1905

1905. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1880(e)koa • 1890(e)koa • 1900(e)koa • 1910(e)koa • 1920(e)koa
Urteak	1902 • 1903 • 1904 • 1905 • 1906 • 1907 • 1908
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1905 ; MCMV
Ab urbe condita	2658
Armeniar egutegia	1354 ; ԹՎ ՌՅԾԴ
Bahá'í egutegia	61 – 62
Bengaliar egutegia	1312
Berber egutegia	2855
Egutegi budista	2449
Myanmarko egutegia	1267
Bizantziar egutegia	7413 – 7414
Koptoen egutegia	1621 – 1622
Etiopiar egutegia	1897 – 1898
Hebrear egutegia	5665 – 5666
	Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1961 – 1962
Shaka Samvat	1827 – 1828
Kali Yuga	5006 – 5007
Iraniar egutegia	1283 – 1284
Islamiar egutegia	1322 – 1323
Japoniar egutegia	Meiji 38; (明治38年)
Korear egutegia	4238
Thailandiar eguzki egutegia	2448
Holozeniar egutegia	11905

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

Gertaerak

Maiatzaren 31 – Émile Loubet lehendakaria eta Alfontso XIII.a Espainiako erregea, Parisen bisitan zegoela, Rohan eta Rivoli kaleen kantoian egindako atentatu batetik onik atera ziren.
Urriaren 5a – 1902ko Pelée mendiaren erupzioa amaitu zen.
Urriaren 22a – Haragiaren mitina Txilen. Gobernuak haragiari jarritako zerga berrien aurkako manifestazio jendetsuaren aurka tiro egin zuen Txileko armadak eta poliziak eta 250 lagun hil zituzten.
Urriaren 26a – Suediak onartu zuen Norvegiaren independentzia.

Arte eta kultura

Resurreccion Maria Azkuek, inoizko euskalaririk saiatuena, "Diccionario Vasco-Español-Francés"-en lehengo liburukia argitaratu zuen.

Zientzia eta teknologia

Ekainaren 30a – Albert Einsteinek erlatibitate berezia garatzen duen paperak argitaratu zituen.

Kirolak

Jaiotzak

Urtarrila

Urtarrilaren 1a – Manuel Turrillas, nafar musikagilea eta konposatzailea (h. 1997).
Urtarrilaren 2a – Michael Tippett, britainiar musikagilea (h. 1998).
Urtarrilaren 2a – Luigi Zampa, italiar zinema zuzendaria (h. 1991).
Urtarrilaren 3a – Luisa Carnés, madrildar idazlea eta kazetaria (h. 1964).
Urtarrilaren 3a – Anna May Wong, estatubatuar aktorea, Hollywoodeko lehen aktore izar txinatar-amerikarra (h. 1961).
Urtarrilaren 5a – Michele Navarra, 'U Patri Nostru, Siziliar Mafiako kide boteretsua (h. 1958).
Urtarrilaren 6a – Baltasar Albeniz, gipuzkoar futbolari eta entrenatzailea (h. 1978).
Urtarrilaren 6a – Javier Arana, euskal kirolaria (h. 1975).
Urtarrilaren 8a – Luis Aranburu, gasteiztar organista eta musikagilea (h. 1999).
Urtarrilaren 8a – Carl Gustav Hempel, zientziaren filosofo estatubatuarra (h. 1997).
Urtarrilaren 11 – Iñaki Goenaga, euskal idazlea (h. 2005).
Urtarrilaren 11 – Honorato Pla Landa, nafar irakasle, euskaltzale eta sindikalista (h. 1957).
Urtarrilaren 12a – Erich Andres, alemaniar argazkilaria, Espainiako Gerra Zibilean Euskal Herrian argazkiak ateratakoa (h. 1992).
Urtarrilaren 13a – Kay Francis, estatubatuar aktorea (h. 1968).
Urtarrilaren 14a – Takeo Fukuda, Japoniako lehen ministroa (h. 1995).
Urtarrilaren 16a – Ernesto Halffter, espainiar musikagilea eta orkestra-zuzendaria (h. 1989).
Urtarrilaren 21a – Christian Dior, frantziar moda disenatzailea, Dior moda enpresaren sortzailea (h. 1957).
Urtarrilaren 21a – George Laurence, kanadar fisikaria (h. 1987).
Urtarrilaren 21a – Wanda Wasilewska, poloniar idazlea, kazetaria eta Alderdi Komunistako militantea (h. 1964).
Urtarrilaren 23a – Max Favalelli, frantziar kazetari, hitz gurutzatuen sortzaile eta telebista aurkezlea (h. 1989).
Urtarrilaren 28a – György Kulin, hungariar astronomoa (h. 1989).
Urtarrilaren 29a – Barnett Newman, estatubatuar margolaria (h. 1970).
Urtarrilaren 31 – Angelina Acuña, guatemaldar prosa eta poesia idazlea (h. 2006).
Urtarrilaren 31 – John O'Hara, estatubatuar idazlea (h. 1970).

