Kijev
Lidnanznam |
Flag |
Valdkund | Ukrain |
Eläjiden lugu (2022) | 2,950,702 ristitud |
Pind | 847,66 km² |
Pämez' | Vitalii Kličko (kezaku 2014—) |
Telefonkod | +380−44 |
Aigvö | tal'vel UTC+2, kezal UTC+3 |
Kijev (ukrainan kelel: Київ [ˈkɪjiu̯], venän kelel: Киев) om Ukrainan pälidn da kaikiš suremb lidn. Se om lidn eriliženke statusanke i Kijevan agjan administrativižeks keskuseks (ei mülü sihe).
Istorii
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Eländpunktan aluz om pandud 6.-7. voz'sadal. Sai lidnan statusad Magdeburgan oiktusen mödhe vl 1494. Oli Venäman imperijan palaks vspäi 1686. Rimpatoman Ukrainan pälidn vspäi 1992.
Geografijan andmused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Lidn om sijatud Dnepranjogen molembil randoil, 100..200 m ü.m.t. korktusil. Kaikiš korktemb čokkoim venub 203 metral ü.m.t..
Klimat om ven kontinentaline. Keza om päivoikaz, tal'vaig om pil'vekaz lujas. Voden keskmäine lämuz om +9,0 C°, kezakun-elokun +19,5..+21,3 C°, tal'vkun-uhokun −1,8..−3,2 C°. Ekstremumad oma −32,2 C° (uhoku) i +39,4 C° (heinku, eloku). Kezaaigan minimum om +2,5 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +17,3 C° (uhoku). Ei voi panda halad kezakus-elokus. Paneb sadegid 617 mm vodes, enamba semendkus-heinkus (65..73 mm kus), vähemba vilukus-sulakus (38..42 mm kus). Paneb lunt 73 päiväd tal'ves, lumikatken keskmäine korktuz ei ületa üks'toštkümned santimetrad. Kun keskmäine relätivine nepsuz vajehtase 62..68 % röunoiš sulakus-elokus, 80..86 % kül'mkus-uhokus.
Administrativiž-territorialine jagand
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Kijev jagase kümneks administrativižeks rajonaks:
Rajon | Originaline nimituz | Pind, km² | Ristitišt, rist. (01.04.2016) |
---|---|---|---|
Dnepran oiged rand: | |||
Golosejevskii | Голосіївський район | 160,78 | 248 254 |
Obolonskii | Оболонський район | 110,32 | 320 444 |
Pečerskii | Печерський район | 19,57 | 152 457 |
Podol'skan | Подільський район | 34,08 | 198 683 |
Solomenskii | Солом’янський район | 40,52 | 365 112 |
Svätošenskii | Святошинський район | 102,63 | 340 715 |
Ševčenkovskii | Шевченківський район | 26,63 | 227 100 |
Dnepran hura rand: | |||
Darnickii | Дарницький район | 132,24 | 333 247 |
Desnänskii | Деснянський район | 154,2 | 368 456 |
Dnepran | Дніпровський район | 66,7 | 354 974 |
Eläjad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Vn 2000 rahvahanlugemižen mödhe lidnan ristitišt oli 2 615 300 eläjad, vn 2010 — 2 786 518 eläjad. Vl 2018 lidnan eläjiden lugu oli 2 934 522 ristitud. Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'. Kaik 4 031 257 eläjad oli kaikes lidnaglomeracijas vl 2022.
Rahvahad (2001): ukrainalaižed — 82,2 %, venänikad — 13,1 %, evrejalaižed — 0,7 %, vaugedvenälaižed — 0,6 %, pol'šanmalaižed — 0,3 %, toižed rahvahad — 3,1 %.
Transport
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Avtobusad, trolleibusad, tramvaid, jogitramvai (kezaaigan), funikulöran jono, lidnelektrojonusen rengazte (vspäi 2011), metro i taksi oma kundaližeks transportaks lidnas. Kaik om viž päraudtestancijad. Jogiport radab. Metropoliten radaškanzi vl 1960, siš om koume jonod, 52 stancijad, 67,6 km raudted, nellänz' jono om sauvomas. Kaik kahesa sildad ühtenzoittas Dnepran randoid: nell' avtotesildad, kaks' raudtesildad, üks' avtoraudtesild, üks' jaugnikoiden täht vaiše.
Om severt-se lendimportoid lidnas da sen ümbrištos. Kaikiš suremb om rahvahidenkeskeine soda- da civiline Borispol'-lendimport (KBP / UKBB, 15,2 mln passažiroid vl 2019), se sijadase ühtennimižes ezilidnas 18 km päivnouzmha Kijevan röunaspäi.
Irdkosketused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Lidnan sijaližen valdkundaližen administracijan oficialine portal (kyivcity.gov.ua). (ukr.) (ven.) (angl.)
Kijev Vikiaitas |
Evropan pälidnad | ||
Afinad | Amsterdam | Andorr la Vel'j | Baku | Belgrad | Berlin | Bern | Bratislav | Brüssel' | Budapešt | Buharest | Dublin | Hel'sinki | Jerevan | Kijev | Kišinöv | Kopenhagen | Lissabon | London | Lüblän | Lüksemburg-lidn | Madrid | Minsk | Monako-lidn | Moskv | Nikosii | Oslo | Pariž | Podgoric | Prag | Reikjavik | Rig | Rim | San Marino-lidn | Sarajevo | Skopje | Sofii | Stokhol'm | Zagreb | Tallidn | Tbilis | Tiran-lidn | Vaduc | Vallett | Varšav | Vatikan | Ven | Vil'nüs | ||