Dorothy Macardle

Dorothy Macardle (1889-yil 2-fevral, Dundalk - 1958-yil 23-dekabr, Drogheda)^[1] — irland yozuvchisi, romanchisi, dramaturg va tarixchi. Uning "Irlandiya Respublikasi" kitobi Irlandiyaning Mustaqillik urushi va uning oqibatlari, xususan, shartnomaga qarshi nuqtai nazarni ifodalashi uchun tez-tez tilga olinadigan hikoyalardan biridir.

Dorothy Macardle (muqobil ravishda McArdle deb ataladi) 1889-yilda Irlandiyaning Dandalk shahrida oʻzining Macardleʼs Ale bilan mashhur boʻlgan badavlat pivo ishlab chiqaruvchi oilada tugʻilgan va Rim-katolik dinida tarbiyalangan.^[1] U oʻrta maʼlumotni Dublindagi Aleksandra kollejida olgan – Irlandiya cherkovi boshqaruvidagi maktab – va keyinchalik Dublindagi Universitet kollejida tahsil oldi. Oʻqishni tugatgach, u Aleksandra shahrida ingliz tilidan dars berish uchun qaytib keldi.

Macardle Gael Ligasining aʼzosi edi va keyinchalik 1917-yilda Cumann na mBanga qoʻshildi. 1918-yilda (Mustaqillik urushi paytida) Macardle Aleksandra shahrida dars berayotganda RIC tomonidan hibsga olingan. U oxir-oqibat 1923-yilda, Irlandiya fuqarolar urushining oxirida, Treatitga qarshi xayrixohligi va faoliyati tufayli ishdan boʻshatildi.^[1]

1921—1922-yillarda Angliya-Irlandiya shartnomasi tufayli respublika harakati boʻlinib ketganda, Makardl Eamon de Valera tarafida boʻldi. U 1922-yilda Fuqarolar urushi paytida yangi paydo boʻlgan Erkin shtat hukumati tomonidan qamoqqa tashlangan va Mauntjoy va Kilmainham Gaolda xizmat qilgan.

1930-yillarda Millatlar Ligasida jurnalist boʻlib ishlaganida u urushdan oldingi Chexoslovakiyaning ogʻir ahvoliga jiddiy munosabatda boʻldi.^[2]

U 1958-yilda Drogheda kasalxonasida saraton kasalligidan 69 yoshida vafot etdi. U yangi Irlandiya davlatidan biroz hafsalasi pir boʻlgan boʻlsa-da, u Irlandiya Respublikasidagi gonorarni kitobga soʻzboshi yozgan yaqin doʻsti Eamon de Valeraga qoldirdi.^[3] 

• • Tragedies of Kerry, 1922–23
  • Earthbound: Nine Stories of Ireland, 1924
  • The Irish Republic (published 1937, 1938, 1951, 1968 and subsequently)
  • Uneasy Freehold
  • The Unforeseen (1946)
  • Without Fanfares: Some Reflections on the Republic of Ireland (1947)
  • Children of Europe: a study of the children of liberated countries; their war-time experiences, their reactions, and their needs, with a note on Germany (1949)
  • The Dark Enchantment (1953)
  • Shakespeare, Man and Boy

1. ↑ ^{1,0 1,1 1,2} Luke Gibbons, The Irish Times, Weekend Review, "A Cosmopolitan Reclaimed: A Review of Dorothy Macardle: A Life", by Nadia Clare Smith, 10 November 2007, p.13
2. ↑ Gibbons, Luke. „An Irishman's Diary“ (inglizcha). The Irish Times (23-dekabr 2008-yil).
3. ↑ De Valera, by Tim Pat Coogan, p 500