Otsaila

Otsailaren 1a – Emilio Segrè, italiar-estatubatuar fisikaria, 1959ko Fisikako Nobel Saria (h. 1989).
Otsailaren 2a – Ayn Rand, judu jatorriko errusiar-estatubatuar filosofo eta idazlea, objektibismoaren garatzailea (h. 1982).
Otsailaren 3a – Arne Beurling, suediar matematikaria (h. 1986).
Otsailaren 6a – María Gómez González, galiziar politikaria (h. 1986).
Otsailaren 6a – Władysław Gomułka, poloniar politikari komunista (h. 1982).
Otsailaren 7a – Paul Nizan, frantziar filosofo eta saiakeragilea (h. 1940).
Otsailaren 7a – Ulf von Euler, suediar fisiologo eta farmakologoa, 1970eko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1983).
Otsailaren 12a – Federica Montseny, Madrilen jaiotako kataluniar anarkista eta idazlea (h. 1994).
Otsailaren 15a – Nise da Silveira, brasildar psikiatra eta psikoanalista (h. 1999).
Otsailaren 19a – Ximon Ibarra, Zubikoa, nafar bertsolaria (h. 1979).
Otsailaren 20a – Adela Bazo, nafar margolaria (h. 1984).
Otsailaren 21a – Manuel Ibarra, bizkaitar futbolaria (h. 1990).
Otsailaren 23a - Isabel Garbayo, nafar erlijiosoa, Villa Teresita erakundearen sortzailea (h. 2011).
Otsailaren 27a – Manuel Kristobal Errandonea, Eusko Gudarosteko gipuzkoar komandantea (h. 1957).
Otsailaren 27a – Franchot Tone, euskal jatorriko estatubatuar zinema, antzerki eta telebistako aktore, ekoizle eta zuzendaria (h. 1968).

Martxoa

Martxoaren 1a – Édouard Duhour, euskal atleta (h. 1969).
Martxoaren 8a – Eva Dickson, suediar esploratzailea, rally gidaria, hegazkinlaria eta bidaia idazlea, Saharako basamortua autoz gurutzatu zuen lehen emakumea (h. 1938).
Martxoaren 9a – Rex Warner, ingeles idazle eta itzultzailea (h. 1986).
Martxoaren 10a – Juan Ibáñez Lugea, nafar militarra (h. 1969).
Martxoaren 14a – Raymond Aron, frantziar filosofo eta soziologoa (h. 1983).
Martxoaren 17a – Juliana Mujika, bizkaitar maistra (h. 1991).
Martxoaren 17a – Alfonso Olaso, gipuzkoar futbolaria (h. 1937).
Martxoaren 18a – Robert Donat, britainiar aktorea (h. 1958).
Martxoaren 19a – Albert Speer, alemaniar arkitektoa, Hirugarren Reicharen garaian Adolf Hitlerren arkitekto pertsonala (h. 1981).
Martxoaren 20a – Vera Panova, errusiar idazle eta kazetaria (h. 1973).
Martxoaren 21a – Joan Coromines, kataluniar filologoa (h. 1997).
Martxoaren 22a – Grigori Kozintsev, ukrainar-sobietar zinemagilea (h. 1973).
Martxoaren 26a – Victor Emil Frankl, austriar psikoanalista, logoterapiako psikoanalisi eskolaren sortzailea (h. 1997).
Martxoaren 27a – Elsie MacGill, munduko aireontzien lehen emakume-diseinatzailea (h. 1980).
Martxoaren 27a – Carlota O'Neill, espainiar idazle eta kazetari feminista (h. 2000).
Martxoaren 27a – Raúl Soldi, argentinar margolaria, Argentinako espresionismoaren ordezkari nagusietako bat (h. 1994).
Martxoaren 29a – Edward Burra, ingeles margolari, marrazkilari eta grabatzailea (h. 1976).
Martxoaren 30a – Ignazio Gardella, italiar arkitektoa (h. 1999).
Martxoaren 30a – Juan Gorostiaga, bizkaitar idazlea (h. 1988).
Martxoaren 31 – Amadeo Labarta, euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. 1989).
Martxoaren 31 – Robert Stevenson, britainiar ekoizle, zinema zuzendari eta gidoilaria (h. 1986).

