinde sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/20/21/22 | Zararlı: Uzun süreli yutulması, solunması ve cilt ile teması halinde sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/23 | Toksik: Uzun süre solunması halinde sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/24 | Toksik: Uzun süre cilt ile temasında sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/25 | Toksik: Yutma yolu ile uzun süre maruz kalınması halinde sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/23/24 | Toksik: Uzun süre solunması ve cilt ile teması halinde sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/23/25 | Toksik: Uzun süre yutulması ve solunması halinde sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/24/25 | Toksik: Uzun süre yutulması ve cilt ile temasında sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R48/23/24/25 | Toksik: Uzun süre yutulması, solunması ve cilt ile teması halinde sağlığa ciddi hasar tehlikesi |
| R50/53 | Sudaki organizmalar için çok toksik, su ortamında uzun süreli olumsuz etkilere neden olabilir |
| R51/53 | Sudaki organizmalar için toksik, su ortamında uzun süreli olumsuz etkilere neden olabilir |
| R52/53 | Sudaki organizmalar için zararlı, su ortamında uzun süreli olumsuz etkilere neden olabilir |
| R68/20 | Zararlı : Solunduğunda tedavisi mümkün olmayan etki riski |
| R68/21 | Zararlı : Cilt ile temasında tedavisi mümkün olmayan etki riski |
| R68/22 | Zararlı : Yutulduğunda tedavisi mümkün olmayan etki riski |
| R68/20/21 | Zararlı : Cilt ile temasında, solunduğunda tedavisi mümkün olmaya etki riski |
| R68/20/22 | Zararlı : Yutulduğunda, solunduğunda tedavisi mümkün olmayan etki riski |
| R68/21/22 | Zararlı : Yutulduğunda ve cilt ile temasında tedavisi mümkün olmayan etki riski |
| R68/20/21/22 | Zararlı : Cilt ile temasında solunduğunda ve yutulduğunda tedavisi mümkün olmayan etki riski |
Kullanım dışı kalan R-ibareleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- R13: Kolay alevlenebilir sıvılaştırılmış gaz.
- R47: Doğum kusurlarına neden olabilir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Yararlanılan kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "EUR-Lex - 32001L0059 - EN". europa.eu. 2 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Chemical Risk & Safety Phrases. in 23 European Languages 24 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.