Kiuruvezi
Lidnanznam | |
Valdkund | Suomenma |
Eläjiden lugu (2024) | 7,400 ristitud |
Pind | 1,422,90 km² |
Pämez' | Juha-Pekka Rusanen (keväz'ku 2022—) |
Telefonkod | +358- |
Aigvö | tal'vel UTC+2, kezal UTC+3 |
Kiuruvezi (suom. i roč.: Kiuruvesi) om Suomenman lidn valdkundan keskuzpalan suves. Se om Pohjoižsavo-agjan nellänz' lidnankund videspäi eläjiden lugun mödhe.
Istorii
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Municipalitetan aluz om pandud vl 1873. Se sai lidnan statusad vl 1993.
Kiuruvezi šingotase «Ponsse»-mašinoiden pästandal parččomiden täht i bioelektrostancijoiden tehmižel («Wärtsilä-Biopower»). Lehmänlihan (1. sija valdkundas) i maidon järed tegii organižen manradandan alusel. Mugažo «Runni»-maižanduztehnikan pästand i tekstiline edheotand oliba kundas 1980-nzil vozil, no tuliba lophu.
Geografijan andmused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Lidn sijadase agjan lodehes, ühtennimižen järven lodehližel randal (suom.: Kiuruvesi-järvi, 14 km², 88 m ü.m.t.).
Matkad agjan Kuopio-keskushesai om 100 km suvipäivnouzmha orhal vai 120 km avtol, Hel'sinki-pälidnhasai om 400 km suvhe orhal vai 480 km avtotedme. Toižed lähembaižed lidnad oma Iisalmi 35 km päivnouzmha avtol vai raudtel i Pühäjärvi (Pohjoižpohjanma) 32 km päivlaskmha orhal, 34 km avtotedme vai raudtedme. Kiuruvezin raudtestancii radab «Iisalmi — Üliviesk»-keskustal.
Vn 2022 andmusiden mödhe lidnankundan pind — 1422,90 km², sidä kesken kuivma 1328,17 nellikkilometrad, vezi i sokaz tahond ottas 94,73 km².
Tobmuz
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Lidnankund jagase 33 valičemižtahoks. Kaik 36 küläd alištudas lidnan tobmudele.
Edeližed lidnan pämehed oma Jarmo Muiniekka (sügüz'ku 2013 — keväz'ku 2022), Erkki Strömmer (radoi vn 2013 sügüz'kuhusai).
Eläjad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Vl 1980 kundan eläjiden lugu oli 12 030 ristitud (kaikiš suremb ristitišt vspäi 1980), vl 2000 — 10 358 ristitud, vl 2010 — 9 157 ristitud, vl 2020 — 7 987 ristitud. Ristituiden pol' eläb lidnankundan keskuzpalas.
Vn 2016 andmusiden mödhe, suomen kel' oli mamankeleks 98,9 % täht lidnalaižišpäi, toižed keled — 1,1 %.
Galerei
[vajehta | vajehtada lähtetekst]-
Lidnan kul'turkeskuz i sen kirjišt (2020)
-
Kiuruvezin jumalanpert' (om saudud vll 1938−1940), vn 2005 nägu
-
Löutud Kiuruveziš kivižen kirvhen pä (vn 1984 fotokuva)
-
Lidnan keskškol (2020)
-
Kiuruvezin raudtestancijan sauvuz (om avaitud vl 1923), vn 2008 kuva
Homaičendad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]
Irdkosketused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Lidnan oficialine sait (kiuruvesi.fi). (suom.) (+ informacii lidnas anglijan, saksan, venän, ročin i estin kelil)
Kiuruvezi Vikiaitas |