Apirila

Apirilaren 1a – Gaston Eyskens, Belgikako lehen ministroa (h. 1988).
Apirilaren 1a – Paul Hasluck, Australiako 17. gobernadore orokorra (h. 1993).
Apirilaren 1a – Emmanuel Mounier, frantziar filosofo, teologo, irakasle eta saiakeragilea, pertsonalismoaren inspiratzailea (h. 1950).
Apirilaren 2a – Edmond Jouhaud, frantziar jenerala (h. 1995).
Apirilaren 3a – Anjela Duval, bretainiar poeta (h. 1981).
Apirilaren 4a – Joaquín Argamasilla, espainiar noblea, objektu opakuen bidez ikusteko ustezko gaitasun bat alegatzeagatik ezaguna (h. 1987).
Apirilaren 4a – Shojiro Sugimura, japoniar futbolaria (h. 1975).
Apirilaren 9a – James William Fulbright, estatubatuar hezitzaile eta politikaria (h. 1995).
Apirilaren 10a – Gillermo Larrañaga, gipuzkoar idazle eta itzultzailea (h. 1978).
Apirilaren 11 – Attila József, hungariar idazlea, XX. mendeko hungariar poeta nagusietako bat (h. 1937).
Apirilaren 12a – Vicente Aranburu, euskal txirrindularia.
Apirilaren 14a – José Luis Arrese, bizkaitar arkitekto eta politikaria, nazionalkatolizismoaren ideologo nagusienetariko bat (h. 1986).
Apirilaren 14a – Inger Hagerup, norvegiar poeta, antzerkigile eta eleberrigilea (h. 1985).
Apirilaren 15a – Serge Lifar, ukrainar jatorriko frantziar dantzari eta koreografoa (h. 1986).
Apirilaren 18a – George Herbert Hitchings, estatubatuar farmakologoa, 1988ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1998).
Apirilaren 24a – Robert Penn Warren, estatubatuar idazlea (h. 1989).
Apirilaren 25a – Frederic Duran i Jordà, Erresuma Batuan bizi izandako kataluniar medikua, hemoterapiaren bultzatzaileetako bat (h. 1957).
Apirilaren 25a – George Nepia, zeelandaberritar errugbilaria (h. 1986).
Apirilaren 26a – Raúl Leoni, Venezuelako presidentea (h. 1972).
Apirilaren 26a – Jean Vigo, frantziar zinema zuzendaria (h. 1934).
Apirilaren 27a – Pedro Uharte-Mendikoa, nafar hegazkinlari eta ingeniaria, Gerra Zibil garaian matxinoen alde egin zuena (h. 1991).

Maiatza

Maiatzaren 1a – Maria José Dupré, brasildar idazlea (h. 1984).
Maiatzaren 2a – Misericordia Abad Alcega, Gerra Zibilean fusilatu zuten nafar etxekoandrea (h. 1936).
Maiatzaren 4a – Garmendia Otaola, gipuzkoar filosofo, pedagogo eta psikologo jesuita (h. 1971).
Maiatzaren 9a – Lilí Álvarez, oro-kirolaria, idazle eta kazetaria, Olinpiadetan parte hartu zuen lehen emakume espainiarra (h. 1998).
Maiatzaren 14a – Jean Daniélou, frantziar jesulagun, kardinal, patrologo, teologo eta historialaria (h. 1974).
Maiatzaren 14a – Nikolai Tikhonov, Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuneko lehen ministroa (h. 1997).
Maiatzaren 15a – Joseph Cotten, estatubatuar aktorea (h. 1994).
Maiatzaren 15a – Isidoro Gaztañaga, Ibarrako mailua, euskal boxeolaria (h. 1944).
Maiatzaren 16a – Henry Fonda, estatubatuar aktorea (h. 1982).
Maiatzaren 19a – Antonio Lozes, gipuzkoar futbolaria (h. 1945).
Maiatzaren 23a – Ramiro Ledesma Ramos, espainiar eleberrigile, periodista eta ideologoa, nazionalsindikalismo mugimenduaren fundatzailea (h. 1936).
Maiatzaren 24a – Mikhail Xolokhov, errusiar idazlea, 1965eko Literaturako Nobel Saria (h. 1984).
Maiatzaren 27a – Pierre Ibarrondo, baxenafar euskaltzalea (h. 1970).
Maiatzaren 28a – Sada Abe, japoniar geisha, bere amorantea itota hil eta ondoren ernalkinak moztu zizkiona (h. 1970 ondoren).

Ekaina

Ekainaren 3a – Tupua Tamasese Meaʻole, Samoako estatuburua (h. 1963).
Ekainaren 4a – Emilio García Gómez, espainiar idazle, filologo, historialari eta arabista (h. 1995).
Ekainaren 8a – James J. Braddock, estatubatuar boxeolaria (h. 1974).
Ekainaren 12a – Amelia de la Torre, espainiar aktorea (h. 1987).
Ekainaren 14a – Joaquín Lucarini, euskal eskultorea (h. 1969).
Ekainaren 16a – Wiktor Ostrowski, poloniar alpinista (h. 1992).
Ekainaren 20a – Lillian Hellman, estatubatuar antzerkigile eta zinema gidoilaria (h. 1984).
Ekainaren 21a – Jean-Paul Sartre, frantziar idazle eta filosofoa, 1964ko Literaturako Nobel Saria (h. 1980).
Ekainaren 23a – Isaac Schapera, britainiar antropologoa (h. 2003).
Ekainaren 23a – Itziar Arana Iraola, gipuzkoar irakasle eta politikaria (h. 2001).
Ekainaren 24a – Georgia Hale, estatubatuar aktorea (h. 1985).
Ekainaren 28a – Juan Manuel Díaz-Caneja, espainiar margolaria (h. 1988).
Ekainaren 29a – Manuel Altolaguirre, espainiar poeta (h. 1959).
Ekainaren 29a – Margarita Telleria, 104 urte eta hiru egun bizi izandako euskal herritarra (h. 2009).
Ekainaren 30a – Asunción García Asarta, bilbotar artista (h. 1986).

Uztaila

Uztailaren 10a – Ernestina Champourcin, 27ko belaunaldiko gasteiztar idazlea (h. 1999).
Uztailaren 10a – Wolfram Sievers, alemaniar funtzionarioa, konzentrazio-zelaietan presoekin esperimentuak egin zituena (h. 1948).
Uztailaren 12a – Blanca Silveira, Venezuelako lehen astronomoa (h. 1989).
Uztailaren 17a – Jacinto Quincoces, euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. 1997).
Uztailaren 21a – Miguel Mihura, espainiar idazle, komediagile eta kazetaria (h. 1977).
Uztailaren 23a – Otto Kippes, alemaniar apaiz katoliko eta astronomo zaletua (h. 1994).
Uztailaren 25a – Elias Canetti, austriar-britainiar idazlea, 1981eko Literaturako Nobel Saria (h. 1994).
Uztailaren 26a – Antonio Emery, gipuzkoar futbolaria (h. 1982).
Uztailaren 28a – William Stephen Finsen, hegoafrikar astronomoa (h. 1979).
Uztailaren 29a – Dag Hammarskjöld, Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusia (h. 1961).
Uztailaren 29a – Stanley Kunitz, estatubatuar poeta (h. 2006).

Abuztua

Abuztuaren 1a – Helen Sawyer Hogg, estatubatuar-kanadar astronomoa (h. 1993).
Abuztuaren 2a – Myrna Loy, estatubatuar aktorea (h. 1993).
Abuztuaren 3a – Franz König, austriar kardinala (h. 2004).
Abuztuaren 3a – Lauaxeta, bizkatar idazle eta kazetaria (h. 1937).
Abuztuaren 3a – Perpetua Saragueta, euskal idazlea (h. 1986).
Abuztuaren 4a – José María Artetxe, Artetxeko II. kondea, bizkaitar noble eta estropadalaria (h. 1969).
Abuztuaren 5a – Wassily Leontief, errusiar-estatubatuar ekonomialaria, 1973ko Ekonomiako Nobel Saria (h. 1999).
Abuztuaren 6a – Clifford Dupont, Rhodesiako lehendabiziko presidentea (h. 1978).
Abuztuaren 8a – André Jolivet, frantziar musikagile eta orkestra-zuzendaria (h. 1974).
Abuztuaren 11 – Kurt Gerstein, alemaniar militarra (h. 1945).
Abuztuaren 12a – Hans Urs von Balthasar, suitzar teologo eta apaiz katolikoa (h. 1988).
Abuztuaren 12a – Juana Capdevielle, espainiar edagogo, liburuzaina eta artxibozaina (h. 1936).
Abuztuaren 12a – Jose Maria Oriol, bizkaitar politikari frankista, enpresaburua eta finantzaria eta Bilboko alkatea (h. 1985).
Abuztuaren 13a – Fra' Angelo de Mojana di Cologna, Maltako Ordenako Printze eta Maisu Nagusia (h. 1988).
Abuztuaren 13a – Bruno Giorgi, brasildar eskultorea (h. 1993).
Abuztuaren 15a – Marie Politzer, lapurtar militante komunista eta nazien kontrako erresistentziako kidea (h. 1943).
Abuztuaren 16a - Sarah Stewart, mexikar-estatubatuar ikertzailea, onkologia birikoaren ikerketaren alorrean aitzindaria (h. 1976).
Abuztuaren 22a – John Lyng, Norvegiako lehen ministroa (h. 1977).
Abuztuaren 24a – Siaka Stevens, Sierra Leonako presidentea (h. 1988).
Abuztuaren 25a – Celia Gámez, espainiar-argentinar aktorea eta dantzaria (h. 1992).
Abuztuaren 25a – Faustina Kowalska, poloniar lekaime katolikoa, santu izendatua (h. 1938).
Abuztuaren 29a – Dhyan Chand, indiar belar hockey jokalaria, historiako handienetako bat (h. 1979).

Iraila

Irailaren 3a – Carl David Anderson, estatubatuar fisikaria, 1936ko Fisikako Nobel Saria (h. 1991).
Irailaren 4a – Mary Renault, ingeles eleberrigilea (h. 1983).
Irailaren 5a – Maurice Challe, frantziar jenerala (h. 1979).
Irailaren 5a – Arthur Koestler, hungariar eleberrigile, kazetari eta saiakeragilea (h. 1983).
Irailaren 14a – Eduardo Blanco Amor, galiziar idazlea (h. 1979).
Irailaren 16a – Vladimír Holan, txekiar poeta eta narratzailea (h. 1980).
Irailaren 18a – Greta Garbo, suediar aktorea (h. 1990).
Irailaren 18a – Agnes de Mille, estatubatuar dantzari eta koreografoa (h. 1993).
Irailaren 20a – Angel Agirretxe, bizkaitar politikari jeltzale eta medikua (h. 1958).
Irailaren 22a – Muriel Box, ingeles gidoigile eta zuzendaria (h. 1991).
Irailaren 22a – Paul Muni, estatubatuar aktorea (h. 1967).
Irailaren 23a – Felix Markiegi, gipuzkoar apaiz, olerkari eta antzerkigilea (h. 1946).
Irailaren 24a – Severo Ochoa, asturiar medikua, 1959ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1993).
Irailaren 25a – Eileen O'Shaughnessy, britainiar poeta eta idazlea, George Orwellen lehen emaztea (h. 1945).
Irailaren 28a – Max Schmeling, alemaniar boxeolaria (h. 2005).
Irailaren 30a – Nevill Francis Mott, ingeles fisikaria, 1977ko Fisikako Nobel Saria (h. 1990).
Irailaren 30a – Michael Powell, ingeles antzezlea eta zinemagilea (h. 1990).

Urria

Urriaren 6a – Helen Wills, estatubatuar tenislaria (h. 1998).
Urriaren 12a – Henri Haget, euskal errugbilaria (h. 1967).
Urriaren 14a – Pentti Haanpää, finlandiar eleberrigilea (h. 1955).
Urriaren 15a – Angelo Schiavio, italiar futbolari eta entrenatzailea (h. 1990).
Urriaren 15a – C. P. Snow, ingeles eleberrigile eta kimikaria (h. 1980).
Urriaren 22a – Karl Guthe Jansky, estatubatuar ingeniaria (h. 1950).
Urriaren 23a – Felix Bloch, suitzar-estatubatuar fisikaria, 1952ko Fisikako Nobel Saria (h. 1983).
Urriaren 23a – Gertrude Ederle, estatubatuar igerilaria, Mantxako kanala igerian zeharkatu zuen lehen emakumea (h. 2003).
Urriaren 29a – Alice Săvulescu, errumaniar botanikaria (h. 1970).

Azaroa

Azaroaren 1a – Aldo Fabrizi, italiar aktorea (h. 1990).
Azaroaren 1a – Genaro Riestra, asturiar politikaria (h. 1957).
Azaroaren 2a – Georges Schehadé, frantsesezko poeta eta antzerkigile libanoarra (h. 1989).
Azaroaren 3a – Lois Mailou Jones, estatubatuar margolaria eta irakaslea (h. 1998).
Azaroaren 5a – Joel McCrea, estatubatuar aktorea (h. 1990).
Azaroaren 10a – Louis Harold Gray, britainiar fisikari eta erradiobiologoa (h. 1965).
Azaroaren 9a – Erika Mann, alemaniar aktore eta idazlea (h. 1969).
Azaroaren 11 – Martin Itziar, euskal idazlea (h. 1978).
Azaroaren 17a – Astrid Suediakoa, Belgikako erregina ezkontidea (h. 1935).
Azaroaren 21a – Pilar Sansinenea, gipuzkoar maistra eta Emakume Abertzale Batzaren kidea (h. 1997).
Azaroaren 22a – Manuel Aranegi, arabar ingeniari eta politikaria (h. 1977).
Azaroaren 23a – Guy Petit, lapurtar politikaria (h. 1988).
Azaroaren 24a – Irving Allen, estatubatuar ekoizle eta zinemagilea (h. 1987).
Azaroaren 25a – Gonzalo Nardiz, euskal herritar politikaria (h. 2003).
Azaroaren 28a – Jose Saenz Garmendia, Pepe Andoain, gipuzkoar musikagile herritarra, irakasle eta musikaria (h. 1982).
Azaroaren 29a – Marcel Lefebvre, frantziar elizgizona (h. 1991).

Abendua

Abenduaren 2a – Fernando Labourdette, euskal atleta.
Abenduaren 2a – Osvaldo Pugliese, argentinar piano jotzaile, musikagile eta orkestra-zuzendaria (h. 1995).
Abenduaren 5a – Otto Preminger, austriar-estatubatuar zinema zuzendaria (h. 1986).
Abenduaren 6a – Clifford Dupont, Rhodesiako lehendabiziko presidentea (h. 1978).
Abenduaren 7a – Gerard Peter Kuiper, holandar astronomoa (h. 1973).
Abenduaren 9a – Dalton Trumbo, estatubatuar idazlea, gidoigilea eta zinemagilea (h. 1976).
Abenduaren 11 – Erskine Hamilton Childers, Irlandako Errepublikako 4. lehendakaria (h. 1974).
Abenduaren 12a – Mulk Raj Anand, indiar idazlea (h. 2004).
Abenduaren 12a – Vasili Grossman, errusiar idazle eta kazetaria (h 1964).
Abenduaren 12a – Manès Sperber, frantziar filosofoa, soziologoa eta idazlea (h. 1984).
Abenduaren 17a – Simo Häyhä, Herio Zuria, finlandiar gudari eta frankotiratzailea, historiako frankotiratzaile onena gisa joa (h. 2002).
Abenduaren 17a – Erico Verissimo, basildar eleberrigilea eta literatura-historialari eta kritikaria (h. 1975).
Abenduaren 21a – Anthony Powell, ingeles eleberrigilea (h. 2000).
Abenduaren 24a – Howard Hughes, munduko gizon aberatsenetakoa, ingeniari autodidakta, pilotu, zinemagile, zinema-ekoizle eta industria-gizona (h. 1976).
Abenduaren 31 – Guy Mollet, Frantziako lehen ministroa (h. 1975).
Abenduaren 31 – Helen Dodson Prince, estatubatuar astronomoa (h. 2002).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

Daniel Aranguren Mendizabal, gipuzkoar politikari jelkidea (h. 1981).
Gerardo Lizarraga, nafar margolaria, marrazkigilea eta kartelgilea (h. 1982).
Ignacia Zabalo, Nor-nai, gipuzkoar ilustratzailea eta marrazkilaria (h. 1939).
Jose Mari Mutuberria, nafar bertsolaria (h. 1980).
Justino Urtzelai, Urtzelai II.a, euskal herritar pilotaria.
Narciso Balentziaga, gipuzkoar margolaria (h. 1935).
Rafael Medina Vilallonga, andaluziar politikari eta abokatua (h. 1992).
Fernand Rigaux, belgikar astronomoa (h. 1962).
Louis Charpentier, frantziar kazetari, bidaiari, idazle esoterikoa eta argitaratzailea (h. 1979).
Jigme Wangchuck, Bhutango Dragoi Erregea (h. 1952).

Heriotzak

Urtarrila

Urtarrilaren 4a – Paul Henry, frantziar optikari eta astronomoa (j. 1848).
Urtarrilaren 5a – Rudolf Koller, suitzar margolaria (j. 1828).
Urtarrilaren 9a – Louise Michel, frantziar anarkista (j. 1830).
Urtarrilaren 21a – Robert Brough, eskoziar margolari eta ilustratzailea (j. 1872).
Urtarrilaren 24a – Giovanni Battista Ceschi a Santa Croce, Maltako Ordenako 74. Printze eta Maisu Nagusia (j. 1827).
Urtarrilaren 28a – Manuel Mariátegui y Vinyals, espainiar politikari kontserbadorea (j. 1842).

Otsaila

Otsailaren 9a – Adolph Menzel, alemaniar margolaria (j. 1815).
Otsailaren 15a – Lew Wallace, estatubatuar abokatu, jeneral, gobernadore, politikari, diplomazialari eta idazlea (j. 1827).
Otsailaren 24a – Fanny Cochrane Smith, Tasmaniako aborigena, Tasmaniako hizkuntzen azken hiztuna (j. 1834).
Otsailaren 26a – Marcel Schwob, frantziar idazle eta itzultzailea (j. 1867).
Otsailaren 28a – Clément Juglar, frantziar medikua eta ekonomialaria (j. 1819).
Otsailaren 28a – Jane Stanford, estatubatuar filantropoa eta Stanford Unibertsitatearen fundatzailea (j. 1828).

Martxoa

Martxoaren 12a – Rudolf von Alt, austriar margolaria (j. 1812).
Martxoaren 24a – Jules Verne, frantziar idazlea (j. 1828).
Martxoaren 27a – Heranux Arxakean, armeniar poeta (j. 1887).
Martxoaren 27a – Francisco Javier Los Arcos, nafar ingeniari militar eta politikaria (j. 1847).
Martxoaren 30a – Julián Zubizarreta, bizkaitar arkitektoa (j. 1846).

Apirila

Apirilaren 4a – Constantin Meunier, belgikar margolari eta eskultorea (j. 1831).
Apirilaren 7a – Apolinar Brull, nafar musikagilea, zarzuelatan aditua (j. 1845).
Apirilaren 8a – Sarah E. Goode, estatubatuar asmatzailea, Estatu Batuetako patente bat jaso zuen lehen emakume afroamerikarra (j. 1855).
Apirilaren 14a – Otto Wilhelm von Struve, alemaniar-errusiar astronomoa (j. 1819).
Apirilaren 18a – Juan Valera, espainiar idazlea eta diplomatikoa (j. 1824).

Maiatza

Maiatzaren 8a – Washington Duke, Amerikako Gerra Zibilean borrokatu zen estatubatuar tabakoaren-industrialari eta filantropoa (j. 1820).
Maiatzaren 11 – Thorvald Niss, daniar margolaria (j. 1842).
Maiatzaren 23a – Mary Livermore, emakumeen eskubideen defendatzailea, abolizionista eta kazetari estatubatuarra (j. 1820).

Ekaina

Ekainaren 18a – Per Teodor Cleve, suediar kimikari, biologo eta mineralogoa, holmio eta tulio elementu kimikoen aurkitzailea (j. 1840).
Ekainaren 18a – Carmine Crocco, Donatello, italiar bidelapur eta gerrilaria (j. 1830).

Uztaila

Uztailaren 4a – Élisée Reclus, frantziar geografoa eta anarkista (j. 1830).
Uztailaren 9a – Rafael Murga Mugartegi, bizkaitar idazlea (j. 1840).
Uztailaren 22a – Juan Pablo Rojas Paúl, Venezuelako presidentea (j. 1826).
Uztailaren 22a – Juan Mari Zubizarreta Larrañaga, gipuzkoar bertsolaria (j. 1855).
Uztailaren 23a – Jean-Jacques Henner, frantziar margolaria (j. 1829).

Abuztua

Abuztuaren 5a – Anton Ažbe, esloveniar margolari errealista (j. 1862).
Abuztuaren 8a – Pedro Altube, euskal jatorriko estatubatuar abeltzaina, Spanish Ranch etxaldearen sortzaileetako bat (j. 1827).
Abuztuaren 18a – Albert Edelfelt, finlandiar margolaria (j. 1854).
Abuztuaren 18a – Morrochco Harriaga-Saint-Martin, lapurtar politikaria (j. 1849).
Abuztuaren 19a – William-Adolphe Bouguereau, frantziar margolari akademizista eta tradizionalista (j. 1825).
Abuztuaren 21a – Julius Oppert, alemaniar jatorriko frantziar historialari, hizkuntzalari eta filologoa (j. 1825).
Abuztuaren 21a – Mary Mapes Dodge, estatubatuar idazle eta argitaratzailea (j. 1831).
Abuztuaren 24a – Alfred Stevens, belgikar margolaria (j. 1843).

Iraila

Irailaren 12a – John Rogan, akromegaliaren ondorioz 2,60 metro garai izatera heldu zen afro-amerikarra (j. 1868).
Irailaren 13a – René Goblet, Frantziako lehen ministroa (j. 1828).
Irailaren 14a – Odoardo Borrani, italiar margolaria (j. 1833).
Irailaren 14a – Pierre Savorgnan de Brazza, italiar jatorriko frantziar esproratzailea, Brazzaville hiriaren sortzailea (j. 1852).
Irailaren 15a – Euria Aurpegian, hunkpapa leinuko siux tribu indiarreko buruzagia (j. c. 1835)
Irailaren 18a – George MacDonald, eskoziar idazlea (j. 1824).
Irailaren 23a – Martial Berdoly, baxenafar politikari eta abokatua (j. 1844).

Urria

Urriaren 3a – José María de Heredia, kubatar jatorriko frantziar olerkaria (j. 1842).
Urriaren 6a – Ferdinand Paul Wilhelm Richthofen, Richthofengo baroia, alemaniar geografo eta geologoa (j. 1833).
Urriaren 19a – Virgil Earp, estatubatuar marshalla (j. 1843).
Urriaren 23a - Juan Astorkia, bizkaitar futbolaria eta Athleticeko presidentea (j. 1876).
Urriaren 26a – Frantzisko Laphitz, apaiz katolikoa eta euskal idazlea (j. 1832).

Azaroa

Azaroaren 2a – Albert von Kölliker, suitzar anatomista, embriologo, fisiologo, zoologo eta botanikaria (j. 1817).
Azaroaren 17a – Adolfo Luxenburgokoa, Nassauko azken duke subirano eta Luxenburgoko duke handia (j. 1817).
Azaroaren 30a – Susannah V. Aldrich, estatubatuar idazle eta poeta (j. 1828).

Abendua

Abenduaren 4a – Elena Maseras, kataluniar medikua, pedagogoa eta irakaslea (j. 1853).
Abenduaren 8a - Teresa Gorria Arrizabalaga, Hondarribiko nesken eskolako maistra 40 urtez (j. 1836).

1905

Eduki-taula

Gertaerak

Arte eta kultura

Zientzia eta teknologia

Kirolak

Jaiotzak

Urtarrila

Otsaila

Martxoa

Apirila

Maiatza

Ekaina

Uztaila

Abuztua

Iraila

Urria

Azaroa

Abendua

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

Heriotzak

Urtarrila

Otsaila

Martxoa

Apirila

Maiatza

Ekaina

Uztaila

Abuztua

Iraila

Urria

Azaroa

Abendua

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

Nobel saridunak:

Kanpo estekak

1905. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1880(e)koa • 1890(e)koa • 1900(e)koa • 1910(e)koa • 1920(e)koa
Urteak	1902 • 1903 • 1904 • 1905 • 1906 • 1907 • 1908
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1905 MCMV
Ab urbe condita	2658
Armeniar egutegia	1354 ԹՎ ՌՅԾԴ
Bahá'í egutegia	61 – 62
Bengaliar egutegia	1312
Berber egutegia	2855
Egutegi budista	2449
Myanmarko egutegia	1267
Bizantziar egutegia	7413 – 7414
Koptoen egutegia	1621 – 1622
Etiopiar egutegia	1897 – 1898
Hebrear egutegia	5665 – 5666
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1961 – 1962
Shaka Samvat	1827 – 1828
Kali Yuga	5006 – 5007

Iraniar egutegia	1283 – 1284
Islamiar egutegia	1322 – 1323
Japoniar egutegia	Meiji 38 (明治38年)
Korear egutegia	4238
Thailandiar eguzki egutegia	2448
Holozeniar egutegia	11905